پیشروی ۴۰ درصدی مناطق خشک روی زمین در ۳ دهه

به گزارش خبرنگار گروه علمی ایران اکونومیست از پایگاه اطلاع‌رسانی ارث، کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با بیابان زایی (UNCCD-SPI) در این گزارش اعلام کرد در طول سه دهه تا سال ۲۰۲۰، زمین‌های خشک تقریباً به اندازه ۴.۳ میلیون کیلومتر مربع یا نیمی از وسعت قاره استرالیا گسترش یافته‌اند.

این یعنی ۴۰.۶ درصد از اراضی روی روی زمین، به استثنای قطب جنوب، در حال حاضر از زمین های خشک تشکیل شده است. همچنین بر اساس این گزارش، بیش از سه چهارم کل اراضی زمین در طول سه دهه منتهی به سال ۲۰۲۰، در مقایسه با دوره ۳۰ ساله قبلی یعنی از ۱۹۶۱-۱۹۹۰، آب و هوای خشک تری را از سر گذراندند. افزایش گسترده خشکی در دهه های اخیر، باعث افزایش بیش از ۳ درصدی زمین های خشک جهان شده است.

دانشمندان نویسنده این گزارش تاکید کردند، گسترش زمین‌های خشک یا مناطقی که میزان بارندگی در آنها کمتر از ۶۵ درصد مدت یادشده قبلی است، وضعیت جدیدی در حوزه آب و هوایی است که موجب گسترش مناطق خشک در جهان به طور قابل توجهی در دهه ۱۹۹۰ شده است.

بیشتر بخوانید

مناطقی که در دهه های اخیر به خشکی تبدیل شده اند در غرب آمریکا، شبه‌جزیره یوکاتان مکزیک، شمال شرقی برزیل، شمال غربی آرژانتین، منطقه مدیترانه، شمال دریای سیاه، ساحل، دره ریفت، شمال شرقی آفریقای جنوبی، مرز بین روسیه، قزاقستان، چند منطقه محلی در شمال شرقی سیبری، بخش های بزرگی از مغولستان، شمال شرقی چین و جنوب شرقی استرالیا قرار دارند.

کارشناسان دریافتند سودان جنوبی و تانزانیا در آفریقا بیشترین درصد انتقال اراضی به مناطق و اراضی خشک را به خود اختصاص داده‌اند؛ اما چین بیشترین کل مساحت تبدیل زمین‌های عادی به مناطق خشک را ثبت کرده است.

کارشناسان می گویند: در حالی که انتشار بیشتر دی اکسید کربن دما را افزایش داده و بر نظام تغییر اقلیم تأثیر می‌گذارد و موجب خشکسالی می‌شود، موجب تأثیرات زیست‌فیزیولوژیکی مانند تغییر رسانایی روزنه‌ای برگ و کارایی مصرف آب گیاه نیز می‌شود و با تغییر فعالیت فتوسنتزی بر رشد کلی گیاه نیز اثر می‌گذارد. اگر انتشار گازهای گلخانه‌ای به همین اندازه همچنان ادامه یابد، تلاش‌ها برای کاهش و انطباق با تغییرات اقلیمی ناکام بماند، نزدیک به ۴۰ درصد از جمعیت پیش‌بینی‌شده جهان، ساکن مناطق خشکی‌ خواهند بود و تا سال ۲۱۰۰ با خطرهای قابل توجهی مواجه شوند.

بنابراین خشکی اراضی غیر از اینکه مهاجرت را تشدید و تسریع خواهد کرد، می‌تواند بر کشاورزی و تولید مواد غذایی نیز اثر منفی بگذارد.

افزایش خشکی که منجر به کمبود آب می‌شود، باعث خواهد شد اغلب مردم محلی از آبی بی‌کیفیت یا آلوده استفاده کنند. نوشیدن آب آلوده می‌تواند منجر به هضم فلزات سنگین و سایر عناصر سمی، افزایش خطر ابتلا به سرطان، بیماری‌های قلبی عروقی و سایر بیماری‌ها باشد.

از جمله توصیه‌ها برای کاهش و سازگاری با خشکی می‌توان به تقویت نظارت بر خشکی، بهبود شیوه‌های کاربری اراضی، سرمایه‌گذاری در بهره‌وری آب و ایجاد انعطاف‌پذیری در جوامع آسیب‌پذیر است.