به گزارش ایران اکونومیست، علم و فناوری ایران و جهان امروز با اخبار گوناگونی همراه بود. اکنون در این گزارش به مرور خلاصه این اخبار می‌پردازیم.
مغز ما چگونه همزمان احساسات متضاد دارد؟
در حالی که به تازگی سال تحصیلی جدید را آغاز کرده‌ایم، جوانان بسیاری در سراسر کشور برای اولین بار به دانشگاه رفته‌اند. این انتقال می‌تواند طوفانی از احساسات را برانگیزد. دوری از خانواده، غم و اندوه برای یک تغییر بزرگ، عدم اطمینان از آنچه در پیش است و در عین حال غرور از حرکت به سمت استقلال و شادی ناشی از وقت گذراندن با همسالان. آنتونی جیانی واکارو(Anthony Gianni Vaccaro) یک متخصص علوم اعصاب است که بررسی می‌کند چگونه احساسات مختلط در مغز نشان داده می‌شوند. آیا مردم واقعاً به طور همزمان احساس مثبت و منفی دارند یا فقط سریع بین این حس و آن حس تغییر می‌کنند و جابجا می‌شوند؟
هدف‌گذاری‌های هوش مصنوعی بدون مشخص بودن وضع موجود و مطلوب/تقاضای بازنگری سند ملی در کمترین زمان ممکن
در سند ملی هوش مصنوعی هدف‌گذاری‌ها بدون در اختیار داشتن آمار دقیق و واقعی انجام شده و یکی از نقدهایی که متخصصان به این سند وارد می‌کنند، این است که در بیان برخی شاخص‌ها از جمله «حجم صادرات محصولات یا خدمات هوش مصنوعی در سال» نه وضعیت موجود مشخص است و نه وضعیت مطلوب! و این محققان همچنین ایجاد شهر هوشمند مورد تاکید این سند را نیز مورد نقد قرار دادند و تاکید دارند که با وضع موجود رسیدن به شهر هوشمند استاندارد تا ۷ سال آینده میسر نخواهد بود.
ارتباط عجیب میان رعد و برق و آلودگی هوا
تغییرات ناشی از فعالیت‌های انسانی در محیط طبیعی عواقبی دارد که معمولا بلافاصله مشخص نمی‌شوند. برای مثال آلودگی هوا اکنون با افزایش تعداد و فراوانی رعد و برق در طوفان‌های تندری مرتبط دانسته شده است. پژوهشگران دانشگاه جیمز مدیسون(JMU) در ویرجینیا با بررسی داده‌های بیش از ۵۰۰ هزار طوفان تندری در واشنگتن دی‌سی و کانزاس سیتی در طول ۱۲ سال دریافتند که وجود ذرات ریز بیشتر در هوا (هواپخش‌ها) به طور گسترده با تعداد بیشتر رعد و برق مرتبط است.
داستان متفاوت نمونه‌های «ریوگو» درباره شکل‌گیری سیارک‌های غنی از کربن
سیارک «ریوگو»(Ryugu) احتمالا آنطور که پیشتر تصور می‌شد، از محل مبدا تا مدار کنونی خود سفر نکرده است. یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که ریوگو در نزدیکی سیاره مشتری شکل گرفته است. نمونه‌های به‌دست‌آمده از سیارک ریوگو، ایده‌های پیشین را درباره نحوه تشکیل شدن سیارک‌های غنی از کربن زیر سؤال می‌برند. گروهی از پژوهشگران به سرپرستی «مؤسسه تحقیقات منظومه شمسی ماکس پلانک»(MPS) در آلمان، نیکل به‌دست‌آمده از این نمونه‌ها و شهاب‌سنگ‌های معمولی غنی از کربن را مقایسه کرده‌اند. نتایج این پژوهش یک جایگزین را برای ایده‌های پیشین پیرامون محل تولد این اجرام نشان می‌دهد. ایده جایگزین این است که سیارک‌های غنی از کربن ممکن است در همان منطقه نزدیک مشتری شکل گرفته باشند؛ البته تا حدی از طریق فرآیندهای متفاوت و با فاصله حدود دو میلیون سال از یکدیگر.
ایران رقیب امریکا در دستیابی به فناوری تولید سامانه‌های پیشرفته داروهای آهسته رهش
یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان با تولید داروهای آهسته رهش توانسته است رقیب امریکا در توسعه فناوری این نوع داروها شود، ضمن آنکه تولید یک داروی درمان ناباروری را در دستور کار دارد که در سال آینده در سبد داروهای درمان ناباروری قرار خواهد گرفت. محمدتقی فتحی، مدیر عامل این شرکت دانش‌بنیان در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، این شرکت را دومین شرکت دارویی دارای فناوری In Situ Forming جهان توصیف کرد و گفت: سامانه‌های تشکیل شونده در محل(In situ forming systems) جدیدترین و پیشرفته‌ترین روش تولید دارو است و ما در این شرکت با ثبت اختراع ساخت داروی «تریپتورلین استات» (داروی درمان آندومتریوز، کاهش اندازه فیبروم رحم و درمان سرطان پروستات) با فناوری In Situ Forming اولین و تنها سازنده این دارو با این نوع تکنولوژی در دنیا به شمار می‌رویم.
