۰۷ دی ۱۴۰۴ - ۱۴:۰۰
دو راهی آمریکا و اسرائیل در «جنگ با ایران»؛ آیا تهران هدف بعدی است؟
یا تداوم روایت «تهدید فزاینده ایران» در واشنگتن و تلآویو، در کنار شکاف عمیق در داخل آمریکا، نهایتاً کشور را به سمت جنگی گستردهتر میکشاند یا بازدارندگی دوطرف هنوز جواب میدهد؟
به گزارش ایران اکونومیست؛ جایگاه ایران در معادله جنگ پس از جنگ دوازدهروزه ژوئن ۲۰۲۵، که با حملات هوایی اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران آغاز شد و با شلیک صدها موشک و پهپاد از سوی تهران به خاک اسرائیل پاسخ داده شد، ریسک تکرار سناریوی درگیری مستقیم همچنان «بالا اما مشروط» ارزیابی میشود.
در سطح رسمی، ایران همچنان بر صلحآمیز بودن برنامه هستهای خود تأکید میکند و مدعی است هیچگاه بدون حمله یا تحریک قبلی، جنگی را آغاز نکرده است؛ در مقابل، اسرائیل زرادخانه هستهای اعلامنشده خود را نه شفاف کرده و نه زیر رژیمهای راستیآزمایی بینالمللی برده است.
روایت «تهدید ایران» و فشار برای درگیریدر واشنگتن و تلآویو، روایت غالب همچنان بر «تهدید فزاینده ایران» متمرکز است؛ از برنامه هستهای تا توان موشکی و نفوذ منطقهای، که ابزار مشروعیتبخشی به تحریمها، فشار دیپلماتیک و زمینهسازی برای دورهای تازه تنش یا درگیری نظامی محسوب میشود.
بخشی از محافل امنیتی و سیاسی اسرائیل، بعد از جنگ ژوئن، معتقدند تهران از درگیری «سربلند بیرون آمد» و همین تصور، انگیزه برای ضربات جدید جهت فرسایش ظرفیت ایران و کشاندن آمریکا به سطح بالاتری از مداخله را افزایش داده است.
معادله پیچیده ترامپدونالد ترامپ در داخل آمریکا با دو فشار متضاد روبهروست: از یکسو جریان «اول آمریکا» در پایگاه رأی او، که چهرههایی چون تاکر کارلسون و استیو بنن نمایندگیاش میکنند، بهطور آشکار با جنگ با ایران مخالفاند و ورود به یک «جنگ خاورمیانهای دیگر» را خیانت به وعده پایاندادن به جنگهای بیپایان میدانند.
از سوی دیگر، اکثریت جمهوریخواهان کنگره، بخشی از مشاوران سیاست خارجی و ابرحامیان مالی نزدیک به لابیهای حامی اسرائیل، برای موضع سختتر و حتی اقدام نظامی گستردهتر علیه ایران فشار میآورند؛ فشاری که با نزدیک شدن به انتخابات میاندورهای ۲۰۲۶ و افت محبوبیت ترامپ میتواند وزن بیشتری پیدا کند.
احتمال جنگ مستقیم چقدر است؟ارزیابیهای مستقل نشان میدهد خطر حمله مجدد اسرائیل به ایران در کوتاهمدت «بالا» است، اما چند عامل بازدارنده – از جمله ترس از جنگ فرسایشی، توان پاسخ موشکی ایران و ملاحظات داخلی آمریکا – احتمال تبدیل آن به جنگ تمامعیار منطقهای را محدود میکند.
در وضعیت کنونی، محتملترین سناریو ادامه «درگیریهای محدود و ضربات متقابل کنترلشده» است؛ یعنی جنگ سایهای شدیدتر، حملات موضعی و فشار حداکثری سیاسی–اقتصادی، نه لزوماً یورش زمینی یا بمباران سراسری که به جنگی فراگیر شبیه شود.
جمعبندی تحلیلیبهلحاظ استراتژیک، ایران «هدف اصلی برخی سناریوهای جنگی» است، اما نه بازیگر منفعل؛ توان بازدارندگی موشکی و منطقهای تهران، هزینه هر ماجراجویی نظامی را برای آمریکا و اسرائیل بالا برده است.
پاسخ به پرسش «آیا ایران هدف جنگ بعدی است؟» فعلاً بیشتر به این شکل است: ایران در مرکز میدان تنش و روی لبه تیغ محاسبهگری است؛ هر خطای محاسباتی در تهران، تلآویو یا واشنگتن میتواند جرقه درگیری بزرگتر را بزند، اما در عین حال، آگاهی از هزینههای یک جنگ تمامعیار، تا این لحظه، مهمترین عامل مهار آن بوده است.
گزارش خطا
آخرین اخبار