ایران اکونومیست-حسین پناهیان امروز در نشستی خبری در جزیره کیش در پاسخ به سئوالی در خصوص برنامه فروش املاک مازاد بانکها در بورس کالای ایران، گفت: تالار فرعی سه کالا برای معاملات املاک راه اندازی شده است و بر این اساس جلسات و مکاتبات بسیاری با بانکها صورت گرفته است. دولت در لایحه خروج غیر تورمی از رکود مشخصا این بحث را به عنوان قانون در مجلس به تصویب خواهد رساند.
مدیرعامل بورس کالای ایران، از بین رفتن رانت در این بخش را یکی از دلایل اصلی کارکرد این بورس در همین زمینه عنوان و بیان کرد: ما به صورت جدی این بحث را دنبال می کنیم و پیشنهادمان را برای تبدیل شدن به قانون ارائه کرده ایم و می خواهیم که از این ابزار برای فروش املاک مازاد بانکها استفاده کنیم.
وی خاطرنشان کرد: با وجود اینکه جلسات زیادی به صورت کارشناسی توسط بورس کالای ایران با بانکی ها برای فروش اموال مازادشان برگزار شده اما تاکنون به نتیجه ای نرسیده بنابراین درصددیم که جذابیت هایی را در این زمینه ایجاد کنیم اما تاکنون هیچ درخواستی از طرف بانکها برای فروش املاک مازادشان به بورس کالای ایران ارائه نشده است.
پناهیان در مورد قیمت گذاری پتروشیمی ها در بورس کالا، گفت: ما به دلالان اجازه ورود به بورس کالا نمی دهیم. سیستمی در این زمینه ایجاد کرده ایم و از وزارت صنعت درخواست کردیم که متقاضیان را به ما اعلام کند زیرا اختلاف قیمت در این زمینه بین بورس کالا و خارج از بورس زیاد بود (قیمت عرضه در بورس کالا نسبت به خارج از بورس کم بود).
وی ادامه داد: بنابراین تقاضا برای خرید در بورس کالا بالا رفته بود اما بحث اصلی ما این است که بورس کالا کارکرد اصلی خود را داشته باشد. در تاریخ ۱۲ تیرماه مصوبه قبلی در این خصوص اصلاح شد اما تبصره ای گنجانده شد مبنی بر اینکه اگر کالایی دو بار در بورس به صورت متوالی عرضه شود و فروخته نشود در خارج از بورس فروخته شود اما ما دخالتی در این زمینه نداشتیم.
مدیرعامل بورس کالای ایران ادامه داد: حال بورس کالا این سئوال را مطرح می کند که چه کسی با چه قیمتی خارج از بورس این کالا را خریداری می کند و آیا اشکالی در قیمت گذاری وجود داشته است؟ بر این اساس ما به سازمان حمایت، وزارت صنعت و معدن و صادرکننده این تبصره ایراد گرفتیم. حتما کسی که نمی خواهد معامله شفافی داشته باشد خارج از بورس معامله می کند.
پناهیان افزود: طی دو ماه گذشته با پدیده ای مواجه شدیم که بر اساس آن قیمت ها در بورس کالا پایین بود بنابراین شرکت های مربوطه اعلام می کردند که نمی خواهند در بورس کالا، کالای خود را عرضه کنند؛ بنابراین ما به اصلاح قیمت کمک کردیم و الان این کالاها با قیمت بالا در بورس کالا عرضه می شوند؛ این در حالی است که انجام معاملات در بورس به صورت نقدی است اما در خارج از بورس بر اساس مستندات این معاملات با شرایط اعتباری صورت می گیرد، یا اینکه شرایط تحویل در معاملات خارج از بورس تسهیل می شود که کارکرد بورس را با مشکل مواجه می کند.
وی تاکید کرد: بنابراین مصوبه مذکور ایراد ساختاری داشت. در ماه های اخیر نیز قیمت نفت کاهش قابل توجهی داشت و قیمت های عرضه در بورس کالا با قیمت های جهانی همخوانی نداشت و بالاتر اعلام می شد. اگر ساختار بورس برای انجام معاملات تعیین شده است پس انجام معامله خارج از بورس بی معناست. این مصوبه حربه ای برای مبارزه با بورس توسط کسانی است که نمی خواهند کالای خود را در بورس کالا عرضه کنند.
دنبال قیمت گذاری خودرو در بورس کالا نیستیم
وی در مورد عرضه خودرو در بورس کالای ایران، گفت: ما به دنبال ورود خودرو به بورس کالا نیستیم. در این بحث وضعیت انحصاری بودن خودرو باید مشخص شود. اگر قرار است ماهیت غیر انحصاری بودن این کالا پذیرفته شود و کالا کشف قیمت گردد، بورس کالا ظرفیت آن را دارد. اما بحث ما این است که حتما منافعی برای یکی از دو طرف قرارداد یعنی تولیدکننده و مصرف کننده ایجاد شود و هیچ رانتی وجود نداشته باشد.
پناهیان همچنین در بخش دیگری از صحبت های خود با اعلام اینکه شنیده ام که قرار است بورس جداگانه ای برای معاملات ارز در کیش راه اندازی شود، گفت: تاکنون وارد عرصه معاملات ارز نشده ایم و تعمدا در سال ۹۱ محدودیت هایی در این زمینه ایجاد کردیم. در مورد حجم معاملات آتی بورس کالا نیز باید بگویم که در سال جاری ۱۶ هزار میلیارد تومان حجم این معاملات بوده است.
وی در مورد وضعیت معافیت های مالیاتی شرکت های حاضر در بورس، گفت: شرکت هایی که در بورس کالا از ظرفیت های معاملاتی استفاده کرده اند از معافیت های مالیاتی هم برخوردار بوده اند به طوری که معاملات بورس کالای ایران سپر مالیاتی برای شرکت ها ایجاد کرده است. بر این اساس در سال ۹۲، ۲۲۰ میلیارد تومان معافیت مالیاتی برای پتروشیمی ها و ۱۹۰ میلیارد تومان معافیت مالیاتی برای صنعتی ها و معدنی ها ایجاد شد.
پناهیان با اعلام اینکه امسال ۱۵۲ هزار میلیارد ریال تامین مالی برای بخش های تولید و صنعت کشور در بورس کالا ایجاد شده است، اظهارداشت: یکی از برنامه های سال آتی ما توسعه معاملات قراردادهای آتی است، همچنین ایجاد قراردادهای آتی یک روزه را برای برخی از کالا دنبال می کنیم. سررسیدهای کوتاه مدت مانند هفتگی نیز از دیگر برنامه هاست.
مدیرعامل بورس کالای ایران، با اعلام اینکه گسترش زمان معاملات در دستور کار است، افزود: قرار است تابستان سال آینده نشستی با کشورهای عضو اکو داشته باشیم و بتوانیم مزیت های بورس کالای ایران را به کشورهای عضو اکو نشان دهیم که بر اساس آن معاملات بورس های کالای منطقه اکو را به صورت لینک داشته باشیم.
