به گزارش بامداد جمعه ایران اکونومیست، گروسی که برای شرکت در اجلاس مجمع‌عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک سفر کرده است، در گفت وگو با بخش خبری تارنمای این نهاد بین‌المللی (UN NEWS)، از رویکرد دولت چهاردهم برای حل‌وفصل مسائل باقی‌مانده با آژانس اتمی استقبال کرد و گفت: بازگشت به دیپلماسی هسته‌ای لازم است، بنابراین من این رویکرد را به دولت ایران تبریک می‌گویم و حالا باید به آن قوام بدهیم.
وی در ادامه مدعی شد: در گذشته توافق معروف برجام وجود داشت که فقط اسم آن باقی مانده است اما می‌دانیم که ایران از نظر فناوری و تولید مواد هسته‌ای پیشرفت چشمگیری داشته است، بنابراین ما باید به یک نسخه به روز شده از توافق قبلی یا چیزی متفاوت از آن دست یابیم.
مدیرکل آژانس اتمی در ادامه توضیح داد که توافق هسته‌ای با ایران دو بعد سیاسی و فنی دارد و آژانس وظیفه دارد که بر ابعاد فنی نظارت و راستی آزمایی کند. وی سپس مدعی شد که برای جلوگیری از بحران هسته‌ای در خاورمیانه، باید برای موفقیت مذاکرات هسته‌ای تلاش کرد.
گفتنی است که برنامه صلح آمیز هسته ای ایران در وهله اول با ابزارسازی بی دلیل آمریکا تحت تاثیر رژیم صهیونیستی از قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد و همدستی تروئیکا به یک بحران غیرضروری تبدیل شد.
غربی‌ها پیش از امضاء توافق برجام، برنامه هسته‌ای ایران را بر اساس فصل هفتم منشور ملل متحد به عنوان تهدیدی علیه صلح و امنیت بین‌المللی مطرح و تلاش کردند با امنیتی سازی این موضوع، راه‌حل آن را با اقدام نظامی و تحریم پیوند بزنند.
در نتیجه تلاش‌های مذبوحانه آنها، پرونده هسته‌ای ایران نزد آژانس بین المللی انرژی اتمی پی‌ام‌دی (مخفف ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران) نام‌گذاری شد و غربی‌ها به غایت ممکن تلاش کردند اثبات کنند که اقدامات مختلف علمی و صنعتی ایران، در راستای تولید سلاح هسته‌ای تعریف شده است.
همان زمان متخصصین هسته‌ای بین‌المللی اذعان می‌کردند که پرونده هسته‌ای ایران بسیار سنگین است و امکان حل‌وفصل آن جز از مسیرهای سخت و پرداخت هزینه‌های سنگین از سوی ایران، وجود ندارد. اما این پرونده در سال ۹۴ بسته شد و آژانس در قطعنامه‌ای به‌طور رسمی این مساله را تائید کرد. به این ترتیب مستند و مستمسکی که برای برخورد با ایران در حوزه نظامی و امنیتی طراحی شده بود، از دست غربی‌ها گرفته شد.
ایران پس از امضای برجام در سال ۱۳۹۴ با هدف لغو تحریم‌های ظالمانه، به عنوان کشوری مسئولیت پذیر، تعهدات خود را بدون عیب و نقص اجرا کرد و این مساله در ۱۶ گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد تائید قرار گرفت. اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید، تحریم‌هایی که به واسطه برجام رفع شده بود، با تصمیم یکجانبه وی برای خروج از این توافق در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸) بازگردانده شد.
جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۸ سازوکار حل اختلاف را در چارچوب کمیسیون مشترک برجام در سطح وزیران امور خارجه اعضای باقی‌مانده در این توافق فعال کرد. در نتیجه این نشست، طرف‌های عضو برجام با صدور بیانیه‌ای، ۱۱ تعهد را برای جبران خسارت‌های اقتصادی ناشی از اقدام یکجانبه آمریکا مطرح کردند.
اما اجرای نامتوازنِ این توافق از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریم‌های یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، شورای‌عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی را در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هسته‌ای با اعطای فرصت‌های ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.
ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند اما با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند، ایران نیز در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش داد.
دولت دموکرات جو بایدن پس از روی کار آمدن در ژانویه ۲۰۲۱، اقدام یکجانبه دولت سابق این کشور را برای خروج از توافق ایران و گروه ۱+۵ محکوم کرد، اما هرگز اقدام معتبری را برای جبران سیاست‌های نادرست دولت ترامپ صورت نداد.
ایران در هشت دور مذاکرات وین حداکثر شجاعت و بصیرت خود را با موافقت برای گفت‌وگو درباره حفظ برجام نشان داد و از طرف‌های غربی انتظار داشت تا به طور متقابل رویکرد مسئولانه‌ای را در پیش گرفته و مسیر تحریم‌های غیرقانونی را تغییر دهند.
اما تجربه گفت وگوها نشان داد که هرچقدر باراک اوباما (رئیس جمهور پیشین آمریکا) برای عقد برجام و دونالد ترامپ درباره فسخ این توافق اراده داشتند، جو بایدن (رئیس جمهور آمریکا) اراده لازم را برای تصمیم‌گیری در این زمینه نداشت و به همین خاطر مذاکرات وین معطل ماند.
ایران به عنوان کشوری مسئولیت پذیر همواره اعلام کرده است که برای عقد توافقی پایدار و قابل اتکا که تحریم‌ها را به نحوی تضمین شده رفع کند و موضوعی به عنوان اهرم فشار جهت استفاده علیه ایران در آینده باقی نماند، آمادگی دارد.
مسعود پزشکیان رئیس جمهور اسلامی ایران در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت: ما آماده تعامل با اعضای برجام هستیم اگر تعهدات برجامی به طور کامل و با حسن نیت اجرا شود می توان در مورد دیگر مسائل هم وارد گفت وگو شد.
