تماشای یک تعزیه خوانی مدرن در تالار وحدت

علی رهبری مدیر هنری ارکستر سمفونیک تهران در ابتدای نشست خبری کنسرت «اپرای عاشورا» که چهارشنبه ۲۲ مهرماه در تالار وحدت برگزار شد درباره جزئیات این کنسرت توضیح داد: نصیر حیدریان که به عنوان اولین رهبر مهمان ارکستر سمفونیک تهران در این اجرا کنار ما حضور خواهد داشت از جمله هنرمندانی است که من از بچگی او را می شناختم و می دانم که این هنرمند یکی از بهترین رهبران ارکستر کشورمان است که هم اکنون نیز در کالج های معتبر اروپایی مشغول به تدریس موسیقی است. او نزدیک به ۱۸ سال است در ایران حضور پیدا نکرده بود زیرا در این مدت کسی به او توجهی نمی کرد اما حالا وی می تواند به عنوان یکی از هنرمندان بزرگ موسیقی این سرزمین فعالیت های خوبی را انجام دهد.

وی افزود: «اپرای عاشورا» از جمله آثاری است که از هر نظر به عنوان یک اثر ایرانی می‌تواند معرفی شود، ضمن اینکه من نیز همواره دوست داشتم که اگر روزی در ارکستر سمفونیک تهران حضور پیدا کردم، کارهایی را روی صحنه اجرا کنم که دارای مضامین عاشورایی باشد. من در سن ۱۹ سالگی قطعه «نوحه خوان» را نوشتم و از آن زمان بود که احساس کردم این نوع موسیقی را هم می توانم دوست داشته باشم. به هر ترتیب حالا که می بینم بعد از هفت ماه از گذراندن فعالیت های ارکستر سمفونیک تهران شاهد اجرای اپرای عاشورا به آهنگسازی بهزاد عبدی و رهبری ارکستر نصیر حیدریان هستیم بسیار خوشحالیم.

مدیر هنری ارکستر سمفونیک تهران در بخش دیگری از صحبت های خود با بیان اینکه کلمه اپرا در ایران اشتباه فهمیده می شود، بیان کرد: به نظر من کلمه اپرا برای استفاده از آن در ایران کلمه بدی است چراکه به دلیل فارسی نبودنش معانی مختلفی را در ذهن مخاطب متبادر می کند. اما وقتی بگوییم همین اپرا تئاتری است که آن را با نت می خوانند و حتی از آن در مراسم مذهبی هم استفاده می شود کم کم معنی و درک آن برای مخاطب راحت تر می شود و وقتی که به آن تعزیه خوانی بگویند دیگر متوجه می شویم که با یک واژه ایرانی روبه رو هستیم. به معنای دیگر می توان گفت اثری که شما در این کنسرت خواهید دید یک تعزیه مدرن در قرن معاصر است که با ارکستر سمفونیک تهران اجرا می شود با این تفاوت که هم نوازندگان و هم خوانندگان آن به لحاظ علمی حرفه ای تر و علمی تر از هنرمندان اجراکننده مجالس تعزیه خوانی هستند.

رهبری در پاسخ به اینکه چرا در پروژه «مهر تا مهر» ارکستر سمفونیک تهران خبری از اجرای آثارش نیست، بیان کرد: من در طول ۴۰ سال گذشته مدیر هنری ارکستر های مختلفی بودم و در این مدت تمام تلاش خود را کرده ام که در مجموعه هایی که به عنوان مدیر در آن حضور دارم هیچ یک از آثارم اجرا نشود. ارکستر سمفونیک تهران نیز از این قاعده مستثنی نیست شاید این مشکل من باشد، اما به طور حتم اگر مسئولیت را کنار بگذارم حتما از آثار خودم در ارکسترها استفاده می کنم.

فرق ارکستر سمفونیک تهران با بیست سال گذشته

نصیر حیدریان رهبر ارکستر «اپرای عاشورا» نیز در این نشست خبری گفت: ۲۰ سال پیش که از اتریش به ایران آمدم شاهد بی نظمی های بسیاری در ارکستر سمفونیک تهران بودم که چندان برایم جالب نبود اما هم اکنون که به دعوت استاد علی رهبری وارد مجموعه ارکستر سمفونیک تهران شدم شاهد نظم و ترتیب بسیار ارزشمندی بودم که واقعا برایم لذت بخش و جذاب بود. می توانم ادعا کنم که شرایط کیفی ارکستر سمفونیک تهران به قدری بالاست که می تواند با بهترین و با کیفیت ترین ارکسترهای خارجی رقابت داشته باشد. منتها تنها نکته ای که امیدوارم در ماه های آینده برای بهبود آن تلاش هایی صورت گیرد خریداری سازهای باکیفیت‌تر برای ارکستر است و به نظر من این تنها مشکلی است که فعلا در مجموعه ارکستر سمفونیک تهران مشاهده کردیم.

حیدریان بیان کرد: شما در هیچ یک از کشورهای منطقه شاهد اجرای یک اپرای با کیفیت نیستید اما امروز شرایطی فراهم شده است که در کشورمان اپرای عاشورا اجرا می شود و این نشان‌دهنده فرهنگ پخته و پیشرفته کشور ایران است که در یک فعالیت مثبت و تاثیرگذار این گونه به مجموعه ارکستر های خود اهمیت می دهد.

بهزاد عبدی آهنگساز این کنسرت موسیقایی نیز در این نشست گفت: اپرای عاشورا اولین قدم در ارائه آثاری در حوزه موسیقی ملی در جریان فعالیت های ارکستر سمفونیک تهران است که اولین بار در سال ۸۷ نوشته شد و در قالب اپرای عروسکی عاشورا به کارگردانی بهروز غریب پور روی صحنه رفت. اما من این افتخار را دارم که بعد از گذشت هفت سال از ساخت این اپرا شاهد اجرای آن در قالب کنسرت ارکستر سمفونیک تهران هستیم.

وی ادامه داد: این اپرا در ۱۰ پرده اجرا خواهد شد که محتوای آنها براساس واقعه عاشورا و اتفاقات سال ۶۱ هجری قمری است که به گونه ای بازیادآوری واقعه جانگداز کربلا است که می تواند برای مخاطبان قابل توجه باشد.

کنسرت اپرای عاشورا روزهای ۲۴، ۲۶، ۲۷، ۲۸، ۲۹ و ۳۰ مهرماه امسال ساعت ۲۱:۳۰ در تالار وحدت تهران برگزار می شود.