رشد 16.3 درصدی شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در دی ماه

ایران اکونومیست - از روابط عمومی بانک مرکزی، جزییات این گزارش که توسط اداره بررسی ها و سیاست های اقتصادی بانک مرکزی تهیه شده به شرح زیر است:
 
** خلاصه مدیریتی
- تغییرات شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در دوازده ماهه منتهی به دی ماه سال 1393 نسبت به دوره مشابه سال قبل (نرخ تورم) 16.3درصد بوده است. این نرخ در دوره مشابه سال قبل 38.4 درصد بود.
 
- شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در دی ماه سال 1393 نسبت به ماه مشابه سال قبل (نقطه به نقطه) 15.7 درصد افزایش یافت. این افزایش در دی ماه سال قبل 28.8 درصد بود.
 
- شاخص بهای تولید کننده در دوازده ماهه منتهی به دی ماه سال 1393 نسبت به دوره مشابه سال قبل 15.8 درصد و در دوره مشابه سال 1392 به میزان 40.3درصد رشد داشت.
 
- تغییرات شاخص بهای تولید کننده در دی ماه سال 1393 نسبت به ماه مشابه سال قبل (تغییرات نقطه به نقطه) 12.7 درصد و در دی ماه سال 1392 به میزان 23.1 درصد بود.
 
- شاخص بهای «کالا» و «خدمت» (گروه های اختصاصی تشکیل دهنده شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی) در دوازده ماهه منتهی به دی ماه سال 1393 به ترتیب به میزان 13.4و 20.8 درصد و در دوره مشابه سال 1392 به ترتیب 48.7 و 24.9 درصد رشد داشته اند.
 
- در میان گروه های اصلی تشکیل دهنده شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در دوازده ماهه منتهی به دی ماه سال 1393، بیشترین رشد مربوط به گروه « بهداشت و درمان» با 31.8 درصد و کمترین تغییرات مختص به گروه «دخانیات» با 4.9 - درصد بوده است.
 
- در دی ماه سال 1393 نسبت به ماه قبل گروه «بهداشت و درمان» با 1.3 درصد دارای بالاترین نرخ رشد در بین گروه های اصلی بود. در این ماه شاخص بهای گروه های «دخانیات» و «خوراکی ها و آشامیدنی ها» به ترتیب 0.3 - و 0.2 - نسبت به ماه قبل تغییر داشتند.
 
- در بین گروه های اصلی تشکیل دهنده شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی، گروه های «بهداشت و درمان»، «تفریح و امور فرهنگی»، «حمل و نقل» و « رستوران و هتل» بیش از 15.7 درصد (تغییرات نقطه به نقطه شاخص کل بهای کالاها و خدمات مصرفی) در دی ماه سال 1393 نسبت به ماه مشابه سال قبل رشد قیمتی داشته اند.
 
1 - شاخص های قیمت
 
1 -1 - شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی
 
- متوسط شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در دوازده ماهه منتهی به دی ماه 1393 نسبت به دوره مشابه سال قبل(نرخ تورم)به میزان 16.3 درصد افزایش یافت. این نرخ در دوره مشابه سال 1392 به میزان 38.4 درصد بود.
 
تغییرات نقطه به نقطه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی که از خرداد ماه سال 1391 (21.9 درصد)تا خرداد ماه سال 1392 روند صعودی داشت و به 45.1 درصد رسید، از تیرماه سال 1392 روند نزولی به خود گرفت و از 44 درصد در این ماه به 14.6 درصد در خرداد ماه 1393 کاهش یافت. از خرداد تا مهرماه 1393 این شاخص وضعیت باثباتی را طی نموده است؛ اما از آبان ماه روند صعودی این تغییرات آغاز شد و در آذرماه 1393 با 1.6 واحد درصد افزایش نسبت به ماه قبل از آن به 16.7 درصد رسید. در دی ماه و با ثبات نسبی نرخ ارز، این شاخص به 15.7 درصد رسید که نسبت به ماه قبل از آن کاهش نشان می دهد. تغییرات مذکور نشان می دهد که اگرچه انتظارات برای کاهش نرخ تورم همچنان پابرجاست اما از شتاب حرکت نزولی نرخ تورم کاسته شده است.
 
