امروز به پرسش ما دكتر درياني، فوق تخصص گوارش و استاد دانشگاه علوم پزشكي تهران پاسخ مي‌دهد.
رعايت راهكارهاي ساده تغذيه‌اي در افطار و سحر مي‌تواند روزه‌داران را براي دريافت منافع بدني و بهره‌مندي از مزاياي روحاني اين ماه مبارك ياري كند.
البته ماه رمضان امسال به دليل مصادف شدن با روزهاي گرم و طولاني تابستان داراي حساسيت و سختي بيشتري است كه با يك برنامه تغذيه‌اي درست، هنگام افطار و سحر مي‌توانيم بدون هيچ‌گونه مشكلي از مزاياي آن بهره ببريم و به مشكلاتي مانند ضعف بدني، افت فشار، تشنگي و گرسنگي نيز دچار نشويم.
افراد روزه‌دار براي اينكه در طول ايام ماه مبارك رمضان دچار مشكلات گوارشي نشوند، بايد نحوه تغذيه مناسبي داشته باشند، چرا كه انتخاب تغذيه و نحوه ميل كردن آن اهميت زيادي دارد.
بر اين اساس در شروع افطار افراد روزه‌دار بايد از آب ولرم و فرني استفاده كنند. متاسفانه برخي افراد بويژه جوانان به علت گرما، افطار را با خوردن آب سرد و نوشابه آغاز مي‌كنند.
در حالي كه ورود نوشابه به معده باعث اتساع معده و سيري زودرس ميشود بنابراين به روزه‌داران توصيه ميشود كه افطار را با خرما كه سرشار از انرژي است و با آب ولرم شروع كنند.
همچنين توصيه مي‌كنيم كه روزه‌داران در زمان افطار از نان و پنير و گردو استفاده كنند؛ گردو HDL (چربي مفيد) خون را بالا مي‌برد و بسيار مفيد است.
روزه‌داران وعده سحر را كامل ميل كنند و از خوردن غذاي پرچرب و شور بپرهيزند. همچنين از خوردن زولبيا و باميه كه بسيار چرب است و قند فراواني دارد پرهيز كنند.
روزه‌داران وعده سحري را به هيچ عنوان حذف نكنند، زيرا ادامه دادن به اين روال در طول ماه رمضان سبب افت بدني و تحليل عضلاني خواهد شد.
روزه‌داران در ماه رمضان ميوه‌هاي آبدار و سبزيجات بيشتري مصرف كنند تا در طول روز دچار تشنگي نشوند.
نوشيدن بيش از اندازه چاي در وعده سحري باعث افزايش دفع ادرار و از دست رفتن نمك‌هاي معدني كه بدن در طول روز به آن احتياج دارد، ميشود و تشنگي فرد را به دنبال دارد.
به گزارش فارس، مصرف بيش از حد چاي در وعده سحر موجب بروز تشنگي در طول روز ميشود.
نوشيدن آب زياد هم به هنگام افطار موجب اختلال در هضم مواد غذايي ميشود همچنين افراد بايد از مصرف بيش از 2 فنجان چاي در وعده سحري پرهيز كنند به دليل اينكه چاي زياد باعث افزايش دفع ادرار و از دست رفتن نمك هاي معدني كه بدن در طول روز به آن احتياج دارد، ميشود.
علي ابوالحبيب، متخصص داخلي اظهار مي‌دارد: مصرف چاي و آب‌جوش در وعده سحر به دليل اينكه سلول‌هاي كليه را به كار مي‌اندازد و موجب افزايش ادرار ميشود موجب بروز تشنگي در طول روزه داري ميشود.
به گفته وي، آب بر اثر جوشيدن املاح خود را از دست مي‌دهد و اگر به طور مرتب مصرف شود با خون تركيب شده و املاح را دفع مي‌كند به دليل اينكه آب حكم آب مقطر را پيدا مي‌كند و بدن با كمبود املاح مواجه ميشود.
اين متخصص داخلي مي‌افزايد: آب‌جوش مدر است و با مصرف مكرر آن سلول‌هاي كليه آسيب مي‌بيند كه به دنبال آن مايعات مفيد از بدن دفع ميشود. به همين دليل پلاسما و خون غليظ ميشود و عوارض جانبي خود را به دنبال خواهد داشت.
قهوه در مقايسه با چاي مضرتر است. يك فنجان قهوه به اندازه يك قرص آرام‌بخش موثر است. مضرات قهوه بيشتر از چاي است و سيستم گوارشي انسان را مختل مي‌كند.
مرتضي صفوي، متخصص تغذيه نيز اظهار داشت: افراد از نوشيدن زياد چاي در وعده سحري پرهيز كنند چون باعث افزايش ادرار و دفع مواد معدني مورد نياز بدن و بروز تشنگي در طول روز ميشود.
