به گزارش ایران اکونومیست؛ در روزهای گرم و طاقتفرسای تابستان، پنکه ممکن است خصوصا برای سالمندان وسیلهای نجاتبخش بهنظر برسد. اما پژوهش جدیدی نشان میدهد پنکه در کاهش گرمای بدن آنچنان که تصور میشود مؤثر نیست و در برخی شرایط حتی میتواند خطرناک باشد.
در مطالعه جدیدی که توسط پژوهشگرانی از دانشگاههای سیدنی، موناش، آدلاید و مؤسسه قلب مونترال انجام شده است، تأثیر استفاده از پنکه در شرایط مختلف دما و رطوبت بر گروهی از افراد بالای ۶۰ سال (میانگین سنی ۶۸ سال) بررسی شده است.
در بخشی از پژوهش، شرکتکنندگان در معرض دمای ۳۸ درجه سانتیگراد با رطوبت نسبی ۶۰ درصد قرار گرفتند. این شرایط نمایانگر گرمای شدید داخل خانه است. چهار حالت مختلف برای مقایسه در نظر گرفته شد:
۱. استفاده از پنکه
۲. مرطوبسازی پوست بدون پنکه
۳. مرطوبسازی پوست با پنکه
۴. بدون هیچ مداخلهای (شرایط کنترل)
نتایج نشان داد استفاده از پنکه به تنهایی توانست دمای مرکزی بدن را بهطور متوسط ۰٫۱ درجه سانتیگراد کاهش دهد و حس راحتی بیشتری ایجاد کند. همچنین میزان تعریق افزایش یافت. استفاده همزمان از پنکه و مرطوبسازی پوست اگرچه تغییری در دمای بدن ایجاد نکرد، شرکتکنندگان آن را راحتترین حالت گزارش کردند. دلیل آن احتمالاً این است که مرطوبسازی پوست، پاسخ طبیعی بدن برای تعریق را کاهش میدهد. درمقابل، مرطوبسازی پوست به تنهایی نیز تأثیر چندانی بر دمای بدن نداشت، اگرچه حس راحتی نسبی بیشتری نسبت به شرایط بدون مداخله ایجاد کرد.
در شرایطی که هوا بسیار گرم و خشک بود، یعنی دمای ۴۵ درجه سانتیگراد با رطوبت نسبی ۱۵ درصد، نتایج کاملاً متفاوت بود. در این آزمایش، تنها شرکتکنندگان سالم بدون سابقه بیماری قلبی شرکت کردند.
در این حالت، استفاده از پنکه نهتنها کمکی به خنک شدن نکرد، بلکه دمای مرکزی بدن را بهطور میانگین ۰٫۳ درجه سانتیگراد افزایش داد. به عبارتی، جریان هوای پنکه گرما را وارد بدن کرد. در این شرایط، نه پنکه و نه مرطوبسازی پوست نتوانستند تأثیر قابلتوجهی در کاهش دمای بدن داشته باشند. همچنین شرکتکنندگان احساس گرمای بیشتری گزارش کردند.