به گزارش ایران اکونومیست، واشنگتن، هفته گذشته، تحریم‌هایی را علیه گازپروم بانک اعمال کرد که برخی از کشورهای اروپای مرکزی از آن، برای پرداخت پول گاز به مسکو استفاده می‌کنند. این تحریم‌ها، خطر قطع عرضه گاز روسیه را افزایش می‌دهد.
آمریکا به تدریج اقدامات خود را برای کاهش درآمد انرژی روسیه به منظور محدود کردن تامین مالی جنگ در اوکراین، تشدید کرده است، اما تا به حال، گازپروم بانک به دلیل تاثیر بالقوه ای که تحریم آن بر امنیت عرضه برای اروپا خواهد داشت، از تحریم مصون مانده است.
آمریکا تاکنون نگفته است چرا تصمیم به اعمال تحریم‌ها علیه این بانک گرفته است اما واضح است که نحوه دریافت و پرداخت پول خرید گاز اروپا از روسیه در حال تغییر است. قبل از تحریم‌ها، بازار گاز روی این موضوع متمرکز بود که آیا توافق ترانزیت گاز می‌تواند برای ادامه جریان گاز به غرب از طریق اوکراین در سال ۲۰۲۵ منعقد شود. تحریم‌های آمریکا در شکل فعلی، به معنای آن است که حتی اگر توافقی حاصل شود، کشورهای اروپایی ممکن است نتوانند پول گاز را پرداخت کنند و جریان گاز به هر حال متوقف می‌شود.
اسلواکی و مجارستان، کشورهایی هستند که از این توقف عرضه به شدت لطمه خواهند دید. این کشورها تحت قرارداد بلندمدت با شرکت گازپروم، از روسیه گاز دریافت می‌کنند.
مجارستان هشدار داده است که تحریم‌های آمریکا، امنیت انرژی را به خطر می اندازد و خطر توقف زودهنگام صادرات گاز روسیه از طریق اوکراین را افزایش می‌دهد. اسلواکی هنوز به طور رسمی اظهار نظر نکرده است، اما بزرگترین شرکت گاز اسلواکی در تلاش برای یافتن راه حلی برای ادامه جریان گاز از راه اوکراین در سال میلادی آینده است. اتریش نیز ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد زیرا پس از توقف فروش گاز روسیه به شرکت اتریشی OMV، همچنان از طریق اسلواکی، گاز روسیه را دریافت می‌کند.
کشور دیگری که نگران تحریم‌ها است، ترکیه است که گاز روسیه را از طریق خط لوله ترک استریم به اروپا می‌رساند. این کشور مشغول مذاکره با آمریکا برای دریافت معافیتی است که امکان می‌دهد به استفاده از گازپروم بانک برای پرداخت هزینه واردات گاز ادامه دهد. چنین معافیتی، این امکان را برای ترکیه فراهم می‌کند تا به واسطه شرکت‌های اروپایی برای ادامه پرداخت پول گاز روسیه، تبدیل شود.
با انقضای توافق ترانزیت گاز میان روسیه و اوکراین در پایان سال ۲۰۲۴، اروپا خود را برای توقف جریان گاز روسیه از مسیر اوکراین آماده می‌کند. با محدود شدن عرضه در بازار جهانی، بهای معاملات آتی گاز در اروپا، به بالاترین رکورد در یک سال اخیر صعود کرده است.
راه‌های احتمالی برای دور زدن تحریم‌های گازپروم بانک
به گفته فرناندو فریرا، مدیر خدمات ریسک ژئوپلیتیک در شرکت مشاوره «راپیدان انرژی»، راه‌هایی وجود دارد که شرکت‌های اروپایی می‌توانند بدون نقض تحریم‌های گازپروم بانک، به خرید گاز روسیه ادامه دهند. دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانه داری آمریکا می‌تواند به گازپروم بانک مجوز عمومی بدهد که معاملات مرتبط با انرژی را به عنوان آخرین راه حل برای جلوگیری از اختلالات انرژی، مجاز می‌کند.
طبق آمار دفتر کنترل داراییهای خارجی آمریکا، سایر بانکهای بزرگ روسیه نظیر اسبربانک، آلفا بانک، وی تی بی بانک و شرکت دولتی Vnesheconombank، چنین مجوزهایی را تا ۳۰ آوریل در اختیار دارند.
یکی دیگر از گزینه‌ها می‌تواند شامل پرداخت هزینه گاز مشتریان گازپروم در اروپا از طریق بانکهای روسیه باشد که مجاز هستند اما برای این منظور، باید تغییرات در جزئیات پرداخت در قراردادهای صادراتی باقی‌مانده گازپروم مورد تایید مسکو قرار گیرد.
آمریکا همچنین می‌تواند به مشتریان خاص گازپروم مجوزهای محدودی برای ادامه پرداخت از طریق گازپروم بانک بدهد.
همچنین ممکن است دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، تحریم‌ها را لغو کند یا پس از آغاز به کار در ۲۰ ژانویه، مجوز پرداخت را تا پایان آوریل تمدید کند که زمان پرداخت پول از سوی مشتریان گازپروم برای خریدشان در دسامبر است.
سخنگوی کمیسیون اروپا اعلام کرد این کمیسیون از نزدیک تاثیر تحریم‌ها را زیر نظر دارد. مذاکرات با همتایان آمریکایی در حال انجام است و هر دو طرف آماده هستند تا قبل از ۲۰ دسامبر، برای کاهش هر گونه اختلال احتمالی در واردات، در صورت لزوم با یکدیگر همکاری کنند.
بر اساس گزارش بلومبرگ، هنوز مشخص نیست که محدودیت‌های آمریکا علیه گازپروم بانک، چگونه بر پرداخت‌های مربوط به صادرات گاز طبیعی مایع که بخش قابل توجهی از درآمد روسیه از فروش گاز به خارج را تشکیل می‌دهد، تاثیر می‌گذارد.
