ایران اکونومیست-در حالی که بانک مرکزی در ابتدای امسال پیش بینی کرده بود بانکها بتوانند در سال جاری حدود 245 هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت کنند و در ادامه سیف- رییس کل بانک مرکزی- اعلام کرد که با برنامه های در نظر گرفته شده می‌توان امیدوار بود که تسهیلات پرداختی بانکها تا انتهای سال به 245 هزار میلیارد تومان هم افزایش یابد، اما آمارهای منتشره بانک مرکزی از تحقق این وعده در 11 ماهه اول و حتی بیشتر از آن خبر می‌دهد.
این در حالی است که بانکها توانسته‌اند از فروردین تا پایان بهمن‌ماه حدود 291 هزار و 970 میلیون تومان تسهیلات به بخش‌های مختلف اقتصادی اعطا کنند که البته این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال 1392 حدود 76 هزار میلیارد تومان بیشتر است.
در شرایطی وام دهی بانکها فراتر از انتظار بوده و از رشد قابل توجهی برخوردار است که قائم مقام بانکی مرکزی چندی پیش یعد از اعلام پرداخت 270 هزار میلیارد تومان وام بانکی در 10 ماهه اول سال، نسبت به برخی از ابعاد این موضوع اظهار نگرانی کرد.
کمیجانی که کنترل تورم را همچنان اولویت بانک مرکزی می‌داند عملکرد بانکها در تسهیلات دهی را خطر بزرگی نسبت به اهداف تورمی دانست و گفت که بانکها با تمام قوا هر نوع امکان و منابعی که در اختیارشان بوده را به شکل تسهیلات پرداخت کرده‌اند و علاوه بر آن تعداد زیادی از آنها به عنوان اضافه برداشت بدهکار بانک مرکزی شده‌اند. بانکها نه‌تنها منابع خود را در این راه مصرف کرده‌اند، بلکه به منابع بانک مرکزی هم دست اندازی کرده اند و این خطر بزرگی است که می‌تواند برای سال آینده اهداف تورمی را خدشه‌دار کند.
وی با ارزیابی مثبت از سهم قابل ملاحظه سرمایه درگردش از تسهیلات پرداختی بانکها توضیح داد که تمام پرداخت شده تسهیلات جدید نیست، بلکه بخشی از آن تسهیلات در حال تجدید است که از طریق تسویه بدهی‌ها تامین شده و چه بسا این مبلغ با رقم اضافی به خود بدهکار بر می‌گردد. این در حالی است که ارقام نشان می‌دهد بانک ها بیش از آنچه که قابل پیش بینی بوده تسهیلات اعطا کرده‌اند. اگر فرض کنیم در بدترین سناریو حدود 40 تا 50 درصد این مبلغ، تسهیلات جدید است، باز هم بانکها در محدوده‌ای عمل کرده‌اند که خطر برگشت تورم را مطرح می‌کند.
قائم مقام بانک مرکزی پیش بینی کرده که در صورت ادامه این روند کیزان تسهیلات دهی بانکها تا پایان سال از 324 هزار میلیارد تومان هم عبور می کند.
سهم 60 درصدی سرمایه در گردش از تسهیلات پرداختی
اما طبق آخرین آمار بانک مرکزی، از مجموع 291 هزار میلیارد تومان وامی که بانکها در 11 ماهه سال جاری پرداخته اند بالغ بر 166 هزار میلیارد تومان یعنی حدود 60.3 درصد برای تامین سرمایه در گردش بخش های مختلف اقتصادی اختصاص داده شده است که این رقم در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته حدود 62 هزار میلیارد تومان و به عبارتی دیگر 54 درصد افزایش دارد.
صنعت و معدن در صدر وام گیرندگان
از سویی دیگر باوجود انتقادات پی در پی وزیر صنعت، معدن و تجارت نسبت به کوتاهی بانکها در مقابل واحدهای تولید و صنعتی آمارها نشان می دهد که از 291 هزار میلیارد تسهیلات پرداختی در سال جاری بیش از 90 هزار میلیارد تومان در بخش صنعت و معدن بوده است که این میزان در مقایسه با 11 ماهه اول سال گذشته حدود 26 هزار میلیارد تومان یعنی 39.7 درصد بیشتر است.
لازم به یادآوریست که بیش از 81 درصد معادل 73.6هزار میلیارد تومان از وام اعطا شده به بخش صنعت و معدن به تامین سرمایه در گردش اختصاص یافته است.
بنا بر این گزارش، تسهیلات پرداختی در سایر بخش های اقتصادی تا پایان بهمن ماه به گونه ای بوده که کشاورزی 21.5 هزار میلیارد، مسکن و ساختمان 33.8 هزار میلیارد، بازرگانی 38.1 هزار میلیارد، خدمات 10 هزا ر میلیارد و بخش های متفرقه نیز حدود 7000 میلیارد تومان وام بانکی دریافت کرده اند.
منبع: ایسنا