چین از اولین لباس فضایی خود برای سفر به ماه رونمایی کرد
چین از اولین طراحی لباس فضایی خود برای فرود بر ماه پرده‌برداری کرد و با این کار برنامه‌های خود را برای فرود انسان بر ماه تا سال ۲۰۳۰ به سمت جلو پیش برد. آژانس فضایی سرنشین‌دار چین(CMSA) پس از چهار سال تحقیق و توسعه، روز شنبه از لباس فضایی سبک وزن خود رونمایی کرد. تلویزیون دولتی CCTV گزارش داد که این لباس برای محافظت از فضانوردان در هنگام فعالیت‌های خارج از فضاپیما در محیط خشن ماه طراحی شده است.
باید از انتشار صرف مقاله علمی فراتر برویم و به میان مردم برویم
عضو ناظر شورای سیاستگذاری جایزه مصطفی(ص) با اشاره به اهمیت انتشار مقالات علمی، گفت: نمی‌توانیم فقط در جهان دانشگاهی خود زندگی کنیم و باید از انتشار صرف مقاله فراتر برویم، علم را به میان مردم ببریم و اثرگذاری آن را نشان دهیم. احمد فرحان محمد سعدالله، رئیس دانشگاه پوترای مالزی با بیان اینکه دانشمندان مسلمان در گذشته تأثیر قابل توجهی در جهان داشتند، اما اکنون باید به‌شدت تلاش کنند تا به جهانیان نشان دهند هنوز هم می‌توانند از نظر علمی تأثیرگذار باشند و مشکلات جهان را حل کنند، از تلاش بنیاد علم و فناوری مصطفی(ص) برای معرفی و تجلیل از برترین دانشمندان قدردانی کرد و گفت: باید اهمیت آثار تجلیل شده در جایزه مصطفی(ص) را با قدردانی یادآوری کرد و برای بهتر برگزاری کردن جایزه مصطفی(ص) پیشنهاد می‌شود که فهرست کوتاه نامزدهای نهایی پیش از اعلام برگزیدگان اعلام شود.
تولید سنگ‌های مصنوعی با بازیافت ضایعات کارخانه‌ها
یک شرکت دانش‌بنیان با بازیافت مواد مصرفی کارخانه‌ها، سنگ‌های مصنوعی را در رنگ‌ها و طرح‌های متنوع به تولید رسانده که این روش منجر به کاهش هدررفت مقادیر بسیاری زیاد مواد قابل مصرف و پاکسازی محیط زیست شده است. نباتی، مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان در خصوص زمینه کاری این شرکت، گفت: این شرکت از راه تحقیقات در زمینه شناخت و مصرف مواد اولیه با استفاده از ضایعات کارخانه‌های سنگبری توانسته است از هدررفت مقادیر بسیاری از مواد قابل مصرف با کیفیت بالا و پرت هزینه‌ها جلوگیری کند.
ماموریت منحصربه‌فرد شرکت «اسپیس‌ایکس»(SpaceX) در راه مقصد است. یک موشک «فالکون ۹»(Falcon 9) دیروز ۲۸ سپتامبر در ساعت ۱۳:۱۷ بعد از ظهر از مجتمع پرتاب فضایی ۴۰ در پایگاه نیروی فضایی کیپ کاناورال فلوریدا بلند شد و ماموریت سرنشین‌دار «کرو-۹»(Crew-9) را برای ناسا به مقصد ایستگاه فضایی بین‌المللی آغاز کرد. سرنشینان کرو-۹ امروز یکشنبه، ۲۹ سپتامبر به ایستگاه فضایی بین‌المللی خواهند رسید.
موشک «فالکون ۹» پس از ماموریت «کرو-۹» دچار مشکل شد
اگرچه ماموریت سرنشین‌دار «کرو-۹» با موفقیت پرتاب شد و فضانوردان راهی فضا شدند، اما مراحل موشک «فالکون ۹» پس از آن دچار مشکل شدند و موشک تا زمان مشخص شدن دلیل این مشکلات پرواز نخواهد کرد.
ویدئوی جالبی از مهارت‌های یک دست رباتیک
ویدئوی جدیدی از یک دست رباتیک منتشر شده است که هرچه بیشتر تماشا می‌کنید، بهتر می‌شود. این ویدئو که «فراتر از مهارت دستی» نام دارد، در چند ثانیه اول با یک دست رباتیک بسیار ماهر شما را شگفت‌زده می‌کند. این ویدئو همراه با یک مقاله به همین نام در «کنفرانس بین‌المللی رباتیک و اتوماسیون»(ICRA) در روتردام به نمایش درآمد. این پژوهش که توسط دانشگاه «اکول پلی‌تکنیک فدرال لوزان»(EPFL) در سوئیس انجام شده است، راه‌هایی را بررسی می‌کند که دست‌های رباتیک به کمک آنها می‌توانند فراتر از محدودیت‌های موجود پیشرفت کنند و به درک طیف گسترده‌تری از اجسام بپردازند.
