در کشورهای توسعه یافته، دولت ها عموما با رویکردهای سیاست گذارانه و فرهنگی متنوع، برای بهبود نوع مصرف انرژی، خصوصا برق در کشور خود تلاش می کنند. البته که برخی از عادات رفتاری مردم نیز، به شیوه های مصرفی سنتی بستگی دارد. آن ها نه تنها مدام بر اهمیت و ضرورت نوع مصرف انرژی خصوصا برق، تاکید دارند بلکه نوع مصرف صنایع و خانوارها را، با تمامی سیاست های خرد و کلان خود، همراستا می کنند. بیشتر این کشورها، با برنامه ریزی و جهت دهی به نوع مصرف صنایع و مردم عادی، تلاش می کنند به صورت مستقیم و غیرمستقیم، نوع مصرف انرژی را بهینه کنند که در ادامه، به بررسی شاخص ترین کمپین های اجرایی در کشورهای مختلف جهان خواهیم پرداخت:
ژاپنی ها، سردمدار استفاده بیش از اندازه از برق هستند؛ آنها عادات رفتاری خاصی دارند که شاید در کمترین مناطقی از جهان به توان دید؛ اینکه توالت هایشان در زمان بلااستفاده بودن نیز، با یک انرژی حرارتی گرم می ماند، اینکه جوانان برای طی کوتاه ترین مسیرها، از پله برقی ها استفاده می کنند، دستگاه های تهویه مطبوع هوا، به صورت مدام روشن می مانند و به سیستم برق رسانی فشار قابل توجهی وارد می کنند و....
هرچند که این نوع مصرف، نگرانی های زیادی برای نهادهای انرژی جهانی و دولت خود ژاپن ایجاد کرده؛ اما آنان همواره برای بهبود این نوع رفتار، تلاش کردند... مثال در پی آن بودند که با بهبود و تعمی ر زیرساخت های آسیب دیده برقی، از اتلاف انرژی جلوگیری کنند. اقدام دیگر آنان تغییر سیاست در قبال استفاده از انرژی های تجدید پذیر بوده است . آنها در تلاش اند تا راهی برای ارتقاء سیستم بهره برداری از پتانسیل انرژی خورشی دی پیدا کنند و این درحالی است که این سیاست، با استقبال مردم نیز همراه بوده است. پیش بینی شده دولت قادر باشد ت ا سال ،۲۰۲۳ انرژی ۱۸ میلیون خانه را با استفاده از پانل های خورشیدی تامین کند. جالب است بدانید کمپین کولبیز، که در سال ۲۰۰۵ (۱۳۸۴ ه.ش.) به منظور کاهش مصرف برق در ژاپن راه اندازی شد، از ادارات درخواست کرد تا درجه حرارت محیط کاری خود را در حد ۲۸ درجه سانتی گراد ثابت نگه دارند، کاهش استفاده از پرینترها، دستگاه های کپی، غیرفعال کردن درب های اتوماتیک، کاهش شمار آسانسورهایی که بی وقفه درحال فعالیت هستند نیز، ازجمله بندهای این کمپین ویژه ادارات بود.
نوع سیاست آمریکا برای وادار کردن مردم به درست مصرف کردن، اجرای سیاست های قیمت گذاری پلکانی برق است. این شیوه به این شکل اجرا می شود که درصورت استفاده شهروندان از برق در ساعات اوج مصرف، طرح قیمت گذاری اوج مصرف (criticalpricing peak) اجرا می شود که براساس آن، تعرفه محاسباتی خرید برق، چندین برابر بیشتر از حالت عادی است و افزایش می یابد. درکنار این سیاست، شهروندان موظف به انجام اقداماتی در راستای کاهش مصرف برق هستند؛ مثال بایستی به صورت دوره ای، برای نوسازی وسایل برقی همچون یخچال یا ماشین لباسشویی اقدام کنند؛ عایق کاری ساختمان و واحدها برای نگه داشتن دمای محیط درحال استاندارد و استفاده از لامپ های هوشمند، ازجمله این موارد است.
