احتمال راه اندازی بورس ارز

ایران اکونومیست - حسین پناهیان روز چهارشنبه در نشست خبری با توجه به احتمال تک نرخی شدن ارز در سال آینده برنامه های این شرکت دراین راستا چه خواهد بود، افزود: بورس کالا برنامه ای دراین زمینه ندارد اما اگر قرار باشد قرارداد آتی ارز راه اندازی شود در بورس جداگانه معاملات آن انجام خواهد شد.
 
وی درپاسخ به دیگر پرسش خبرنگار ایرنا درخصوص وضعیت قراردادهای آتی سکه با توجه به ثبت نسبی قیمت آن در بازار گفت: بورس کالا دراین زمینه محدودیت هایی را ایجاد کرد و درجه اهرم را در سامانه معاملاتی آن کاهش داد.
 
به گفته وی، با اقدامات انجام شده دراین بخش حجم معاملات آتی سکه تا آخر بهمن ماه سال جاری 16 هزار میلیارد تومان بوده است.
 
پناهیان با اشاره به کاهش نوسان قیمت جهانی طلا گفت: اقدامات بورس کالا برای قراداد آتی سکه در این زمینه انجام شده است.
 
** بانک ها تعاملی برای فروش املاک مازاد ندارند
پناهیان درباره فروش املاک مازاد بانک ها در بورس کالا گفت: تالار فنی معاملات املاک برای این منظور راه اندازی و دستورالعمل ظرفیت های بعدی دراین خصوص درنظرگرفته شد ضمن آنکه مکاتبات زیادی در این زمینه انجام شده است.
 
وی با اشاره به لایحه غیر تورمی خروج از رکود اظهار داشت: در راستای این لایحه شرایط معاملات اعلام شد واقدامات لازم صورت گرفت.
 
به گفته وی با وجود برگزاری جلسات زیاد اما هیچ درخواستی ازسوی بانکها برای عرضه املاک مازاد وجود نداشته است.
 
** توضحیات مدیرعامل بورس کالا درباره قیمت فراورده های پتروشیمی
وی درباره قیمت گذاری و وضعیت قیمت فرآورده های پتروشیمی دربورس کالا گفت: برای جلوگیری از ورود دلالان براساس سیستمی قرار بود که وزارت صنعت، معدن تجارت متقاضیان واقعی را به بورس کالا اعلام کند، زیرا اختلاف قیمتی بین بورس وخارج از آن باعث افزاش میزان تقاضا در بورس کالا شده بود.
 
پناهیان ادامه داد : مصوبه قبلی دراین خصوص در تاریخ 12 تیرماه اصلاح شد ولی تبصره ای به آن اضافه شد که براساس آن اگر کالایی دوبار در بورس به طور متوالی عرضه می شد وبه فروش نمی رفت باید به خارج ازبورس ارایه شود.
 
وی گفت: نامه نگاری هایی دراین راستا انجام شد زیرا اگر کالایی دربورس به فروش نمی رفت بدلیل قیمت آن بود .
 
مدیرعامل بورس کالای ایران سپس تصریح کرد: مصوبه دارای ایراد ساختاری بود ومشکلاتی را برای بورس کالا به وجود آورده بود اما دراین مدت قیمت نفت نیز کاهش قابل توجهی داشت بنابراین قیمتی که دربورس اعلام می شد بالاتر ازقیمت جهانی بود.
 
وی تصریح کرد: علاوه براین تخصیص ارز مبادله ای به کالاهای وارداتی باعث می شد که تولید کننده داخلی نتواند تولیدات خود را به قیمت بفروشدو به همین دلیل بورس کالا به دنبال حذف این تبصره است .
 
** نقش بورس کالای ایران در بهبود فضای کسب و کار کشور
پناهیان مدیرعامل بورس کالای ایران در ادامه این نشست خبری با اشاره به اراده و عزم دولت یازدهم برای استفاده از مکانیسم بورس کالا برای ساماندهی بازار کالاها، به تشریح مهمترین اقدامات توسعه ای این بورس در سالجاری، رویکردها و اولویت های اصلی آن را در سال آینده پرداخت.
 
