مانی حقیقی: از نمادگرایی بیزارم

نشست خبری فیلم سینمایی «اژدها وارد می‌شود» با حضور مانی حقیقی، امیر جدیدی،‌ کیانا تجمل،‌ همایون قلی زاده و با حضور حسین معززی نیا منتقد سینما در کاخ جشنواره فیلم فجر برگزار شد.

در ابتدای نشست خبری،‌ مانی حقیقی درباره وضعیت برگزاری نشست‌های خبری گفت: از همه اصحاب رسانه که در این نشست حضور دارند تشکر می‌کنم،‌چرا که ما فقط یک شب تا ساعت سه بامداد اینجا بودیم و واقعا برایمان سخت بود،‌حالا شما که هر شب دارید این وضعیت را تجربه می‌کنید واقعا خسته نباشید!

مانی حقیقی درباره نمادین بودن این فیلم گفت: من اساسا چیزی که از آن بیزارم سمبولیسم است و فیلم‌های من هیچگاه استعاری نبوده اند. اما مشکل اینجاست که بقیه از سمبولیک بودن کارهای من کاملا مطمئن بوده اند و بدون شک در این باره صحبت می‌کنند و هیچ نظر دیگری را هم قبول نمی کنند! به نظر من این یک تنبلی ذهنی در منتقدین است که دایره امکانات معنای یک فیلم را به تخیل ذهن خودشان محدود می‌کنند و یک ایراد بزرگ در منتقدان است.

حقیقی ادامه داد: در واقع اگر این فیلم خیالی بود،‌ می‌توانست نمادین باشد اما این فیلم بر اساس داستان واقعی است. اما اگر این فیلم را با دقت نگاه کنید و تا انتهای تیتراژ پایانی آن را ببینید به پاسخ سوالات تان خواهید رسید.

کارگردان فیلم سینمایی «اژدها وارد می شود» نمادین بودن فیلم را نشان از ترس هنرمند دانست و افزود: هنرمندی که اینگونه که شما میگویید فیلم میسازد ترسو است. چرا که می‌خواهد حرف‌های مد نظر خود را در لایه‌های استعاره پنهان کند و من از هیچ کس و هیچ چیز نمی ترسم و از براز نظر در حوزه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی و... واهمه ندارم. می‌خواهم بگویم اساسا ترس جایی در ابراز نظرات هنرمندان ایرانی ندارد. و این اشتباه است که برویم دنبال معانی پنهانی بگردیم و بهیچ وجه اینطور نیست که بخواهم اینچنین نمادگرایی کنم. اتفاقا احمقانه ترین متنی که در تمام سالهای فعالیتم خوانده ام همین متنی است که اخیرا منتشر شده و این فیلم را نمادین و نیش به حکومت دانسته.

کارگردان فیلم سینمایی «اژدها وارد می‌شود» تصریح کرد: اصلا دلم نمی خواهد درباره میزان واقعی بودن فیلم صحبت کنم چون با این کار فیلم را برای مخاطب می‌بندم. اساسا معتقدم جهان بینی وجود ندارد و به قول مارگارت تاچر جامعه وجود ندارد! اصلاً انتساب یک جمله به یک جریان غلط است چرا که با این کار یک جمله را به تک تک افراد آن جریان منتسب می‌کنی و این در علم واقعیت اصلا به وقوع نمی پیوندد و بلکه محال است. برای من خیلی مهم است که خودم را تکرار نکنم و هر بار با یک فیلم جدید و از یک منظر جدید به مسائل بپرازم. من دوست دارم قابل پیش بینی نباشم همه با اکران فیلم «50 کیلو آلبالو» به این نتیجه خواهند رسید. به نظر من وصف فیلمساز مولف در ایران به شدت نادرست تعریف شده است و این معنا را می‌دهد که یک کارگردان یک فیلم را به اشکال مختلف بسازد! با این نگاه من اصرار دارم که فیلمساز مولف نباشم.

حسین معززی نیا منتقد سینما هم از آن دسته منتقدینی بود که نسبت به نحوه برگزاری نشست‌ها واکنش نشان داد و گفت: به نظر من بهتر است که در نشست‌های خبری جشنواره مانند همه جشنواره‌های روز دنیا عوامل  با رسانه‌ها صحبت کنند و منتقدی در این نشست حاضر نباشد. چرا که  قاعدتا منتقد باید بعدا نظر بدهد. اما بهرحال این فیلم را با یک فاصله زیادی بهترین فیلم جشنواره امسال می‌دانم.

