یورش اسرائیل به لبنان و اهدافی که در قلب آمریکا دنبال می‌کند

جنگنده‌های اسرائیلی بعد از ظهر روز جمعه ششم مهرماه ضاحیه جنوبی یعنی یکی از پرتراکم‌ترین نقاط جمعیتی بیروت را هدف حملاتی قرار دادند که منجر به فروریختن چندین ساختمان شد و هنوز مشخص نیست این یورش صهیونیستی چند قربانی برجای گذاشته است.

پس از این تهاجم بود که اسرائیلی‌ها مدعی شدند مرکز اصلی فرماندهی حزب الله هدف حمله بوده و رسانه‌های صهیونیستی ادعاهایی را درباره ترور «سیدحسن نصرالله» منتشر کردند.

در ادامه این تحولات، امروز اسرائیلی‌ها با اشاره به اینکه از از ۸۵ بمب سنگرشکن هر یک به وزن یک تُن برای این حمله استفاده کرده‌اند، رسما مدعی شهادت رهبر حزب الله لبنان شدند.

در شرایطی که انواع حملات صهیونیستی به شرق و جنوب لبنان ادامه دارد و در اراضی اشغالی نیز پیاپی آژیر خطر حملات حزب الله به صدا درمی‌آید، باید گفت اسرائیل از بسیاری از خطوط قرمز عبور کرده تا نشان دهد هیچ ابایی از کشاندن زبانه‌های آتش جنگ به سراسر خاورمیانه ندارد و اساسا با همین هدف از تن دادن به هرگونه توافق آتش‌بس گریزان است.

پافشاری سران تل‌آویو بر جنگ‌طلبی به حدی است که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اذعان داشته هیچ قدرت جهانی حتی آمریکا نمی‌تواند مانع از صهیونیست‌ها شود.

صدقیان: نتانیاهو می‌خواهد جنگ در خاورمیانه میان آمریکا با ایران و محور مقاومت شروع شود و اگر این جنگ رخ دهد داخل مرزهایی مشخص نمی‌گنجد یعنی تنها به عراق، ایران یا یمن محصور نمی‌شود و این یک جنگ گسترده خواهد بود

پژوهشگر ایران اکونومیست برای بررسی دلایل و پیامدهای عطش «بنیامین نتانیاهو» برای گسترش جنگ در منطقه و حمله به لبنان، با «محمدصالح صدقیان» پژوهشگر ارشد مسائل غرب آسیا و «مهدی علیخانی» کارشناس روابط بین‌الملل و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی گفت‌وگوهایی داشته که شرح آن را در ادامه می‌خوانید:

نتانیاهو می‌خواهد به هر قیمت آمریکا را به جنگ در خاورمیانه وادار سازد

به گفته صدقیان، نتانیاهو در یازده ماه گذشته سه هدف اساسی برای جنگ با غزه را دنبال کرده است؛ اول آزاد کردن اسرای اسرائیلی، دوم نابود کردن حماس و سوم از میان بردن گروه‌های جهادی مثل القسام. در مدت زمان مذکور این سه هدف مرکزی و اساسی تحقق نیافت و به همین دلیل درصدد است از طریق توسعه جنگ در خاورمیانه خودش را نجات دهد.

وی می‌افزاید: اگر جمهوری اسلامی ایران یا حزب‌الله یا انصارالله هر کدام از محور مقاومت به مراکز حساس رژیم صهیونیستی مانند موسسات هسته‌ای آن ضربه بزند قطعا آمریکا وارد جنگ می‌شود و در جوار اسرائیل قرار می‌گیرد. یکی از اهداف نتانیاهو هم همین است که به هر نحوی شده آمریکا را وارد جنگ کند.

