به گزارش ایران اکونومیست، «مارک روته» نخستوزیر سابق هلند از امروز (سهشنبه) بهطور رسمی فعالیت خود را بهعنوان دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در شرایطی آغاز کرد که او با سختترین چالشهای ژئوپلیتیکی روبرو خواهد بود، ازجمله انتخابات ریاست جمهوری نوامبر در آمریکا که که ممکن است لحظهای برای تقویت یا شکست اتحاد غرب باشد؛ اتحادی که از زمان جنگ جهانی دوم بستری برای صلح و امنیت اروپا بوده است.
یک دیپلمات ناتو که خواست نامش فاش نشود، گفت: میتوانید انتظار داشته باشید که بعد از نوامبر بهطور مرتب روته را در ایالات متحده ببینید.
نشریه پالتیکو با این مقدمه نوشت: اگر «دونالد ترامپ» رئیس جمهور پیشین آمریکا در این انتخابات پیروز شود، این موضوع بیشتر صدق میکند. ترامپ همواره از ناتو انتقاد میکند و به اعضای ائتلاف هشدار میدهد که مشارکت بیشتری داشته باشند، زیرا اگر ایالات متحده نباشد، ناتو به معنای واقعی کلمه وجود ندارد. او همچنین گفته است که میخواهد جنگ اوکراین را از طریق مذاکره به جای کمک به کییف برای مقابله با مسکو پایان دهد. روته زمانی لقب «نجواگر ترامپ» را به خود اختصاص داده بود اما آن، زمانی بود که اروپا با یک جنگ تمام عیار در خاک خود سر و کار نداشت.
پالتیکو ادامه داد: حتی اگر «کامالا هریس» معاون رئیس جمهور آمریکا و رقیب دموکرات ترامپ که دلسوزی بیشتری نسبت به اوکراین دارد، در کاخ سفید به قدرت برسد، روته همچنان برای ایجاد تعادل بین ۳۲ متحد ناتو مشکل خواهد داشت. بسیاری از آنها بر واشنگتن و برلین فشار آوردهاند تا محدودیتهای کییف را برای استفاده از سلاحهای پیشرفته غربی برای حمله مستقیم به اهداف در روسیه از بین ببرند، اقدامی که دولت بایدن آن را تشدیدکننده اوضاع میداند.
واشنگتن همچنین تماشا خواهد کرد که آیا کشورهای ناتو هزینههای دفاعی خود را افزایش میدهند یا خیر. هشت کشور عضو اروپایی آن به هدفی که یک دهه پیش تعیین شده بود، یعنی صرف ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی برای دفاع نمیرسند.
دولتهای هلند در زمان نخستوزیری روته نیز بهطور مداوم در رسیدن به این هدف ناکام ماندند. این کشور تنها قرار است امسال به تعهد خود عمل کند.
البریج کولبی، یک مقام ارشد دفاعی در دولت ترامپ در سالهای ۲۰۱۷-۲۰۲۱ به پالتیکو گفت: برای روته ضروری است که به شدت بر افزایش سریع و فوری هزینههای دفاعی اروپا فشار بیاورد. با توجه به سابقه ضعیف هلند در هزینههای دفاعی در دهه گذشته، این امر بهویژه برای او اهمیت بیشتری دارد.
او افزود: مسیر یک اتحاد فراآتلانتیکی پایدار و قابل اجرا بسیار واضح است؛ اروپا باید رهبری دفاع خود را بر عهده بگیرد. ایالات متحده نمیتواند همه کارها را انجام دهد و باید دیر یا زود روی آسیا تمرکز کند، در حالت ایدهآل در اسرع وقت باید این کار را انجام دهد.
به نوشته پالتیکو، روته همچنین در شرایطی ریاست ناتو را آغاز میکند که اکنون، بخشی از ابتکار عمل تحت رهبری ایالات متحده برای نظارت بر انتقال تسلیحات غربی به کییف را به عهده گرفته است. این سازوکار، یکی از پروژههای اصلی ینس استولتنبرگ (دبیرکل پیشین ناتو) در چند ماه آخر فعالیتش بود.
استولتنبرگ روز دوشنبه در گفتوگو با پالتیکو اظهار داشت: من همچنان بر این باورم که اگر اوکراین را پس از سال ۲۰۱۴ [الحاق کریمه] بیشتر مسلح کرده بودیم، ممکن بود از جنگ جلوگیری کنیم. دست کم میتوانستیم آستانه وقوع یک تهاجم تمام عیار را افزایش دهیم.
از طرفی دیگر، دوره فعالیت روته تنها مربوط به ایالات متحده نخواهد بود. کشورهای حوزه بالکان نیز عملکرد او را مورد قضاوت قرار خواهند داد، زیرا سوابق مخارج دفاعی اسفناک قبلی و عدم تعامل او با منطقه را زیر سوال خواهند برد. در این میان، رومانی در وهله اول نمیخواست روته بهعنوان دبیرکل ناتو انتخاب شود و در عوض برای انتخاب کلاوس یوهانیس، رئیسجمهور خود، فشار میآورد.
وزیر امورخارجه لیتوانی به پالتیکو گفت: روته در بسیاری از مواقع بهعنوان یک دولتمرد باتجربه اروپایی ظاهر شد و کمک زیادی به تضمین حمایت پایدار از اوکراین کرد. بنابراین، ما همچنین از او انتظار داریم که اولویتها یا توجه خود را به چالشهای امنیتی مهم در نظر گرفته و تعیین کند.
همچنین خبرگزاری فرانسه در گزارشی با اعلام خبر آغاز به کار رسمی مارک روته در سمت دبیرکل ناتو نوشت: با انتخاب روته، متحد سرسخت آمریکا و حامی سرسخت اوکراین، ۳۲ کشور ناتو رهبری را انتخاب کردهاند که انتظار میرود همچنان به حمایت از کییف و تلاش برای تقویت دفاع خود ائتلاف در مقابل روسیه ادامه دهد.
خبرگزاری فرانسه در ادامه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در پنجم نوامبر (۱۵ آبان) را نخستین آزمون برای روته دانست و تاکید کرد که نتیجه این انتخابات دوره چهار ساله اول فعالیت او را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
این خبرگزاری افزود: مارک روته که به همکاری و داشتن رویکرد زیرکانه با ترامپ شهرت دارد، به یکسری از کشورهای اروپایی گفته که از ناله کردن و غر زدن درباره بازگشت احتمالی ترامپ به کاخ سفید خودداری کنند و گفته است: با هرکسی که باشد، همکاری میکنیم.
به نوشته رسانه اروپایی، همچنین یکی از وظایف پیش روی روته این است که «اعضای ناتو را به سمت هزینه بیشتر در ارتشهای خود به منظور مقابله با هرگونه اقدام احتمالی از سوی روسیه پیش ببرد».
روته که از زمان کنارهگیری از سمت نخستوزیری هلند تا حد زیادی از کانون توجهات دوری کرده است، انتظار میرود طبق سنت اداری تا پنج مقام هلندی را در تیم ارشد خود در ناتو بگنجاند.