معززی نیا ادامه داد: تنها گونه بیان قابل قبول سینمای ایران در دهه‌های اخیر نوع خاصی از رئالیسم است. و حالا اگر کسی از این قالب بیرون می‌آید، اصلا گونه فانتزی در سینما را قبول نمی کنیم و سریعا شروع می‌کنیم آن را سمبولیک تحلیل کنیم. این یک مسله احمقانه است که یک کارگردان بخواهد همه چیز را در فیلمنامه خود نمادین جاسازی کند. این یک بیان ضعیف و بی حاصل است و تصورم این است که اژدها وارد می‌شود اینگونه نیست. اهمیت فیلم در این است که خارج از روال معمولی و محتاطانه سینمای ایران، یک تجربه کاملا منحصر به فرد است. فیلم واقعا برایم غیر منتظره بود که این قدر با لحن درست و قصه گو و منظم و با ریتم درست و ترکیب عجیب لحن مستند ببینم وغیر منتظره بودن فیلم مهم ترین ویژگی آن است.

در ادامه این نشست احسان گودرزی بازیگر این فیلم میزان واقعیت در فیلم را بی اهمیت دانسته و گفت: در سینمایی که خالی از خیال شده وقتی که یک متن خیال انگیز جلویت می‌گذارند چه لزومی دارد که بخواهیم با پیگیری میران واقعیت بودن آن را خراب کنیم؟ میتوان با این فیلم لذذت برد،‌فارغ از این که چقدر واقعی یا غیرواقعی است. به نظر من فیلمنامه این کار واقعا جدید بود و ساختار شکنی و تغییر بزرگی در سینما ایران دارد.

مانی حقیقی در پاسخ به دلیل عدم حضور عوامل فیلمش روی فرش قرمز تصریح کرد:من  بر خلاف اقای حاتمی کیا هیچ مشکلی با فرش قرمز ندارم و  اتفاقا برایم بسیار درست و دل انگیز و صحیح است. و در جشنواره‌های مختلفی که می‌روم هم روی آن حاضر می‌شویم. علت غیبت ما در مراسم فرش قرمز جشنواره فجر این بود که اجرای این مراسم به بدترین نحو ممکن انجام می‌شود و اجرای آن بسیار غلط است.  در واقع ماجرای فرش فرمز این است که از وقتی فیلمساز راه می‌رسد او را وارد فضای نمایش فیلمش می‌کنند. اما اینجا به خاطر ساختمان برج میلاد اساسا چنین چیزی امکان ندارد و تو به جای اینکه در برابر کاخ جشنواره حاضر بشوی،‌ ماشینت را در دورترین نقطه ممکن پارک می‌کنی،‌ وارد کاخ می‌شوی و بعد دوباره از کاخ خارج می‌شوی که روی فرش قرمز دوباره وارد بشوی! این اتفاق غلط  واقعا خنده دار است. به نظرم برگزاری اینگونه فرش قرمز کمدی، مسخره و شبیه به سیرک است! این جمله با تشویق برخی حضار همراه بود.

حقیقی درباره کاندیدا شدنش در 4 رشته برای سیمرغ جشنواره امسال گفت: اصلا از این انتخاب‌ها ناراحت نیستم و از اینکه در بخشی کاندیدا نیستم هیچ گلایه ای ندارم. به نظر من این قاعده یک جشنواره است که به نظرات هیئت داوران آن تکمین کنی و به آن احترام بگذاری. و اگر در یک جشنواره شرکت می‌کنیم اعتراض به انتخاب‌های آن  عجیب و نادرست است.

کارگردان «اژدها وارد می‌شود» درباره بودجه ساخت فیلمش نیز گفت: بودجه این فیلم متعارف بود. البته پرخرج ترین فیلمی بود که من ساخته ام اما به خاطر فانتزی بودنش لزوما خیلی گران نبود.  اتفاقا من از این بدم می‌آید که کسی این پز را بدهد که ما یک قران از بنیاد فارابی نگرفتیم. خب بنیاد فارابی برای این تاسیس است که تو از آن بگیری! اگر هم ما از آن کمکی نگرفتیم برای این بود که نیازی به آن نداشتیم.

گفتنی است فیلم سینمایی «اژدها وارد می‌شود» به کارگردانی مانی حقیقی نیمه شب گذشته در سالن اصلی برج میلاد به نمایش در آمد.