- تغییرات شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در هر ماه نسبت به ماه قبل در سال 1391 بین 1 تا 5.3 درصد و میانگین 2.9 درصد بود. میانگین نرخ در نیمه اول و دوم سال 1391 به 2.1 و 3.8 درصد بود که نشانگر تکانه های شدیدتر این شاخص در نیمه دوم سال 1391 است، به طوری که بیشترین درصد تغییر نسبت به ماه قبل مربوط به بهمن ماه سال 1391 (5.3 درصد) بود. این نرخ در سال 1392 بین 0.4 تا 3.4 درصد و در کل سال 1392 به طور میانگین 1.5 درصد در نوسان بود. این نرخ در نیمه اول و دوم سال 1392 به طور متوسط 2.1 و 0.9 درصد نوسان داشت که نشانگر تغییرات کمتر شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در نیمه دوم سال 1392است، به طوری که کمترین درصد تغییر نسبت به ماه قبل مربوط به بهمن ماه سال 1392 (0.4 درصد) بود.
 
تغییرات شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در هر ماه نسبت به ماه قبل در نیمه اول سال 1393بین 1 تا 1.7 درصد و میانگین 1.3 درصد بوده است.
 
این نرخ در مهرماه 1393 به 1.4 درصد، در آبان ماه به 1.5 درصد، در آذرماه به 1.9 درصد و در دی ماه به 0.3 درصد رسید. به طور کلی نرخ مذکور از تیرماه 1392 تا آذر ماه 1393 در حالت با ثباتی قرار گرفته و نوسانات آن محدود به 0.4 تا 1.7 درصد بوده اما این نرخ در آذرماه 1393 با 1.9 درصد رشد بیشترین افزایش را نسبت به ماه قبل طی هجده ماه اخیر نشان داد. در ادامه، شاخص مذکور دردی ماه تنها 0.3 درصد افزایش داشت که می تواند نشانگر ادامه دار بودن روند نزولی نرخ تورم در ماه آتی باشد. عملکرد مذکور در دی ماه، کمترین تغییر ماه به ماه قبل شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی از مردادماه 1390 بوده است.
 
نمودار (2) تغییرات شاخص کل بهای کالاها و خدمات مصرفی در هر ماه نسبت به ماه قبل را نشان می دهد.
 
- شاخص بهای «کالا» و «خدمت» (گروه های اختصاصی شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی) در دوازده ماهه منتهی به دی ماه سال 1393 به ترتیب به میزان 13.4 و 20.8 درصد و در دوره مشابه سال 1392 به ترتیب 48.7 و 24.9 درصد رشد داشته اند.
 
- در بین گروه های اصلی تشکیل دهنده شاخص کل بهای کالاها و خدمات مصرفی، بیشترین رشد را در دوره دوازده ماهه منتهی به دی ماه 1393، گروه «بهداشت و درمان» با 31.8 درصد داشته و گروه های «حمل و نقل» با 22.8 درصد، «پوشاک و کفش» با 20.7 درصد، «رستوران و هتل» با 20.2 درصد و «تفریح و امور فرهنگی» با 19.6 درصد در رده های بعدی بیشترین میزان رشد قیمتی در این دوره قرار گرفته اند. در مدت مذکور گروه «دخانیات» با 4.9 درصد کاهش همراه بود. نمودار (5) نرخ تورم و تغییرات نقطه به نقطه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی به تفکیک گروه های اصلی در دی ماه سال 1393 را نشان می دهد.
 
1 - 2 - شاخص بهای تولیدکننده
 
- متوسط شاخص بهای تولیدکننده در دوازده ماهه منتهی به دی ماه 1393 نسبت به دوره مشابه سال قبل 15.8 درصد افزایش یافت. تغییرات مذکور در دوره مشابه سال قبل 40.3 درصد بود.
 
- در بین گروه های اختصاصی تشکیل دهنده شاخص بهای تولیدکننده، «کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری»، «صنعت» و «خدمات» به ترتیب 17.4، 10.7 و 25.2 درصد در دوازده ماهه منتهی به دی ماه1393 نسبت به دوره مشابه سال قبل افزایش یافته اند. نرخ رشد این گروه ها در دوره مشابه سال قبل به ترتیب 46.2، 43.8و 30.2 درصد بوده است.
 
