میزان بارش ها در 8 سال اخیر پایین تر از خط نرمال بوده است

محمدرضا حاج رسولی ها روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگاران در محل شرکت مادرتخصصی مدیریت آب ایران، اظهار داشت: میزان بارندگی ها در سال آبی 94 - 1393 مقدار 197 میلیمتر بود که نسبت به سال آبی گذشته 10 درصد و نسبت به میانگین درازمدت 47 ساله، 18 درصد کاهش نشان می دهد که براثر خشکسالی های پیاپی به ثبت رسیده است.
وی با اشاره به افزایش هشت درصدی بارش ها در حوزه آبریز دریای خزر و کاهش 38 درصدی در حوزه آبریز دریای عمان نسبت به دوره دراز مدت، گفت: بیش از 50 درصد مخازن سدها در این دو حوزه آبریز واقع شده که همراه با حوزه مرکزی(که حیاتش بستگی به بارندگی های به هنگام دارد) حوزه اصلی آبریز کشور را تشکیل می دهد.
حاج رسولی ها با اشاره به کاهش 45 درصدی بارندگی در حوزه آبریز استان خوزستان و کاهش 56 درصدی در حوزه آبریز استان هرمزگان نسبت به دوره درازمدت، تصریح کرد: حساسترین و بحرانی ترین وضعیت آبی در سال آبی گذشته در استان هرمزگان مشاهده شد اما نتوانستیم مخازن سدهای این استان را آبگیری کنیم.
وی ادامه داد: سال آبی گذشته از نظر میزان بارش ها، حائز رتبه 39 در دوره بلندمدت 47 ساله شده و این در حالی بود که طی هشت سال اخیر بارش ها کمتر از حد نرمال (250 میلی متر در سال) بوده است.
مدیرعامل شرکت مادرتخصصی مدیریت منابع آب ایران همچنین حجم جریانات سطحی و روان آبهای کشور در سال آبی گذشته را 40.8 میلیارد مترمکعب ذکر کرد و گفت: این میزان نسبت به سال قبل از آن کاهشی چهار درصدی و نسبت به میانگین درازمدت، کاهشی 53 درصدی نشان می دهد.
وی با اشاره به رتبه 45 حجم روان آبهای سطحی سال آبی گذشته، تصریح کرد: در این سال 11 استان با تنش آبی، 16 استان با تنش آبی شدید و چهار استان بوشهر، فارس، گلستان و هرمزگان با کمبود آبی مواجه شدند.
حاج رسولی ها با اشاره به آخرین وضعیت مخازن آب سدهای مهم کشور و میزان ورودی، خروجی، ترازها، تبخیرها و مصارف آنها، یادآور شد: در سال آبی گذشته شاهد کاهش 71 درصدی سطح آب سد گاوشان (تامین کننده آب شرب کرمانشاه)، کاهش 73 درصدی ورودی آب سد استقلال و کاهش 68 درصدی ورودی آب شمیل ونیان (هر دو در استان هرمزگان) بودیم، اما خوشبختانه ورودی و خروجی آب سدهای استان تهران که تنها وظیفه تامین آب شرب را برعهده دارند، خوب بوده است.
وی گفت: به رغم اینکه طی ماه های زمستان گذشته شاهد کاهش بارندگی ها در استان تهران بودیم، اما در یک دوره زمانی 10 روزه در پایان سال بارش های خوبی رخ داد که وضعیت مخازن سدهای استان را بهبود بخشید.
مشاور وزیر نیرو تعداد کل سدهای کشور را 630 مورد که مدیریت 330 مورد آنها برعهده وزارت نیرو و مابقی سدهای کوچکی است که از سوی وزارت جهادکشاورزی احداث شده، عنوان تصریح کرد: تعداد 151 سد کشور افزون بر 51.5 میلیارد مترمکعب آب مورد نیاز بخش های شرب و صنعت را تامین می کنند.
وی مجموع انرژی تولید شده در سال آبی گذشته را 14 میلیون مگاوات ساعت که فقط در دوره پیک تابستان 49 هزار و 926 مگاوات ساعت انرژی تولید شد، دانست و اضافه کرد: تولید انرژی در تابستان سال آبی جاری 53 هزار و 91 مگاوات ساعت خواهد بود.
حاج رسولی ها خاطرنشان کرد: طی امسال و سال های گذشته و با احداث سلسله سدهایی در حوضه آبریز کارون، محدودیتی از نظر تولید برق ایجاد نشد، به طوری که آب به طور کنترل شده در سدهای مختلف رهاسازی و تولید انرژی به انجام رسید.
وی کل آورد امسال رودخانه های کشور را 41 میلیارد مترمکعب و مجموع ورودی آب به مخازن سدها را بیش از 30 میلیارد متر مکعب ذکر و تاکید کرد: 80 درصد منابع آب سطحی تله اندازی و مهار شده که برای مصارف آب شرب استفاده می شود.
 
** کسری مخازن آب طی یک برنامه پنج ساله به صفر می رسد
مدیرعامل شرکت مادر تخصصی مدیریت منابع آب ایران با یادآوری کسری مخزن سالانه 5.7 تا 6 میلیارد متر مکعبی، گفت: این میزان کسری قابل قبول نیست و در برنامه ششم توسعه به دنبال آن هستیم تا کسری مخازن را به صفر برسانیم.
وی همچنین میزان بهره برداری از منابع تجدیدپذیر زیرزمینی را حدود 60 میلیارد مترمکعب که 10 درصد آن خارج از توان آبهای زیرزمینی است, اعلام کرد.
این مقام مسؤول با اشاره به آغاز سال آبی جدید، اظهار داشت: در ابتدای این سال بسیاری از آب ذخیره شده در مخازن سدها مورد استفاده قرار گرفته و توصیه همیشگی مان صرفه جویی در مصرف آب است.
وی متوسط دمای هوا در سال آبی گذشته را 17.2 درجه سانتیگراد توصیف کرد که نسبت به سال پیش از آن 2.4 درصد و نسبت به میانگین درازمدت 3.6 درصد افزایش نشان داد.
حاج رسولی ها میزان بارش های کشور در سال آبی جدید را هشت میلی متر عنوان کرد که نسبت به سال آبی گذشته 20 درصد کاهش داشته و در مقایسه با متوسط درازمدت 33 درصد افزایش نشان می دهد.
وی گفت: میزان آب ورودی به سدها طی 22 روز ابتدایی سال آبی جاری 660 میلیون مترمکعب بوده که نسبت به سال قبل از آن یک درصد افزایش نشان می دهد و عمدتا متاثر از بارش های شهریورماه بوده است.
مدیرعامل شرکت مادرتخصصی مدیریت منابع آب ایران اضافه کرد: در مقابل میزان خروجی آب سدها 1.54 میلیارد مترمکعب بوده که نسبت به سال آبی گذشته 7.3 درصد کاهش نشان می دهد.
وی در پایان با بیان دلایل عدم توسعه سدهای زیرزمینی در کشور، افزود: این سدها وظیفه ای همانند طرح های تغذیه مصنوعی و آبخیزداری برعهده دارند که بیشتر برای کنترل سیلاب ها و جلوگیری از فرسایش آبی کاربرد دارند، اما از آنجا که تامین آب کشاورزی را انجام نمی دهند و اجرای آنها ورود آب به مخازن سدها را کاهش می دهد از سوی وزارت نیرو با استقبال مواجه نشده است.