معتبرترین استانداردهای بین‌المللی برای مرکز پژوهش‌های علوم زمین
مدیرکل دفتر امور آزمایشگاه‌ها و خدمات فنی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور از دریافت گواهینامه ISO۱۷۰۲۵ برای آزمایشگاه‌های مرکز پژوهش‌های علوم زمین خبر داد. آزمایشگاه‌های مرکز پژوهش‌های علوم زمین موفق به دریافت گواهینامه ISO ۱۷۰۲۵ از مرکز ملی تایید صلاحیت ایران (NASI) شد. این گواهینامه که به عنوان یکی از معتبرترین استانداردهای بین‌المللی در حوزه آزمایشگاه‌ها شناخته می‌شود، نشان‌دهنده توانمندی و کیفیت بالای خدمات آزمایشگاهی این سازمان است.
همکاری ستاد علوم شناختی برای تولید و بومی‌سازی تجهیزات پزشکی
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی گفت: رویکرد این ستاد حمایت از تولید تجهیزات و محصولات شناختی و ورود شرکت‌های خلاق و فناور این حوزه به بازار است. دکتر سیدمحمد مهدوی در نشست با مسؤولان یکی از شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات پزشکی، رویکرد و اولویت این ستاد را حمایت از تولید تجهیزات و بومی‌سازی محصولات شناختی و ورود شرکت‌های خلاق و فناور این حوزه به بازار اعلام کرد و گفت: امروز با تلاش‌های انجام شده در سطح کشور، ظرفیت‌ها و امکانات مؤثری در امر تربیت و تامین نیروی انسانی و ایجاد زیر ساخت‌ها فراهم شده تا فرصت‌های لازم برای تولید، ساخت و بومی‌سازی تجهیزات و ابزارها به‌ویژه در حوزه‌های علوم شناختی و علوم اعصاب مهیا شود.
محققان «انزوا» را دلیل نابودی نئاندرتال‌ها می‌دانند
شواهد ژنتیکی جدید به دست آمده از غاری در فرانسه نشان می‌دهد که نئاندرتال‌ها گوشه‌گیرتر بوده و ترجیح می‌دادند فقط با یکدیگر تعامل داشته باشند. در همین حال، انسان‌های امروزی احتمال بیشتری داشته که با گروه‌های دیگر ارتباط برقرار کنند و تبادل ایده انجام دهند که این یک مزیت تکاملی برای بقا به شمار می‌رود. باستان‌شناسان درباره دلیل نابودی گونه‌های نئاندرتال بحث کرده‌اند. مطالعه جدیدی که در مجله Cell Genomics منتشر شده است، از نظریه‌ای حمایت می‌کند که سقوط نئاندرتال‌ها به دلیل تغییرات محیطی یا بیماری نبوده، بلکه سبک زندگی ضداجتماعی آنها بوده است.
پایداری طولانی یک ضد آفتاب دوستدار محیط‌زیست در برابر اشعه ماورابنفش
محققان با استفاده از لیگنین طبیعی و دی اکسید تیتانیوم یک ضد آفتاب با کارایی بالا و سازگار با محیط زیست تولید کرده‌اند که جایگزینی پایدار برای محافظت در برابر نور خورشید است و پس از چند ساعت قرار گرفتن در معرض نور ماوراءبنفش همچنان ماندگاری خود را حفظ کرده است. این ضد آفتاب خلاقانه از لیگنین، یک پلیمر طبیعی فراوان، در کنار دی اکسید تیتانیوم (TiO2) ساخته شده است. استفاده نوآورانه از لیگنین اصلاح شده نه تنها SPF ضد آفتاب‌ها را افزایش می‌دهد، بلکه رنگ آنها را نیز بهبود می‌بخشد و محصولی مؤثرتر و از نظر زیبایی‌شناسی جذاب‌تر ارائه می‌دهد.
نقش پررنگ رشته‌های کیهانی غول‌پیکر در شکل‌گیری سیاهچالههای کلان‌جرم
دانشمندان «دانشگاه مک‌گیل»(McGill University) معتقدند که رشته‌های کیهانی در تعامل با ماده متراکم جهان اولیه، بذر کهکشان‌های بزرگ و سیاهچالههای کلان‌جرم را فراهم کرده‌اند. چنین اجرامی به دلیل جرم زیادشان احتمالا مقادیر زیادی از ماده را جذب کرده‌اند و به اجرام کیهانی بزرگ امکان داده‌اند تا به سرعت شکل بگیرند.