** ساز و کار بورس کالا؛ ثروت ملی
پناهیان با بیان اینکه ساز و کار بورس کالا، یک ثروت ملی است، خاطرنشان کرد: اعتماد دولت یازدهم به ساز و کار شفاف بورس کالا در مصوبات ابلاغ شده از سوی دولت کاملا آشکار است و بورس کالا با فرهنگسازی توانست ابعاد تاثیرگذار فعالیت این بورس را برای نهادهای تصمیم گیر و تصمیم ساز کشور آشکار کند.
 
** توسعه بازار مشتقه همگام با بورس های جهانی
پناهیان با بیان اینکه در سال 93 بازار معاملات مشتقه بورس کالای ایران همگام با بورس های جهانی، شاهد تحولات بزرگی بود، گفت: در طی این سال ما توانستیم بعد از گذشت 6 سال از راه اندازی معاملات قراردادهای آتی در بورس کالای ایران بر روی سکه ی بهار آزادی، این معاملات را بر روی زیره ی سبز به عنوان اولین محصول از گروه محصولات کشاورزی راه اندازی نماییم.
 
وی در ادامه با اشاره به راه اندازی معاملات اوراق سلف موازی استاندارد به عنوان دومین قرارداد مشتقه پس از قراردادهای آتی زیره در سالجاری گفت: ارزش معاملات اوراق سلف موازی استاندارد در دوره ی مذکور به 1.9 هزار میلیارد رالا بالغ شد.
 
مدیرعامل بورس کالای ایران راه اندازی معاملات برخط قراردادهای آتی را به عنوان یکی از مهمترین دستآوردهای بورس کالای ایران در سالجاری مطرح کرد و گفت: معاملات برخط قراردادهای آتی می تواند با ایجاد دسترسی سهل تر فعالان به این بازار، تحول بزرگی را در معاملات این بازار ایجاد نماید.

 
** عضویت بورس کالا در IEU مسیری تازه برای گسترش مبادلات تجاری ایران
وی در ادامه خاطرنشان کرد: سال آینده سومین سالی است که بورس کالای ایران براساس یک سند راهبردی و مدون ، اقدام به برنامه ریزی برای تحقق استراتژی های خود می نماید و در همین راستا در سالجاری بورس کالای ایران در راستای تحقق یکی از استراتژی خود، اقدام به عضویت در اتحادیه الکترونیکی بین بورسی (IEU) کرد.
 
مدیرعامل بورس کالای ایران با اشاره به اینکه اتحادیه الکترونیکی بین بورسی (IEU) نهادی بین المللی متشکل از 8 بورس کالایی از 6 کشور ایران، ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و اوکراین است، گفت: الحاق ایران به اتحادیه الکترونیکی بین بورسی مسیر تازه ای را برای گسترش مبادلات تجاری ایران با کشورهای مشترک المنافع فراهم می کند و ما امیدواریم طبق توافقات صورت گرفته با اتحادیه IEU ، معاملات کالاهای ایرانی در این اتحادیه در سه ماهه پایانی سال 2015 صورت پذیرد.
 
این گزارش حاکی است ، در ادامه کنفرانس خبری مدیرعامل بورس کالای ایران با بیان اینکه در سال جاری با عضویت و میزبانی اجلاس اتحادیه الکترونیکی بین بورسی (IEU) ، گام نخست برای بین المللی کردن بورس کالای ایران و بازار سرمایه ایران برداشته شد، گفت: سعی داریم با گسترش سطح روابط بورس با سایر کشورهای عضو اتحادیه از جمله بلاروس، ارمنستان و روسیه (به عنوان عضو ناظر) از ظرفیت ها و پتانسیل بالقوه این اتحادیه برای رشد و توسعه بین المللی و منطقه ای بورس کالای ایران و کاهش هزینه مبادلات تجاری با این کشورها استفاده کنیم. ضمن آنکه در حال شناسایی سایر اتحادیه ها و انجمن های بین المللی به منظور عضویت و گسترش روابط با کشورهای دیگر نیز هستیم.
 
