به گزارش ایران اکونومیست، مسئولان حقوقی باشگاههای لیگ برتری، در کارگاه آموزشی که فدراسیون فوتبال تدارک دیده بود، دور هم جمع شدند تا نسبت به اهمیت آشنایی به مباحث حقوقی در قراردادهای فوتبال توجیه شوند. اینکه کمیته آموزش فدراسیون فوتبال تصمیم گرفته که چنین کارگاههای آموزشی را جهت بالا بردن سواد حقوقی اهالی فوتبال برگزار کند را باید به فال نیک گرفت. به خصوص اینکه باشگاههای کشورمان در دو دهه گذشته ضربات زیاد مالی و همچنین محرومیتهای طولانی را به دلیل بستن قراردادهایی که از نظر حقوقی مشکلات زیادی داشتهاند، خوردهاند.
بدیهی است که بخشی از محکومیتهای تیمهای کشورمان با شکایت بازیکنان و مربیان داخلی و خارجی به دلیل زیر پاگذاشتن تعهدات و تاخیر در پرداختهای مالی بر میگردد اما نمیتوان کتمان کرد که بخش زیادی از این محکومیتها و شکستهایی که در پرونده شکایت خارجیها در فیفا و دادگاه عالی ورزش برای باشگاههای کشورمان ثبت شده به دلیل ایرادات حقوقی و گنجاندن بندهایی بوده است که سبب شده قرارداد به صورت یکطرفه و به نفع بازیکن یا مربی خارجی امضا شود.
چنین ایرادهایی به دانش و سواد کم حقوقی مدیران فوتبال ایران برمیگردد که به دلیل کم آگاهی، هزینههای نجومی را به فوتبال تحمیل میکنند. در کارگاه آموزشی فدراسیون فوتبال به این مسئله پرداخته شد و حس خبیری، عضو کمیته آموزش فدراسیون فوتبال با اشاره به اینکه پاشنه آشیل باشگاههای ایرانی مبحث حقوقی است به این واقعیت تلخ اشاره کرد که «در پروندههای حقوقی که در فیفا و AFC مطرح میشود، اغلب بازنده هستیم که دلیلش در ابتدا نبستن قراردادهای خوب و در ادامه خوب دفاع نکردن است.»
با این حال به نظر میرسد مدیران باشگاهها و البته دیگر متولیان فوتبال، کماکان به اهمیت بالایی که آشنایی و مشاوره حقوقی میتواند در امضای یک قرارداد استاندارد و بدون باگ داشته باشد، واقف نیستند و به آن توجه و اولویت داده نمیشود. این در حالی است که مباحث حقوقی یکی از فاکتورهای مهم و شاخص یک باشگاه و یک مجموعه حرفهای فوتبال است.
بیتوجهی به چنین فاکتور مهمی همانطور که اشاره شد، سبب شده فوتبال ایران به واسطه قراردادهایی که با بازیکنان یا مربیان خارجی به امضا میرساند، جریمههای هنگفتی را با وجود شرایط مالی نامناسب پرداخت کند. این علاوه بر محرومیت از نقل و انتقال بازیکن به مدت یک یک فصل یا بیشتر است.
البته در امضای قراردادهای مسئلهدار که منجر به صدور حکمهای سنگین مالی برای باشگاههای کشورمان با شکایت خارجیها شده است، نباید نقش دلالها و مسائل غیرفنی را نادیده گرفت که سبب میشود به جای اینکه در یک قرارداد، باشگاه دست بالاتر را داشته باشد، کفه قرارداد به سمت بازیکن یا مربی سنگینی کند. اگر چه در خیلی از موارد هم ناآگاهیهای حقوقی و عدم آشنایی با تعهداتی که با اضافه یا کم کردن یک بند میتواند به وجود بیاید، سبب شده باشگاه در یک پرونده محکوم شود و هزینههای سنگینی را پرداخت کند.
در این شرایط بدیهی است بکارگیری کارشناسان خبره حقوقی و البته توجه به نظرات و مشاورههای آنها از ضروریات باشگاهداری در فوتبال ایران است، یک امر مهم که برخلاف فوتبال دنیا در کشورمان هنوز توجه کافی به آن صورت نمیگیرد.
به نظر میرسد این آگاهی حقوقی و توجه به این مسئله، قبل از باشگاهها، باید از فدراسیون فوتبال آغاز شود، جایی که این مجموعه به دلیل تنظیم قراردادهای مسئلهدار با مربیانی مانند مارک ویلموتس، متحمل ضرر چند میلیون یورویی شد. چنین ناآگاهیهایی را در قراردادهایی که با کارلوس کیروش هم امضا شد، قابل مشاهده بود و تنظیم شدن قرارداد به سمت سرمربی پرتغالی و گنجاندن بندهای عجیب سبب شد تا کیروش دریافتی مالی بیشتری از آنچه که در ابتدا مقرر شده بود، داشته باشد.
البته پرونده ویلموتس به تنهایی یک مورد کاربردی در قراردادهای فوتبال در ایران است که نشان میدهد وزنه دادن به مسائل غیرفنی و غیر حقوقی، میتواند چه هزینههای سرسامآوری را به فوتبال ایران تحمیل کند. البته ویلتموس گیتها در فوتبال ایران کم نیستند، پروندههایی که یا یک کلمه در قرارداد سرنوشت پرونده عوض شده است و فدراسیون یا باشگاههای کشورمان محکوم شدهاند.
حال باید امیدوار بود که برگزاری کارگاههای آموزشی فدراسیون فوتبال، یک حرکت نمایشی نباشد و با تداوم برگزاری این کارگاهها و افزایش دانش حقوقی مدیران باشگاهها و الزام کردن آنها به مشاوره گرفتن از حقوقدانها، ویلموتسگیتهای فوتبال ایران رو به کاهش بروند و از حیف و میل بودجهها به دلیل بیسوادی حقوقی جلوگیری شود.