سیاستگذاری در کشور نیوزلند، به نحوی پیش رفته که مقامات آن ادعا می کنند که تا سال ،۲۰۵۰ میزان انتشار کربن در این کشور به صفر خواهد رسید. درحال حاضر، بیش از 80 درصد برق مصرفی در این کشور، از این منابع
تامین می شود. آنها به اجرای کمپین های موفق در زمینه نوع مصرف انرژی نیز معروف اند؛ مثال در سال ،۲۰۰۱ کمپینی با عنوان "۱۰ برای ۱۰" در این کشور اجرا شد که طبق آن، دولت برای کاهش داوطلبانه ۱۰ درصد از مصرف برق در مدت ۱۰ هفته، برنامه ریزی کرده و از تلویزیون و دیگر رسانه ها، برای دعوت مردم و آگاه سازی آنان، استفاده کرد. درنهایت، این کمپین علاوه بر موفقیت در کاهش ۱۰ درصدی مصرف برق، در بخش دولتی موجب صرفه جویی ۱۵ درصدی برق شد.
روسیه دارای مردمان ذاتا کم مصرفی است، آنان فرهنگ صرفه جویی را به خوبی آموختند و این فرهنگ به طور شگرفی در روزمره زندگی آنان، قابل لمس است؛ تاحدی که در زمان خرید وسایل برقی برای منزلشان، از خرید وسایل پرمصرف، اجتناب می کنند. البته که ممنوعیت دولت نیز در این نوع تصمیم گیری آنان، بی تاثیر نیست. یکی دیگر از عادات رفتاری عجیب مردمان روسیه در این زمینه آن است، که لامپ و لوسترهای شان را دائما تمیز نگه می دارند تا نور دهی بهتری داشته باشد. استفاده از رنگ سفید برای دکوراسیون و رنگ پوشش نیز، از دیگر عاداتی است که موجب کاهش نیاز به استفاده از چراغ های متعدد در محیط می شود.
یکی از سیاست های تشویقی دولت فرانسه برای بهبود مصرف برق توسط مردم، دادن کوپن به آنها، برای خرید وسایل بهینه تر و یا تجهیز وسایل برقی قدیمی و پر مصرف است. اقدام دیگری که دولت این کشور دنبال کرده، اعلام سقف میزان مصرف برای خانوارها و بنگاه های صنعتی است که درصورت استفاده بیش از حد، برق قطع خواهد شد!
براساس آمار رسمی، میزان مصرف برق خانگی ای ران، به طور سرانه برابر با ۱۰۲۲ کی لووات ساعت است. میزان تولید برق کشور تا سال ،۲۰۲۱ طبق آمارهای رسمی برابر با ۳۶۳ تراوات ساعت در سال بوده است. ناترازی انرژی، همواره در کشور جزو دغدغه ویژه مسئولین در حوزه های مختلف خصوصا وزارت نیرو بوده است. اما شوربختانه ب ه دلیل عادات نچندان بهره ور مصرف انرژی (چه در بخش خانگی و چه در بخش صنعتی)، این ناترازی انرژی همچنان پایدار و گریبان گیر صنایع ماست!
در این سال ها، کمپین های متعددی در حوزه بهبود عادات مصرفی مردم در استفاده از برق، اجرا شده که یکی از آنها، کمپین با انرژی و با شعار "ایران با تو روشن می شود" است. مردم بایستی با نصب اپلیکیشنی هوشمند و ثبت میزان استفاده شان از وسایل برق مصرفی در محیط کار و منزل، میزان مصرف خود را در آن ثبت و بررسی کند. دولت با هدف جلوگیری از خاموشی در تابستان امسال و تعیین مشوق های متنوع، تلاش گرده از پیش از شروع تابستان امسال، نوع مصرف مردم را، بهبود و میزان برق مصرفی شان را کاهش دهد. با ورود به سایت این پویش به آدرس، ba-energy.ir از جوایز این پویش، مطلع خواهید شد.
یخچال و فریزر، جزو پرمصرف ترین وسایل در محیط های ادای و منازل هستند که به تنهایی 35 درصد میزان برق مصرفی را، به خود اختصاص می دهند. با رعایت 4 توصیه طلایی که در ذیل ذکر شدند، می توان این میزان مصرف را بهبود و کاهش داد:
• باز و بسته نکردن مدام در یخچال و فریزر
• تنظیم درجه ترموستات یخچال بین ۳ تا ۵ درجه
• کاهش ۲۰ درصدی انرژی مصرفی و هزینه برق با اطمینان از خراب نبودن لاستیک درب یخچال و فریزر
• تمیز کردن مرتب برفک فریزر
