محققان ارتباط بالقوهای بین لپتین(leptin)، هورمونی که در تنظیم اشتها نقش دارد و سلامت مغز در بزرگسالان میانسال را کشف کردهاند.
به نقل از اساف، این تحقیق که در مجله Alzheimer's & Dementia منتشر شده است، نشان میدهد که سطوح بالاتر لپتین ممکن است با حفظ بهتر ماده سفید در مغز ارتباط داشته باشد و به طور بالقوه خطر ابتلا به زوال عقل را در آینده کاهش دهد.
لپتین، که اغلب به عنوان «هورمون سیری» شناخته میشود، عمدتا به دلیل نقش در تنظیم گرسنگی و متابولیسم شناخته شده است. به زبان ساده، این هورمون ترشح میشود تا میزان انرژی مصرفی بدن و مقدار غذایی که میخورید را متعادل نگه دارد.
با این حال، این مطالعه جدید خواص بالقوه محافظت عصبی این هورمون را، به ویژه در حفظ یکپارچگی ماده سفید که بافت مغزی مسئول اتصال مناطق مختلف و تقویت ارتباط بین آنهاست، آشکار میکند.
کلودیا ساتیزابال(Claudia Satizabal) استادیار موسسه گلن بیگز برای آلزایمر و بیماریهای عصبی میگوید: یافتهها از نقش شناخته شده تغییرات لپتین در خطر زوال عقل در اواخر عمر با مرتبط کردن کمبود آن با تغییرات در ساختار ماده سفید، که یک رویداد اولیه در روند اختلال شناختی ناشی از بیماری آلزایمر یا زوال عقلی عروقی است، حمایت میکند.
نویسندگان این مطالعه، ۲۲۶۲ فرد میانسال را که از نظر شناختی سالم بودند با میانگین سنی ۴۰ سال بررسی کردند. از این شرکت کنندگان، ۲۰۲۸ نفر تحت اسکن MRI مغز قرار گرفتند. محققان سطوح لپتین، را اندازهگیری کردند و معیاری به نام شاخص لپتین آزاد(FLI) را محاسبه کردند که نشان میدهد چه مقدار لپتین برای استفاده بدن در دسترس است.
این گروه با استفاده از روشهای تصویربرداری پیشرفته، نشانگرهای مختلف سلامت مغز، از جمله حجم کل مغز، حجم ماده خاکستری و یکپارچگی ماده سفید را ارزیابی کردند. آنها دریافتند که افراد با لپتین بالاتر، یکپارچگی ماده سفید بهتری را نشان میدهند.
یکپارچگی ماده سفید برای عملکرد شناختی بسیار مهم است، زیرا به بخشهای مختلف مغز اجازه میدهد به طور موثر ارتباط برقرار کنند. این ماده را به عنوان بزرگراه اطلاعاتی مغز در نظر بگیرید. زمانی که در شرایط خوبی قرار دارد، اطلاعات به سرعت و با دقت بین نواحی مغز حرکت میکند. هنگامی که ماده سفید شروع به زوال میکند، میتواند باعث زوال شناختی و اشکال مختلف زوال عقل از جمله بیماری آلزایمر شود.
جالب توجه است، این مطالعه ارتباط قابل توجهی بین لپتین و نمرات آزمون شناختی یا حجم کلی مغز پیدا نکرد. با این حال، هنگامی که محققان به طور خاص به مردان نگاه کردند، دریافتند که بالاتر بودن میزان لپتین با عملکرد بهتر در آزمونهای مهارتهای دیداری و فضایی و عملکرد اجرایی ارتباط دارد.
این یافتهها تا حدی در نمونهای کوچکتر و متنوعتر از ۸۹ بزرگسال آمریکایی مکزیکی مسنتر تکرار شد و پشتیبانی بیشتری برای ارتباط بین لپتین و سلامت مغز در جمعیتهای مختلف فراهم کرد.
این تحقیق قابل توجه است زیرا بر میانسالانی که از نظر شناختی سالم هستند، تمرکز دارد. با شناسایی نشانگرهای بالقوه سلامت مغز در این گروه سنی، محققان ممکن است بتوانند استراتژیهایی را برای جلوگیری از زوال شناختی قبل از اینکه خیلی دیر شود ایجاد کنند.
این میتواند به ویژه برای افرادی که دارای چربی اضافی شکم هستند مفید باشد، زیرا این مطالعه ارتباط قویتری بین وجود لپتین و یکپارچگی ماده سفید در بین افراد دارای اضافه وزن و چاق نشان داد.