ایران رتبه سوم تولید داروهای بیوتکنولوژیک را در آسیا دارد

برنامه "گفت‌ و گوی علمی" رادیو با موضوع دستاوردهای صنعت پزشکی در ایران و با حضور دکتر حسین وطن پور مدیر کل دفتر توسعه فناوری وزارت بهداشت و عضو هیئت علمی دانشگاه، دکتر سید مهدی رضایت رئیس کمیته نانو فناوری سازمان غذا و دارو و عضو هیئت علمی دانشکده علوم پزشکی تهران، دکتر سامان حسینی نصب مجری طرح کلان ملی تولید واکسن ضد سرطان دهانه رحم و دکتر محمد رضا جعفری عضو هیئت علمی دانشکده علوم پزشکی مشهد و مدیر عامل شرکت نانو اکسیر سینا به روی آنتن رفت.
دکتر حسین وطن پور در ابتدا با بیان اینکه توسعه علمی دارو در دنیا با شتاب زیادی در حرکت است، اظهار داشت: خوشبختانه در ایران به همت اعضای هیئت علمی دانشکده های داروسازی تغییر اساسی از تولید داروهای ژنریک به سمت داروهای بایوتک و نانو دارو آغاز کرده ایم.
مدیر کل دفتر توسعه فناوری وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: در زمینه علمی نانو داروها توانسته ایم جایگاه مناسبی در سراسر دنیا کسب کنیم. در بازار داخلی توانسته ایم محصولات بایو تکنولوژی را کاملا در دسترس بیماران قرار دهیم و همچنین برای صادرات برای کشورهای همسایه اقداماتی انجام شده است.
در ادامه دکتر سید مهدی رضایت درباره وضعیت داروسازی ایران قبل و بعد از انقلاب گفت: قبل از انقلاب صنعت دارو سازمانی کاملا وابسته بود و آنچه در دارو به عنوان تولید مطرح می شد، فقط مربوط به بسته بندی بود.
وی به موقعیت بعد از انقلاب اشاره کرد و بیان داشت: در حال حاضر با بیش از صد کارخانه کوچک و بزرگ داروسازی به جهت تعداد اقلام دارویی، 95 درصد نیازمان را تولید می کنیم.
رئیس کمیته نانو فناوری سازمان غذا و دارو در خصوص ارزش ریالی این میزان تولید اظهار داشت: به لحاظ ریالی بیش از 60 درصد از داروها در داخل کشور تولید می شود ولی بیش از 36 درصد ریال گردش مالی کشور صرف پنج درصد واردات می شد که این نشان می دهد اگر تولید در داخل کشور صورت نمی گرفت، عدد بزرگی را باید صرف واردات در کشور می کردیم.
در ادامه دکتر سامان حسینی نصب مجری طرح کلان ملی تولید واکسن ضد سرطان دهانه رحم با اشاره به سیاست های دولت به طرح های استارت آپ عنوان داشت: امروزه با توجه به پساتحریم و آزاد شدن برخی اقلام و آمدن تکنولوژی ها، امیدوار هستیم وضعیت طرح هایی که به سمت تولید می روند، بهتر شوند.
درادامه دکتر وطن پور در خصوص داروهای فاکتور هفت و هشت بیان داشت: این دو دارو، از فاکتورهای خونی هستند که معمولا گروه زیادی از بیماران که اختلالات خونی دارند، مصرف کننده این فرآورده ها هستند.
وی اضافه کرد: برای واردات این دو فرآورده ارز بسیار زیادی از کشور خارج می شد که در طول سال های گذشته بیماران هموفیلی از مصرف کنندگان این فرآورده ها محسوب می شدند و به همین جهت تولید این دارو در دست ساخت قرار گرفت که خوشبختانه با زیست فناوری محقق شد.
مدیر کل دفتر توسعه فناوری وزارت بهداشت به زیست فناوری اشاره کرد و گفت: در تولید زیست فناوری محصولات از یک موجود زنده تولید می شوند. در حقیقت تولید داروها نسبت به قبل تغییر کرده است و از تولید یک فرآورده در یک آزمایشگاه شیمی که امکان آلودگی محیط و هزینه های زیادی هم داشته باشد دور شده ایم و بسیاری از این محصولات به وسیله یک موجود زنده و با تکنیکی که تحت عنوان بایو تکنولوژی از آن یاد می کنیم، تولید می شود. 
در ادامه دکتر محمد رضا جعفری تجربه ایران را در تولید دارو بسیار خوب توصیف کرد و گفت: این تجربه نه تنها در تولید داروهای خوب بلکه در تولید داروها و فرآورده های بیولوژیک و بیوتکنولوژیک هم تجربه و کارایی بسیار خوبی داریم. 
عضو هیئت علمی دانشکده علوم پزشکی مشهد افزود: به تازگی در ایران فرآورده های مبتنی بر نانوفناوری را تولید می کنیم که ارزش افزوده بسیار بالایی دارند. در حقیقت وقتی داروهای معمولی را به شکل نانو فناوری تولید می کنیم، گذشته از ارزش افزوده، عوارض جانبی آنها نیز کاهش زیادی می یابد که این موضوع در خصوص داروهای ضد سرطان بسیار با اهمیت است زیرا این داروها عوارض جانبی زیادی دارند.
در ادامه رضایت با اشاره به بازار دارویی ایران که 11 هزار میلیارد تومان است، اظهار داشت: این میزان مربوط به داروهای مربوط به حوزه بیولوژیک است که در این حوزه باز هم داروها تقسیم بندی می شوند. برخی از داروها مانند فاکتور هفت و هشت از یک میکروب یا باکتری و یا حتی سلول های حیوانی تولید می شوند. عموما این داروها اثر درمانی زیادی دارند و البته ارزش افزوده شان نیز بسیار بالا است.
وی بیان داشت: این نوع داروها در دنیا حدود 200 قلم دارو را شامل می شوند که در کشور ما 40 دارو در این حوزه یا در بازار وجود دارند یا در حال طی کردن مراحل آخر خود هستند. 
رئیس کمیته نانو فناوری سازمان غذا و دارو به بحث واردات دارو اشاره داشت و افزود: با اینکه تنها 5 درصد داروهایمان را وارد می کنیم اما 36 درصد پول دارویمان را همین میزان داروهای وارداتی به خود اختصاص می دهند. عموما این داروها برای درمان بیماری های بدخیمی مانند انواع سرطان به کار می روند. نکته جالب این است که ایران در آسیا در جهت تولید داروهای بیوتکنولوژیک رتبه سوم را دارد و همه اینها حاکی از این مسئله است که کشور در فناوری های پیشرفته کشور توانسته است، با اتکا به متخصصین خودش کارهای بزرگی را انجام دهد.  
عضو هیئت علمی دانشکده علوم پزشکی تهران تولید دارو را در دو بخش توصیف کرد و گفت: نخست تولید مواد اولیه دارویی و دیگری فرمالیسیون یا تولید دارو در شکل های مختلف مانند پماد و قرص و امثال اینها است که خود این مسئله نیاز به تکنولوژی بالایی دارد.