مصاحبه تفصیلی | چرا حال جنگل‌های ایران خوب نیست؟

به گزارش خبرنگار ایران اکونومیست، حفظ منابع طبیعی پاسداری از زیستگاه بشری و از بین بردن طبیعت به معنای نابود کردن جامعه و زندگی انسان است و نیاز است همه نسبت به پاسداری از محیط زیست، احساس مسوولیت کنیم.

بر اساس گزارش‌ها، سرانه جنگل در دنیا به ازای هر یک نفر ۱۰ درصد و در ایران سه درصد است که این آمار مطلوب نیست و باید بخش‌های مختلف برای توسعه سرانه جنگل در کشور تلاش کنند.

طبق احادیث و روایت‌های دینی کاشت درخت «صدقه جاریه» محسوب می‌شود و انتظار می‌رود اقشار مختلف جامعه در کاشت و نگهداری درخت همراهی و مشارکت داشته باشند.

با تاکید رهبر معظم انقلاب و دستور رییس جمهور فقید شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، مقرر شد طی چهار سال یک میلیارد درخت در کشور تولید و کاشته شود و بر این اساس، استان سمنان در چهار سال تولید ۱۰ میلیون نهال را بر عهده دارد.

سمنان اکنون جزو استان‌های پیشرو کشور در اجرای «طرح ملی و مردمی کاشت یک میلیارد درخت» برای داشتن سرزمینی سبز و آباد است و این رویکرد با افزایش میزان تعهد استان محقق شد و مشارکت همگانی برای کاشت و نگهداری از نهال‌ها ضرورت دارد.

بهرام دُلفان اباذری سرپرست دفتر جنگل‌کاری، پارک‌ها و ذخیره‌گاه‌های جنگلی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری، در گفت و گوی تفضیلی با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایران اکونومیست) در استان سمنان گزارشی در زمینه پیشرفت اجرای «طرح ملی و مردمی کاشت یک میلیارد درخت» و وضعیت جنگل و گونه‌های گیاهی جنگلی در کشور ارایه داد و پاسخگوی سوالات اختصاصی ایران اکونومیست بود.

ایران اکونومیست: درباره آخرین وضعیت «طرح ملی و مردمی کاشت یک میلیارد درخت» توضیح دهید

دلفان اباذری: اجرای«طرح ملی و مردمی کاشت یک میلیارد درخت» با فرمان رهبر معظم انقلاب و رییس جمهور فقید شهید آیت‌الله رئیسی در سال ۱۴۰۱ کلید خورد و مقرر شد طی چهار سال یک میلیارد اصله نهال تولید و کاشته شود. تولید سالانه ۲۵۰ هزار اصله نهال برای تحقق چشم‌انداز هدفگذاری و اجرای این طرح از سال ۱۴۰۲ عملیاتی و ۲۴۷ میلیون اصله نهال از گونه‌های مختلف سازگار با اقلیم و مناسب برای زراعت چوب تولید شد.

برای موفقیت در اجرای «طرح ملی و مردمی کاشت یک میلیارد درخت» مقرر شد تمامی ظرفیت‌های دولت و وزارت کشور، نهاده‌های نظامی و وزارت راه و شهرسازی همراهی داشته باشند.

احیای نهالستان‌های متروکه از جمله اقدام‌های انجام شده از سوی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری برای تولید نهال بوده است و حفظ، توسعه، احیا و بهره‌برداری منطقی از عرصه‌های منابع‌طبیعی از سیاست‌های این سازمان محسوب می شود و تلاش بر توسعه جنگل‌ها و تقویت پوشش گیاهی است.

ایران اکونومیست: مراحل کاشت و داشت نهال‌های تحویلی در قالب «طرح ملی و مردمی کاشت یک میلیارد درخت» چگونه نظارت می‌شود؟

دلفان اباذری: سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری برای راستی آزمایی در زمینه کاشت نهال و تهیه شناسنامه نهال‌های تولیدشده سامانه‌ای را به عنوان سامانه‌ نظارتی و راستی‌آزمایی کاشت راه‌اندازی کرد و هر فرد متقاضی نهال باید در گام نخست مشخصات محل کاشت را ثبت کند.