وی سپس با بیان اینکه بورس کالای ایران، یک بازار ملی است و توسعه ی معاملات محصولات کشاورزی از الویت های اصلی آن به شمار می رود، گفت: اجرایی کردن ماده 33 قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی که به دنبال جانشین کردن روش قیمت تضمینی از طریق بورس کالای ایران به جای خرید تضمینی توسط دولت می باشد از دیگر برنامه های ما در سال آینده است. علاوه بر این بورس کالا با هماهنگی سایر نهادهای ذیربط برنامه های مناسبی برای توسعه معاملات بخش کشاورزی طراحی کرده است و مطمئناً در آینده شاهد افزایش قابل توجه حجم معاملات این بخش خواهیم بود.
 
** بسط و گسترش پوشش جغرافیایی بورس کالای ایران
پناهیان در ادامه این کنفرانس خبری خاطر نشان کرد: در سال آینده توسعه منطقه ای بورس کالای ایران با توجه به مزیت های تولیدی در مناطق مختلف کشور، در دستور کار قرار دارد. بسط و گسترش پوشش جغرافیایی بورس کالای ایران از اولویت ها و برنامه های توسعه ای این بورس است و ایجاد و تاسیس دفتر نمایندگی کارگزاران در انزلی، گلستان، مشهد و تبریز در کنار تالارهای منطقه ای کیش و اصفهان در همین راستا انجام پذیرفته و در حال حاضر درخواست تاسیس دفتر نمایندگی کارگزاران در شیراز و چند شهر دیگر نیز در حال بررسی است.
 
** تعامل با دولت
پناهیان، تعامل با دولت تدبیر و امید و کمک به عملیاتی شدن برنامه های دولت در راستای خروج از رکود همانند سال جاری را به عنوان یکی دیگر از اهداف بورس کالای ایران در سال آینده مطرح کرد و گفت: با توجه به این که تدوین برنامه ی ششم توسعه در مراحل مقدماتی قرار دارد و در سال آینده نهایی خواهد شد، ما انعکاس نقش بورس کالای ایران در اقتصاد ملی در قالب مستندات و احکام برنامه ششم توسعه را یکی دیگر از برنامه های خود برای سال 1394 قرارداده ایم. علاوه بر این، مطالعه و بررسی ساختار بازارهای کالایی در راستای عملیاتی کردن مصوبه هیئت وزیران در خصوص هدایت معاملات شرکت ها و موسسات دولتی به بورس کالای ایران نیز از برنامه های بورس کالای ایران در سال آینده است.
 
وی در ادامه، تکمیل و ارتقاء سامانه جامع معاملاتی (تک کالایی، چندکالایی، صادراتی، منطقه ای و فرعی)؛ توسعه دارایی های پایه قرارداهای آتی و راه اندازی معاملات اختیار معامله؛ استقرار سازو کار کارگزارمحوری در معاملات قراردادهای آتی؛ بازنگری و سیستمی نمودن فرایندهای بورس کالای ایران و تهیه و تدوین فرآیند استعدادپروری در شرکت بورس کالای ایران را به عنوان دیگر برنامه های بورس کالای ایران در سال 1394 عنوان کرد.
 
