ایران اکونومیست-داد‌و‌ستد 284 میلیون سهم به ارزش 534 میلیارد ریال در جریان معاملات روز گذشته نشان از کاهش محسوس حجم فعالیت‌ها در این بازار دارد. این ریزش در حالی همچنان نگاه‌های نگران را به خود معطوف کرده که اخبار مثبت فضای بازار را احاطه کرده و تصمیمات مسوولان ارشد در مجلس و دولت عمدتا به بازیابی توان بخش خصوصی، گشایش گره‌های مقرراتی از دست و پای بورس و توجیه‌پذیرتر کردن سرمایه‌گذاری در بازار سهام معطوف شده است .
البته در فضای روند مذاکرات هسته‌ای نیز سیگنال‌های تقریبا مثبتی صادر می‌شود که برداشته شدن برخی موانع از پیش پای اقتصاد کشور را نوید می‌دهد؛ با این حال شاخص بازار همچنان به کاهش خود ادامه می‌دهد. در این راستا به نظر می‌رسد ریزش بیشتر از این سطح هم جای تعجبی ندارد و شاخص می‌تواند همچنان در منطقه ممنوعه شگفتی آفرینی کند.
روز گذشته در اولین روز کاری بازار سهام، شاخص کل با 101 واحد کاهش وارد کانال 63 هزار واحدی شد و در پایان معاملات با رقم 63 هزار و950 واحدی بسته شد. این روند در حالی باعث تعجب برخی فعالان بازار شد که اذهان سهامداران همچنان درگیر مسائل سیاسی پیش رو است.
در عین حال اخبار اقتصادی بهتری از پایگاه‌های اطلاع‌رسانی منتشر می‌شوند که می‌تواند علاوه بر پتانسیل‌های خود بازار سهام، از روزهای بهتری برای اقتصاد هم نشانه‌هایی قابل توجه ارائه کنند.
تازه‌ترین آمار بانک مرکزی از شاخص بهای تولید‌کننده نشان از افت هزینه‌های تولید در کشور دارد. این ارقام برای بهمن ماه نیز با کاهش نسبت به ماه قبل رو به رو بوده که باید تاثیرات آن را در تقریبا 6 ماه آینده جست‌وجو کرد.
در سطح بنگاه‌های خرد نیز اخبار مثبتی از صنایع و تولید منتشر می‌شود. دیروز معاون برنامه‌ریزی وزیر صنعت، معدن و تجارت از رشد 7.5 درصدی گروه صنایع و معادن و رشد 6.5 درصدی بخش صنعت در 6 ماهه امسال خبر داد.
بر‌اساس سخنان حسین ابویی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت پیش‌بینی می‌شود این رشد اقتصادی 5 تا 6 درصدی را داشته باشند. با این وجود و در حالی که فضای اتفاقات سیاسی و بین‌المللی هم احتمال توافق ایران و غرب را غیرممکن نمی‌دانند، اما همچنان در اسفند ماه شاهد ریزش شاخص هستیم.
بررسی سابقه شاخص کل بازار سهام در اسفند ماه سال‌های 88، 89 و 90 نشان از افزایشی بودن منحنی شاخص و سودآوری این بازار در ماه آخر سال‌های مذکور دارد. با این حال در سال‌های 91 و 92 و روزهای ابتدایی امسال این روند برعکس است؛ امسال نیز مشابه با دو سال قبل بازار در ماه آخر سال در حال افت است. برخی از این اتفاق تلقی نوعی فروش دوره‌ای دارند تا جایی که شرکت‌ها برای تامین برخی نقدینگی‌های ریالی خود در ایام پایانی سال به فروش سهام روی می‌آورند و در عین حال از خریدهای کلان در بازار سهام نیز خودداری می‌کنند.
روح‌الله حسینی‌مقدم، مدیر ناشران شرکت بورس با بیان اینکه تاکنون بررسی علمی درخصوص افت و خیزهای فصلی شاخص در بازار سهام نداشته‌ایم، گفت: در این زمینه نظر علمی و متقنی ارائه نشده، با این حال همه‌ساله در اسفند ماه با دو مقطع گزارش‌گری روبه‌رو هستیم؛ یکی اینکه در شرکت‌هایی که سال مالی منتهی به پایان اسفند دارند، با ارائه پیش‌بینی‌های سود سهم سال 94 به نوعی سیگنال‌هایی روانه بازار می‌شود.
شرکت‌هایی که با تاخیر به ارائه گزارش‌های 9 ماهه در این ماه می‌پردازند هم با توجه به گزارش‌های عملیاتی 3 ماه اول و دوم اقدام به این کار می‌کنند. از این رو دراین ماه باید به این گزارش‌ها نیز توجه ویژه داشت و باید دانست که این تحولات در واقع بی‌ارتباط با گزارش‌ها نیست.
وی با بیان اینکه گزارش‌های ارائه شده در اسفند‌ماه سال‌های 89،88 و 90 نسبت به سال‌های اخیر شرایط بهتری داشته، گفت: اما در سال‌های 91،90 و امسال شرایط متفاوت است و این گزارش‌ها عمدتا محتاطانه و محافظه‌کارانه بوده و طبیعتا نتوانسته توقع و انتظارات سهامداران را برآورده کند.
به گفته وی در بازار سهام امسال علاوه بر این موارد، هیجان همچنان با رفتارهای سهامداران عجین شده است. شرایط اقتصادی و سیاسی نتوانسته قدرت تصمیم‌گیری زیادی نیز به سهامداران بدهد. متغیرهای کلان اقتصادی نیز نتوانسته به بازار کمک ویژه‌ای بکند. در این میان نرخ بهره بانکی همچنان موجب شده تا نقدینگی نتواند از سرمایه‌گذاری بدون ریسک دل بکند.
با این حال این شرایط نمی‌تواند چندان پایدار بماند. در این میان متغیرهای سیاسی همچنان قابلیت این را دارد که قدرت تصمیم‌گیری بیشتری را پدید بیاورد.
در مجموع می‌توان گفت ابهام فراوان در بازار و تمرکز سهامداران و فعالان بازار بر برخی عوامل خارجی و روانی بازار به مراتب بیشتر از پتانسیل‌های موجود است و هنوز ذهن سهامداران درگیر مباحث هسته‌ای است؛ به‌طوری که اخبار رد و بدل شده بین سهامداران عمدتا بر مواردی درخصوص فضای بین‌المللی متمرکز است.