صدقیان معتقد است نتانیاهو می‌خواهد جنگ در خاورمیانه میان آمریکا با ایران و محور مقاومت شروع شود و اگر این جنگ رخ دهد داخل مرزهایی مشخص نمی‌گنجد یعنی تنها به عراق، ایران یا یمن محصور نمی‌شود و این یک جنگ گسترده خواهد بود. از سوی دیگر، نه آمریکا و نه کشورهای منطقه توان این جنگ را ندارند.

توسیع جنگ هدف اساسی نتانیاهو در ماه‌های گذشته بوده است. این را به خوبی می‌توان در ماجرای شهادت اسماعیل هنیه در تهران و دیگر مقامات رده بالا در لبنان مشاهده کرد. با این جنایات، نتانیاهو به دنبال زمینه‌چینی برای توسیع جنگ بود.

نتانیاهو می‌خواهد روند رقابت‌های انتخاباتی آمریکا را به سمت خود بکشاند

صدقیان بر این باور است که مسائل انتخاباتی آمریکا در موفقیت یا ناکامی نتانیاهو اهمیت دارد. نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به خوبی از حساس بودن وضع انتخابات و رقابت میان دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان آگاه است. به همین دلیل مساله، رقابت انتخاباتی در داخل آمریکا را به سمت خودش می‌کشد.

این کارشناس مسائل غرب آسیا در خصوص مواجهه ایران با رژیم صهیونیستی می‌گوید: تاکنون جمهوری اسلامی ایران و نیروهای مقاومت در مواجهه با رژیم صهیونیستی از یک منطق عقلانی پیروی کرده‌اند. نتانیاهو زخم دیده است. هدف وی توسعه جنگ در خاورمیانه است و برای رسیدن به این هدف از هیچ تلاشی دریغ نمی‌کند. جمهوری اسلامی این را به خوبی متوجه شده است بنابراین کمک نمی‌کند که نتانیاهو به هدف خودش برسد. در این مسیر رهنمودهای رهبر انقلاب بسیار موثر و تاکنون موفق بوده است.

اهداف چند لایه از توسعه جنگ

به گفته علیخانی کارشناس روابط بین‌الملل چند اتفاق و تحول باعث شد تا موضوع توسعه جنگ مطرح شود؛ مساله نخست این است که عملیات طوفان‌الاقصی یک شکست سنگین اطلاعاتی، امنیتی و حیثیتی برای رژیم صهیونیستی و مشخصا کابینه نتانیاهو بود. نتانیاهو تلاش کرد این چالش و این شکست سنگین را تبدیل کند به بستری برای اعاده حیثیت و تحقق برخی از اهدافی که در شرایط غیر از آن امکان تحققش وجود نداشت.

یکی از رویکردها و برنامه‌هایی که در این زمینه نتانیاهو دنبال کرد تعیین تکلیف تقابلش با حماس و فراتر از آن سرنوشت غزه بود. پس نکته نخست بحث واکنش نسبت به آن شکست سنگین اطلاعاتی، امنیتی و حیثیتی است که باید از منظر نتانیاهو اتفاق بیافتد.

نکته دوم؛ شرایط داخلی رژیم صهیونیستی به گونه‌ای است که منافع شخصی نتانیاهو اقتضا می‌کند تا جنگ تداوم پیدا کند. نتانیاهو می‌داند که هرگونه آتش‌بس و پایان جنگ به منزله حذف او از سیاست است و طبیعتاً به لحاظ فردی و شخصی هم تلاش می‌کند که از طریق تداوم و توسعه جنگ ماندگاری خودش در قدرت را دنبال کند.