وی در خصوص تکلیف قانونی فروش اموال مازاد بانک ها و موسسات دولتی در بورس کالا گفت: در این خصوص رایزنی و مکاتباتی با بانک ها صورت پذیرفته است که بزودی شاهد حضور بانک ها برای فروش املاک مازادشان در بازار فرعی این بورس خواهیم بود. ضمن آنکه با راه اندازی بازار فرعی، بسترهای لازم برای معاملات املاک نیز در بورس کالا فراهم شده است. از سوی دیگر بازار فرعی بورس کالای ایران که در سال جاری افتتاح شد می تواند جانشین مناسبی برای برگزاری مزایده های کالایی باشد که در حال حاضر در کشور برقرار است و ما امیدواریم در آینده شاهد ارتقای شفافیت در برگزاری مزایده ها از کانال بورس کالای ایران باشیم.
 
وی سپس افزود: خوشبختانه راه اندازی بازار فرعی زمینه ورود محصولات و کالاهای مختلف به بورس کالا را فراهم کرده که از جمله این کالاها و محصولات می توان به پذیرش محصولات فرهنگی به صورت عام، خودرو و کالاهای لوکس صادراتی، محصولات کشاورزی فصلی و باغی، فرش و کالاهای دیگر که امکان کشف عادلانه قیمت آن در بورس کالا فراهم می باشد، اشاره کرد.
 
مدیرعامل بورس کالای ایران در ادامه خاطرنشان کرد: در حال حاضر بورس کالای ایران در مسیر رشد و تعالی خود قرار دارد و بر اساس سند جامع استراتژیک، آینده و جایگاه مناسبی برای آن در اقتصاد ملی قابل تصور است.
 
وی با اشاره به تجربه بورس های کالایی در جهان گفت: از نظر تاریخی بورس های کالایی از معاملات فیزیکی به سمت معاملات مشتقه حرکت کرده اند و بر همین اساس بورس کالا نیز برنامه ها و اقدامات وسیعی به منظور گسترش کمی و کیفی معاملات قراردادهای مشتقه از جمله قراردادهای آتی، اختیار معامله و سلف موازی استاندارد در دستور کار خود دارد.
 
پناهیان در ادامه به مقایسه ارزش معاملات بورس های ایران در سالجاری پرداخت و گفت: بورس کالای ایران در 11 ماهه سالجاری با معاملات بیش از 533 هزار میلیارد ریال جایگاه نخست را در میان ارکان بازار سرمایه کشور کسب کرد. این در حالی است که بورس اوراق بهادار با معاملات 503 هزار میلیارد ریال، فرابورس با 302 هزار میلیارد ریال و بورس انرژی با 15 هزار میلیارد ریال در رتبه های بعدی قرار گرفته اند.
 
وی سپس افزود: ارزش کل معاملات بازار فیزیکی بورس کالا 364 هزار میلیارد ریال و میزان کالاهای معامله شده در آن 21 میلیون تن تا پایان بهمن ماه سالجاری بوده است که 4.9 میلیون تن آن در تالار صادراتی بورس کالا مورد معامله قرار گرفته است. همچنین ارزش معاملات در بازار مشتقه بورس کالا در 11 ماهه امسال به 156 هزار میلیارد ریال بالغ شد.
 
** بورس کالا مرجع قیمت گذاری
وی سپس با اشاره به اینکه یکی از اقداماتی که جهت تضمین تداوم حضور در بازارهای جهانی هم اکنون در دنیای تجارت صورت می گیرد برندسازی و تبدیل کالا یا قیمت های آن بعنوان مرجع و شاخص برای فعالان بازار در سطح منطقه ای یا بین المللی است، گفت: بورس کالای ایران این استعداد و توانمندی را دارد که در کالاهایی که از مزیت نسبی برخوردار است به مرجع قیمت گذاری منطقه ای و حتی جهانی تبدیل شود و در حال حاضر اطلاعات مربوط به معاملات قیر، سنگ آهن و مقاطع فولادی در بورس کالای ایران توسط نشریات معتبر بین المللی منتشر می شود.
 