به گفته وي، نوشيدن بيش از اندازه چاي در وعده سحري باعث افزايش دفع ادرار و از دست رفتن نمك‌هاي معدني كه بدن در طول روز به آن احتياج دارد ميشود.
اين متخصص تغذيه مي‌افزايد: توصيه ميشود در وعده‌هاي سحري و افطار از پرخوري، مصرف غذاهاي چرب و سرخ كردني و غذاهاي حاوي مقادير زياد قندهاي ساده مثل قند و شكر پرهيز كرد.
1 - هنگام افطار از آغاز كردن تغذيه با آب سرد، نوشابه و مانند اينها جدا خودداري كنيد. به جاي آب سرد كمي آب گرم يا چاي ميل كنيد.
2 - افطار را با خوردن خرما، كشمش، عسل و به‌‌طور كلي با يك قند طبيعي آغاز كنيد. به اين ترتيب اشتها كنترل ميشود و زياده‌خوري كم‌تر پيش مي‌آيد.
3 - خوردن چاي شيرين كم‌رنگ، شير گرم، فرني و حليم كم‌روغن در آغاز افطار مناسب است.
4 - خوردن نان و پنير و سبزي (ضدعفوني شده) يا نان و پنير و مغز گردو توصيه ميشود.
5 - سبزي را در افطار ميل كنيد. چرا كه خوردن سبزي در سحري ممكن است منجر به تشنگي در طول روز بشود.
6 - از آشاميدن آب فراوان در وسط غذا خودداري كنيد. آب در وسط غذا سبب رقيق شدن شيره گوارشي و اختلال در هضم ميشود.
7 - در زمان بين افطار تا سحر، البته با رعايت فاصله با غذا، آب كافي بياشاميد.
8 - حتما براي صرف سحري، كمي زودتر از خواب برخيزيد تا هم ضمن استفاده از بركات معنوي ساعات سحر و مناجات با خدا، بدون عجله و با آرامش خاطر سحري بخوريد. حتي اگر ميل به خوردن غذا در سحر نداريد، آب، چاي، شير و مانند اينها را فراموش نكنيد.
9 - از خوردن تنقلات فراوان خودداري كنيد.
10 - حتما در غذاي افطار و به خصوص سحر ميوه ميل كنيد. علاوه بر ميوه‌جات فصل، از خيسانده برگه آلو، زردآلو، انجير و مانند اينها هم مي‌توان به عنوان ميوه استفاده كرد. گوجه فرنگي هم مي‌تواند نقش ميوه را داشته باشد.
11 - اگر در ماه رمضان دچار يبوست مي‌شويد علاوه بر ميوه از خورش‌هاي ملين مثل خورش آلو و خورش‌هاي سبزي‌دار بيشتر استفاده كنيد.
12 - در طول زمان امساك (روزه) از رفتن به حمام داغ، خون دادن و كارهايي كه موجب ضعف و بي‌حالي ميشود خودداري كنيد.
13 - معده خالي در هنگام افطار تحمل غذاي سنگين را ندارد، لذا خوردن غذاهاي سهل‌الهضم و تقريبا نرم براي افطار مناسب‌تر است.
14 - اگر تخم‌مرغ ميل مي‌كنيد در درجه اول به صورت آب‌پز سفت و در درجه دوم به صورت نيم‌بند (به شرط آن كه سفيده آن منعقد شده باشد و زرده كمي حالت سفتي به خود گرفته باشد) ميل كنيد. تخم‌مرغ نيمرو زيان‌بخش بوده و همچنين دير هضم‌تر از تخم مرغ آب‌پز است.
15 - سالاد (بدون پياز) مكمل خوبي براي غذاها در ماه مبارك رمضان است.
16 - بادنجان، فلفل و ساير ادويه‌ها گاهي موجب احساس تشنگي در طول روز ميشود.
17 - آشاميدن آب يخ يا نوشابه خيلي سرد براي معده خالي زيان‌بخش است.
18 - اگر به اقتضاي فصل گرما يا فعاليت‌هاي بدني، در طول روزه‌داري زياد عرق كرديد، نمك از دست رفته توسط عرق را به صورت‌هاي مختلف در افطار و سحر جبران كنيد.
19 - از تغييرات شديد در عادات غذايي و خوردن غذاهاي نامانوس يا غذاهايي كه براي شما ناراحتي به وجود مي‌آورد لااقل در ماه رمضان خودداري كنيد.
20 - كله‌پاچه، سيرابي و شيردان موجب تشنگي زياد ميشود. لذا بهتر است ميل نكنيد ولي اگر مايليد ميل كنيد به صورت كم‌آب، كم‌نمك و آن هم در افطار ميل كنيد.
