گسترش پروژه های نیمه تمام؛ فقدان برنامه یا بودجه؟

معاون اجرایی شرکت شرکت های کشاورزی با بیان اینکه همه اعتبار این طرح ها در طول یکسال تامین نخواهد شد، اظهار کرد: «چون بخش عمده بودجه به نقت متکی است، با بخش از این پروژه های نیمه تمام مواجه هستیم.»
سیدرحمت اله پریچهر افزود: «در سال 85 در قالب مصوبه مجلس اجازه داده شد 3 تا 5 درصد تملک دارایی استان ها برای مجتمع های دامی، گلخانه ای و شیلاتی صرف شود.»
در ادامه رئیس کانون کارآفرینان استان تهران ضمن مخالفت با اظهارات دیگر مهمان برنامه، تاکید کرد که مشکلات بودجه ای دلیل ایجاد طرح های نیمه تمام نیست.
سعید حامدنیا گفت: «طبق آمار ارائه شده از سوی دولت تدبیر و امید شاهد 75 هزار طرح ناقص هستیم که به 415 هزار میلیارد تومان بودجه برای تکمیل شدن نیازمند است.»
وی این رقم را بسیار بزرگ دانست و با اشاره به فقر برنامه ریزی بعنوان مکمل اصلی، گفت: «24 سال باید پول جمع شود تا این طرح های ناقص به اتمام برسد؛ پس اگر بودجه نبوده چرا این طرح ها معرفی شده است؟»
همچنین یک پژوهشگر اقتصادی در تکمله این بحث اظهار کرد: «بنظرم در رقم 75 هزار طرح اشتباه شده؛ طرح عمرانی شامل ارقام 100 میلیاردی است که در کشور از چند هزار تا بیتر نیست.»
جعفر خیرخواهان با اشاره به مشکل آفرین بودن همین طرح های عمرانی بزرگ برای اقتصادی کشور، گفت: «طی 13 سال 41 درصد از اعتبارات عمرانی بابت تاخیر در اتمام پروژه ها بوده و از 91 تا 93 تنها 16 درصد طرح ها خاتمه یافته است.»
معاون اجرایی شرکت شهرک های کشاورزی در ادامه اظهار کرد :«طی این سال ها برنامه های 5 ساله خوب بوده اما تحقق آن در بعد اجرا مهم بوده که یکی از آن ها عدم تامین منابع به موقع بوده.»
پریچهر افزود: «در این راستا موضوعاتی چون اصل 44 محقق نشده وگرنه برنامه های چند ساله خوب بوده که در بحث اجرا آنگونه که باید عملیاتی نشده.»
در این میان حامدنیا با طرح پرسشی پریچهر را خطاب قرار داد و گفت: «اینکه بدلیل عدم بودجه شاد باشیم که نمی توانیم پروژه را اجرایی کنیم، باز هم فقر برنامه ریزی را نمایان می سازد؛ ولی عدم تخصیص بودجه توقف پروژه را توجیه نمی کند.»
پریچهر نیز با بیان اینکه این مسئله چندان در این بحث مصداق ندارد، اظهار کرد: «در برنامه پنجم بند 5 تبصره 3 حذف شد و بر این اساس بود که دولت تصمیم گرفت شرکت شهرک های کشاورزی ایجاد و با ردیف های مستقل اعتباری این پروژه ها را به اتمام برساند.»
حامدنیا ضمن تاکید بر اینکه مشکل این پروژه ها مبتنی بر بوجه نیست، گفت: «مشکل بر اساس برنامه ریزی است؛ ما شروع کننده خوبی هستیم اما پایان دهنده های خوبی نیستیم.»
پریچهر ضمن تایید اظهارات حامدنیا به مشکلات پیش روی عدم پایان یافتن پروژه ها اشاره کرد و افزود: «واقعیت این است که باید با شرایط کنونی و اقتصاد دولتی کشور، با فقر زیرساخت مواجه هستیم که سامان یافتنِ آن نیاز به مبالغ بالایی دارد.»
خیرخواهان در ادامه توجه بحث را به طرح های عمرانی جلب کرد و در این راستا گفت: «این طرح ها دارای پیچیدگی و بسیار پرهزینه هستند. زمانبر بودن ای پروژه ها دیگر ویژگی است و هرچه زمان به جلو می رود، وضعیت بدتر می شود.»
وی ویژگی دیگر این پروژه ها را برگشت ناپذیر بودن دانست و افزود: «این پروژه ها انعطاف ناپذیر هستند و ویژگی دیگر نیز خوشبینانه نگریستن به این طرح هاست که در نتیجه هزینه ها را چند برابر خواهد کرد.»