علیخانی: اگر رویکرد دیپلماتیکی که ایران به ویژه در ماه‌های اخیر دنبال کرده تداوم پیدا کند می‌تواند کمک کند به افزایش فشار افکار عمومی بین‌المللی بر رژیم صهیونیستی و نتانیاهو. در مقابل، اسرائیل فقط مسیر اقدامات ایذایی، خرابکارانه و تحریک‌آمیز را پیموده است

انگیزه دیگر نتانیاهو در این مقطع زمانی مربوط به مساله انتخابات آمریکا است. فارغ از نفود تل‌آویو بر لابی‌های صهیونیستی و میان دولتمردان آمریکایی، نزد افکار عمومی، رسانه‌ها و فعالان مدنی و حقوق بشری یک انزجار عمومی از رفتارهای اسرائیل وجود دارد. با این حال حمایت‌های سیاسی از اسرائیل را نمی‌شود نادیده گرفت که باعث می‌شود تا نتانیاهو فرصت را در مقطع کنونی غنیمت بشمارد و تصور کند اقداماتی که در توسعه جنگ انجام می‌دهد می‌تواند در قلب واشنگتن، حمایت مقامات آمریکا را با توجه به در پیش بودن انتخابات به همراه آورد.

پیامدهای مواضع ایران برای اسرائیل

علیخانی می‌افزاید: نتانیاهو از مدت‌ها پیش در پی درگیر کردن ایران و مشخصاً آمریکا در منطقه بوده است. اقدامات ایذایی، خرابکارانه و تحریک‌آمیزی که رژیم صهیونیستی در این مدت انجام داده از حمله به اماکن دیپلماتی، تلاش برای ترور ایرانیان، ترور اسماعیل هنیه و اقدامات دیگری که در این دوره زمانی به وقوع پیوسته به کلی تلاشی بوده که ایران به درگیری کشانده شود. تلقی آن هم این است که ورود ایران به درگیری الزاماً به معنی جنگ ایران و رژیم صهیونیستی نیست و این می‌تواند به تحولی منجر شود که ایران و آمریکا را در منطقه درگیر کند.

در برداشت رژیم صهیونیستی، این درگیری با حزب الله ممکن است جمهوری اسلامی را وارد کارزار کند. طبیعتاً ورود ایران به جنگ به معنی جنگ ایران با رژیم صهیونیستی تنها نیست و آمریکا ورود پیدا خواهد کرد. این از دید نتانیاهو فرصتی طلایی است برای ایجاد یک درگیری مستقیم میان ایران و آمریکا و و به طور کلی ایران و غرب.

به گفته علیخانی ایران تاکنون رویکرد و مواضع هوشمندانه‌ای اتخاذ کرده و در دامی که نتانیاهو پهن کرده گرفتار نشده است. حتی وقتی که وعده صادق انجام داد مدل آن به گونه‌ای بود که تبعات منفی پاسخ کوبنده ایران را به حداقل رساند.

علیخانی معتقد است اگر رویکرد دیپلماتیکی که ایران به ویژه در ماه‌های اخیر دنبال کرده تداوم پیدا کند می‌تواند کمک کند به افزایش فشار افکار عمومی بین‌المللی بر رژیم صهیونیستی و نتانیاهو. در آمریکا به رغم آن تعهدی که مقامات آمریکایی نسبت به رژیم صهیونیستی دارند و از هر جنایت این رژیم در این دوره حمایت کردند اما در موارد متعددی اعتراف هم کردند که رژیم صهیونیستی نقض حقوق بشر انجام داده، غیرنظامیان را هدف گرفته و اینکه باید فشار وارد کرد تا رژیم صهیونیستی به توقف این جنگ علیه غیرنظامیان اقدام کند.

رویکرد و مواضعی که دکتر پزشکیان در مجمع عمومی سازمان ملل و در جریان سفر به نیویورک داشتند برجسته‌سازی چند نکته در ارتباط با این جنگ بود. ایشان آن ادعای اسرائیل که همچنان درگیر دفاع مشروع بوده است در غزه و لبنان مورد سوال قرار داد. افزون بر این تصریح داشت پاسخ رژیم صهیونیستی معطوف به غیرنظامیان است و این نقض آشکار تعهدات بین‌المللی است. این موضوع می‌تواند پیامدهای مهمی برای این رژیم داشته باشد. پیگیری این مواضع می‌تواند به افزایش فشار بر رژیم صهیونیستی کمک کند.