ایران اکونومیست: حال جنگل‌های ایران چگونه است؟

دلفان اباذری: جنگل‌ها حال خوبی ندارند، بهره‌برداری از جنگل متوقف شد و یکی از اهداف اجرای «طرح ملی و مردمی کاشت یک میلیارد درخت» کمک به بهبود حال جنگل‌ها با توسعه زراعت چوب گونه‌های با رشد سریع متناسب با هر منطقه مانند اکالیپتوس در مناطق خشک است.

توقف بهره‌برداری از جنگل‌های شمال مصوب هیات وزیران در سال ۱۳۹۳ و توقف هر گونه بهره‌برداری از جنگل‌ها، مصوب هیات وزیران در سال ۱۳۹۶ همچنان مورد تاکید است.

ایران اکونومیست: آیا جنگل‌های ایران از پدیده تغییرات اقلیمی آسیب دیده‌اند؟

دلفان اباذری: تغییرات اقلیمی یک پدیده جهانی است و بخشی از جنگل‌ها نیز به این دلیل در معرض آسیب هستند. ۸۵ درصد عرصه‌های ملی جزو منابع طبیعی کشور محسوب می‌شود. بر همین اساس، حفاظت، احیا و توسعه منابع طبیعی نیازمند مشارکت ملی است و فقط در بضاعت مالی و نیروی انسانی سازمان منابع‌طبیعی و آبخیزداری به تنهایی نیست و باید آحاد جامعه به عنوان یک وظیفه ملی برای حفاظت از منابع طبیعی همراهی کنند.

ایران اکونومیست: چند گونه جنگلی در خطر انقراض قرار دارد؟

دلفان اباذری: حفظ ذخایر جنگلی مطابق قانون مورد توجه است و اکنون ۲۰ گونه ذخیرگاهی جنگلی در معرض خطر انقراض یا در شرایط رویشگاهی خاص قرار دارد. شمشاد و سرخدار از درختان مورد حمایت سازمان منابع‌طبیعی و آبخیزداری است که در مناطق قرق شده و در شرایط حفاظتی شدید قرار دارد. شمشاد یکی از درختان همیشه‌سبز است که چوب سخت آن در صنعت استفاده می‌شود. درخت سرخدار جزء گیاهان صنعتی، گیاهان دارویی و گیاهان زینتی دسته‌بندی می‌شود و درخت اُرس گونه‌ای دیرزی است.

ایران اکونومیست: آیا درخت ارس جزو گونه‌های در خطر انقراض است؟

دلفان اباذری: ارس به دلیل اینکه تجدید حیات سختی دارد، جزو گونه‌های ذخیرگاهی محسوب می‌شود و سمنان جزو مناطق ذخیرگاهی این گونه ارزشمند است.

ایران اکونومیست: چند ذخیرگاه‌ جنگلی در ایران وجود دارد؟

دلفان اباذری: ۷۰ ناحیه ذخیرگاه جنگلی فقط در جنگل‌های شمال وجود دارد که بیش از ۲۹ هزار هکتار وسعت آنهاست.

ایران اکونومیست: وضعیت جنگل‌های حَرا و چِندِل در جنوب کشور چگونه است؟

دلفان اباذری: رویشگاه گونه چندل فقط در هرمزگان و جنگل‌های حرا از سواحل جنوبی هرمزگان تا بوشهر است و حفظ و توسعه این جنگل‌ها در دستور کار قرار دارد.

انجام وظیفه در زمینه حفظ و توسعه جنگل‌ها نیازمند تامین اعتبار است و انتظار می‌رود مسوولان اعتبارات این بخش را ویژه ببیند.

به گزارش ایران اکونومیست، منابع طبیعی را باید بستر و شاه‌بیت توسعه پایدار دانست و بر این پایه، سیاست‌گذاری منسجم برای حفاظت از عرصه‌های طبیعی ضروری و اجتناب‌ناپذیر است و انتظار می‌رود بستر برنامه‌ریزی های کلان در استان‌ها مطابق با حفاظت از منابع طبیعی و زیستی از جمله مراتع و جنگل‌ها باشد و به بهره‌برداری بهینه از طبیعت با حفظ بوم منطقه مورد توجه شود.