علی ربیعی وزیر کار اخیرا گفته است که هر ۵ دقیقه یک نفر به جمعیت بیکار کشور افزوده می شود و باید هر سال برای ۸۰۰ هزار نفر شغل ایجاد کرد و این آمار یعنی از همه ظرفیتها و توان باید به نحو احسن استفاده کرد.
کارشناسان می گویند هرچند آمارها در ایران بعضا با ابهاماتی مواجه هستند، اما همه آمارها درباره بیکاری جوانان نشان می دهند بازار کار کارجویان جوان کشور به ویژه فارغ التحصیلان بحرانی است و صف سنگینی از تقاضا برای کار وجود دارد که احتمالا تا سالهای آینده نیز ادامه خواهد یافت.
چند سال پیش مقامات وزارت کار پیش بینی می کردند پیک تقاضا برای کار تا سال ۹۴ و نهایتا نیمه دهه ۹۰ ادامه دارد و پس از آن این بازار بحران زده پس از بیش از دو دهه به آرامش خواهد رسید اما کم کاریها و سیاست گذاری های تبلیغاتی سالهای گذشته به جای اقدام واقعی برای حل معضل بیکاری جوانان باعث شده است تا روند بیکاری در کشور همچنان بحرانی بماند.
در دولتهای گذشته مرتبا خبر از اشتغال زایی میلیونی توسط مقامات دولتی داده می شد اما گزارشهای مرکز آمار ایران چیز دیگری میگفت. هرچند مسئولان سابق کشور نیز با نگاه خیر و تلاش برای حل مسئله بیکاری، اقداماتی را انجام داده اند اما در نهایت هیچ یک از سیاستهای گذشته نتوانست تاثیر مثبتی بر بازار اشتغال کشور داشته باشد و متاسفانه بیکاری در بین جوانان فراگیرتر شد.
هر دقیقه ۵ نفر و هر ساعت ۳۰۰ نفر بیکاری میشوند
یک حساب ساده از گفته های وزیر کار عمق فاجعه و بحران بیکاری را در کشور نشان می دهد. اگر به گفته او، هر دقیقه ۵ نفر در کشور در جستجوی شغل باشند و به تعداد بیکاران افزوده شوند، بنابراین در هر ساعت ۳۰۰ نفر، هر روز ۷۲۰۰ نفر، هر هفته ۵۰۴۰۰ نفر، هر ماه ۲۱۶ هزار نفر و خلاصه اینکه هر سال ۲ هزار و ۵۹۲ تازه وارد به بازار کار کشور خواهیم داشت.
این جمعیت قابل توجه از طوفان تقاضا برای شغل اولا نشان دهنده ادامه روند بیکاری و تقاضا برای کار از سوی جوانان تا ۳۰ ساله خواهد بود، همچنین نشان می دهد که هنوز متولدین دهه ۶۰ کاملا امکان ورود به بازار کار را نیافته اند، در حالی که بازار کار با ورود صدها هزار متولد دهه ۷۰ مواجه است.
از سویی بر این نکته تاکید دارد که سیاست گذاری های اشتغالی دولت ها در مسیر درستی نیست و حتی شائبه انجام اقدامات بدون مطالعه، نمایشی و تبلیغاتی را در این زمینه به ذهن متبادر می کند و مهم تر اینکه گویای وضعیت نیمه فعال بنگاه های کشور، تاثیر رکود حاکم بر صنایع و ناتوانی بازار کار در جذب حتی بخشی از کل تقاضاهای شغلی جوانان در هر سال است.
این موضوع زمانی ملموس تر می شود که مقایسه ای بین آمار اشتغال زایی سال گذشته و تقاضای حدود ۲.۶ میلیون شغل صورت گیرد. وزیر کار می گوید سال گذشته ۶۰۰ هزار شغل در کشور ایجاد شد، اما ۲۰۰ هزار مورد نیز در جاهای دیگری نابود شدند؛ بنابراین ۴۰۰ هزار نفر امکان ورود به بازار کار را یافته اند.
تقاضا برای شغل میلیونی است
در این شرایط مشخص است که اشتغال ایجاد شده حتی به اندازه یک ششم تقاضاهای جدید برای کار هم نبوده است؛ بنابراین صدها هزارنفر مجبور می شوند تا بیش از یکسال برای ورود به بازار کار تلاش کرده و صبر کنند. موضوع طولانی شدن دوره ورود به بازار کار جوانان، برای بیشتر خانواده ها به یک دغدغه و نگرانی تبدیل شده است و این مسئله زمانی نگران کننده تر می شود که جوانان نتوانند پس از یک دوره نسبتا طولانی انتظار برای کار، شغلی مناسب و دارای امنیت نسبی و آینده ای روشن بیابند.
حمید حاج اسماعیلی در گفتگو با مهر با بیان اینکه روشهای آمارگیری در کشور ما دقیق نیست و در برخی موارد از چند منبع آمار اعلام می شود، گفت: با این وجود درباره بازار کار، باید گفت شرایط نامناسب و بحرانی است و کارجویان برای ورود به بازار کار با مسائل و مشکلات فراوانی مواجه هستند.
این کارشناس بازار کار اظهارداشت: طبق آمارهای موجود کشور تا ۲۵ سال آینده در اوج جمعیت جوان قرار دارد و هم اکنون در زمان پیک سنین ۱۵ تا ۳۱ سال قرار داریم. پس تا چندین سال قسمت برجسته جمعیت ایران را جوانان تشکیل خواهند داد که به شدت نیازمند برنامه ریزی برای اشتغال جوانان هستیم.
حاج اسماعیلی ادامه داد: در شرایط فعلی، با تقاضاهای میلیونی شغل در هر سال باید بپذیریم که دچار بحران بیکاری هستیم. از سویی بر اثر عملکرد ضعیف اقتصاد و وجود رکود اقتصادی، بخشی از مشاغل نیز هر ساله از دست می روند. حال اگر زمانی رونق به اقتصاد بازگردد، باید تخمین بزنیم که چقدر تقاضا برای شغل خواهیم داشت چون در حال حاضر به دلیل دشواری در ورود به بازار کار، ممکن است بخشی از تقاضا برای کار به صورت پنهان باشد.