پریچهر در مقام پاسخ گفت: «ما هیچ طرحی را بدون داشتن مطالعات فازهای صفر، یک و دو جلو نمی بریم و پروژه جدیدی را تعریف نمی کنیم.»
وی اولویت سازمان متبوع اش را اتمام پروژه های نیمه تمام گذشته عنوان کرد و افزود: «همگام سازی مطالعات پروژه ها را اولویت قرار داده ایم و در خصوص طرح های جدید بصورت پلکانی حرکت می کنیم که باید با وضعیت منابع آبی متناسب باشد.»
در ادامه معاون برنامه ریزی وزارت صنعت، معدن و تجارت روی خط ارتباطی رادیو گفت وگو حاضر و پاسخ گوی سوالات "مناظره" اقتصادی شد.
حسین ابویی با اعلام اینکه وجود پروژه های نیمه تمام بعنوان دام نیست، تصریح کرد: «این هم فرایندی است که از آغاز تصمیم گیری برای ایجاد یک واحد یا اقدای زیربنایی شکل می گیرد تا زمان بهره برداری مدت زمانی طول می کشد.»
وی طی این پروسه را بعنوان نیمه تمام بودن خواند و تاکید کرد که این پروژه ها نباید به معنای راکد بودن تلقی شود.
ابویی در عین حال خروج این پروژه ها از مدت زمان در نظر گرفته شده برای اجرا را موضوعی دیگر دانست و افزود: «برای این پروژه ها باید فکری شود؛ ولی این جریان در حوزه تولید باید طراحی شود.»
وی به فقدان برنامه ریزی اشاره کرد و گفت: «در حوزه پروژه ها وزارت صنعت، بخش خصوصی تصمیم گیر است؛ در عین حال از نظر پایش و بازید و برای رفع مشکلات نیز پیگیری می کنیم.»
موسی الرضا ثروتی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دیگر مهمانی بود که از طریق خطوط تلفن با "مناظره" اقتصادی رادیو گفت وگو همراه شد.
وی افزود: «مصوب کردیم که صندوق توسعه ملی تسهیلات را به بخش غیر دولت واگذار کند که وظایف خود را بدرستی انجام نداد که باعث شد برنامه ریزی نامناسبی در تیم اقتصادی دولت ایجاد شود.»
ثروتی ادامه داد: «در امر تسهیلات بانک ها باید ظرف چند روز پاسخ گو باشند که هم اینک به دو یا چند سال طول می کشد و هم اینک فعالیت های اقتصادی در کشورمان بعنوان یک مصیبت است.»
وی با اعلام اینکه در دوران پساتحریم فعالیت های اقتصادی رونق نخواهد یافت، تصریح کرد: «بدلیل بافت اداری معیوب در بانک ها و وزارتخانه های کشور افرادباید از مراکز مختلفی استعلام بگیرند و این مسئله یک گرفتاری است.»
ثروتی خاطرنشان کرد: «متاسفانه در کشورمان قانون حرمت ندارد و ما واقعا خواستار این هستیم که قانون اجرایی شود.»
در این میان حامدنیا وارد بحث شد و اظهار کرد: «در تمام دولت ها کارها مشخص است اما سوال بخش خصوصی این است که چرا دولت در برنامه ریزی، کنترل، نظارت و یکپارچه سازی ضعیف عمل می کند.»
رئیس کانون کارآفرینان استان تهران افزود: «چند دهه دیگر باید صبر کنیم که دولت ها وارد کارهای اساسی خود شوند؟ مشکل کنونی ما این مسئله است!»
ثروتی در پاسخ به اظهارات مهمان برنامه به قانون منع بانک ها از بنگاه داری اشاره کرد و گفت: «وزارتخانه ها نیز نباید وارد این حوزه شوند؛ اصل 44 نیز بدرستی اجرایی نشده و فرمایش شما درست است.»
در ادامه ابویی در تقابل با اظهار نظر ثروتی گفت: «در عدم انطباق ها همگان مقصر هستند و قانون گذار از دیگران به منظور اجرای قانون بالاتر است.»
معاون برنامه ریزی وزارت صنعت افزود: «ان منطق در بخش خصوصی و دولتی باید ایجاد و تا زمانیکه این منابع قابل وصل نباشد، نباید پروژه ای را به اجرا درآورد.»
ابویی بر توجیه فنی، اقتصادی و فرهنگی پروژه ها تاکید و تصریح کرد: «اگر این موارد در نظر گرفته شود،پروژه ها باید تعریف شود و همگان باید دست بدست هم دهند تا اقدامات مبتنی بر موازین باشد.»
این برنامه با اجرای ناصر خیرخواه تقدیم مخاطبان رادیو گفت وگو شد.
علاقمندان می توانند صوت کامل "مناظره" اقتصادی را از طریق سایت رادیو گفت وگو دریافت کنند.