1 - 3 - شاخص بهای کالاهای صادراتی
 
- متوسط شاخص بهای کالاهای صادراتی در دوازده ماهه منتهی به دی ماه 1393 نسبت به دوره مشابه سال قبل 3.0 درصد کاهش یافت. شاخص مذکور در دوره مشابه سال قبل 47.4 درصد افزایش یافته بود. جدول (3) تغییرات این شاخص را در دوره های متفاوت نشان می دهد.
 
- در دوازده ماهه منتهی به دی 1393 تنها سه گروه «انواع کفش»، «مواد پلاستیک و کائوچو و مصنوعات آن ها» و «محصولات معدنی» دارای رشدهای مثبت به ترتیب 30.2، 3.3 و 0.5 درصد بوده اند. در این دوره گروه «مواد نسجی و مصنوعات از این مواد» بدون تغییر و سایر گروه ها رشد منفی را تجربه کرده اند. بیشترین رشد منفی در بین گروه های اصلی به گروه های «ماشین آلات مکانیکی و ادوات برقی»، «وسایل نقلیه زمینی و تجهیزات ترابری» و «مصنوعات ساخته شده از انواع سنگ» به ترتیب با 14.3، 11.8 و 11.7 درصد اختصاص داشت. در مدت مذکور گروه اختصاصی «محصولات پتروشیمی» با 1.0 درصد کاهش همراه بوده است.
 
2 - جمع بندی
 
- بررسی تغییرات شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی طی دوره دوازده ماهه منتهی به دی ماه 1393 نسبت به دوره مشابه سال گذشته حاکی از رشد 16.3درصدی است. اجزای این شاخص یعنی شاخص بهای «کالا» و «خدمت» نیز در این دوره هرکدام به ترتیب 13.4 و 20.8 درصد رشد را نشان می دهند. در بین گروه های اصلی تشکیل دهنده شاخص کل بهای کالاها و خدمات مصرفی، بیشترین رشد را در دوره دوازده ماهه منتهی به دی ماه 1393، گروه «بهداشت و درمان» با 31.8 درصد داشته و گروه های «حمل و نقل» با 22.8 درصد، «پوشاک و کفش» با 20.7 درصد، «رستوران و هتل» با 20.2 درصد و «تفریح و امور فرهنگی» با 19.6 درصد در رده های بعدی بیشترین میزان رشد قیمتی در این دوره قرار گرفته اند. کمترین رشد قیمتی هم مربوط به گروه «دخانیات» با 4.9- درصد بود.
 
- شاخص بهای تولیدکننده در دوازده ماهه منتهی به دی ماه 1393 نسبت به دوره مشابه سال قبل 15.8 درصد رشد داشته است. در بین گروه های اختصاصی تشکیل دهنده شاخص بهای تولیدکننده، «کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری»، «صنعت» و «خدمات» به ترتیب 17.4، 10.7 و 25.2 درصد در دوازده ماهه منتهی به دی ماه1393 نسبت به دوره مشابه سال قبل افزایش یافته اند.
 
- متوسط شاخص بهای کالاهای صادراتی در دوازده ماهه منتهی به دی ماه 1393 نسبت به دوره مشابه سال قبل 3.0 درصد کاهش یافت. در دوازده ماهه منتهی به دی 1393 تنها سه گروه «انواع کفش»، «مواد پلاستیک و کائوچو و مصنوعات آن ها» و «محصولات معدنی» دارای رشدهای مثبت به ترتیب 30.2، 3.3 و0.5 درصد بوده اند، گروه «مواد نسجی و مصنوعات از این مواد» بدون تغییر و سایر گروه ها رشد منفی را تجربه کرده اند. بیشترین رشد منفی در بین گروه های اصلی به گروه های «ماشین آلات مکانیکی و ادوات برقی»، «وسایل نقلیه زمینی و تجهیزات ترابری» و «مصنوعات ساخته شده از انواع سنگ» به ترتیب با 14.3، 11.8 و 11.7 درصد اختصاص داشت. در مدت مذکور گروه اختصاصی «محصولات پتروشیمی» با 1.0 درصد کاهش همراه بوده است.