** کشف عادلانه قیمت کالاهای وارداتی در بورس کالا
وی در ادامه با بیان حجم واردات فلزات مانند فولاد و شمش و محصولات نفتی و کشاورزی به کشور گفت: مهمترین عارضه و دغدغه ای که در مورد این کالاها در کشور وجود دارد، این است که کالاهای وارداتی هیچ شفافیتی از نظر قیمتی ندارد. این عدم شفافیت باعث می شود رقابت بین تولیدکنندگان داخلی و کالاهای خارجی در شرایط نابرابر انجام پذیرد و تولیدکنندگان داخلی توان رقابت با محصولات خارجی را از بعد قیمت نهایی محصولات از دست بدهند. به همین منظور بورس کالای ایران بسترهای لازم را برای کشف شفاف و عادلانه قیمت محصولات وارداتی و هماهنگ سازی آن با کالاهای تولید داخلی فراهم کرده است.
 
مدیرعامل بورس کالای ایران در ادامه افزود: ما معتقدیم که پذیرش محصولات وارداتی در بورس کالای ایران منجر به ارتقای کیفیت محصولات مشابه تولید داخل خواهد شد. هم اکنون در بخش کشاورزی امکان پذیرش و عرضه 17 نوع محصول داخلی و خارجی مهیاست و با هماهنگی های انجام شده در صورت نیاز، واردات صنایع فولادی و فلزی نیز در بازار بورس کالا انجام خواهد گرفت.
 
** ورود مشتریان خرد به بورس کالا
وی سپس گفت: بورس کالا با توجه به سیاست ها و اولویت های خود و به منظور جذب و پذیرش مشتریان کوچک، در سال جاری طرحی مبنی بر خرید و فروش مشتریان حقیقی و حقوقی کوچک از بورس کالای ایران را به سازمان بورس و اوراق بهادار ارایه داد که خوشبختانه مورد موافقت گرفت. براساس این طرح مشتریان خرد حقیقی و حقوقی می توانند محصولات فولادی، کشاورزی، پتروشیمی و فرآوردهای پایین دستی نفت و سایر محصولات قابل معامله در بورس کالا را مستقیما خریداری کنند. همچنین این امکان برای عرضه کنندگان کوچک نیز فراهم شده تا به عرضه محصولات خود در یکی از بازارهای اصلی یا فرعی بورس کالا با توجه به شرایط بازار اقدام نمایند.
 
وی در ادامه در خصوص وضعیت بورس کالای ایران در سال 94 گفت: با توجه به اینکه بورس کالای ایران آیینه تمام نمای بخش واقعی و کالایی کشور می باشد از این رو حجم معاملات بورس در درجه نخست به شرایط کلی اقتصادی کشور وابسته است. برای سال آینده مطابق سند بودجه دولت، نرخ رشد دو و نیم درصدی پیش بینی شده است بنابراین درصورت تحقق این نرخ در بخش های مولد کشور باید شاهد گسترش معاملات بورس کالا باشیم. بودجه عمرانی سال آینده دولت نیز یکی دیگر از عوامل تأثیر گذار بر حجم معاملات بورس کالا خواهد بود که در صورت تحقق آن تأثیر مثبتی بر معاملات خواهد داشت.
 
وی سپس خاطرنشان کرد: متأسفانه یکی از نگرانی های اصلی سال آینده ی کشور، کسری بودجه دولت است که در این صورت مطمئناً از حجم بودجه عمرانی کشور کاسته خواهد شد. در نهایت اینکه حجم معاملات بورس کالا به تحقق برنامه های این شرکت در بخش های مختلفی نظیر بخش کشاورزی که اقدامات مناسبی برای توسعه آن در سال آینده طراحی گردیده است و همچنین بازار فرعی و معاملات مشتقه شامل قراردادهای آتی، قراردادهای اختیار معامله و قراردادهای سلف موازی استاندارد وابسته است.
 
شایان ذکر است پس از سخنرانی مدیرعامل بورس کالای ایران و برگزاری جلسه پرسش و پاسخ با خبرنگاران رسانه های مختلف از پایگاه خبری بورس کالای ایران به آدرس www.imereport.ir رونمایی شد.