به گزارش ایران اکونومیست، نظام نخبگانی، مجموعهای از نهادهای مجزاست که در ارتباط با هم با هدف نقش‌آفرینی اثربخش نخبگان در کشور، ذیل هدایت بنیاد ملی نخبگان در چارچوب یک ساختار دولتی شکل میگیرند تا سیاست هایی را برای بهبود و ارتقای همه شئون حاکمیت، تدوین و پیادهسازی کنند.
در سند راهبردی نخبگان، اقدامات مهمی برای ساماندهی نظام نخبگانی پیش‌بینی شده است. این اقدامات که براساس رویکرد مساله‌محوری و پرکردن شکاف‌ها و برطرف‌کردن ضعف‌ها طراحی شده‌اند، در صورتی که درست اجرا شوند، به ساماندهی نخبگان در مدیریت تحولات کشور منجر خواهند شد.
به گفته سید سلمان سید افقهی، قائم مقام بنیاد ملی نخبگان، «روح سند نخبگان تکمیل زنجیره ارزش در فرآیند اثرگذاری است و تا زمانی که همه حلقه‌های زنجیر کنار هم قرار نگیرد، توفیق چندانی حاصل نخواهد شد. باید از سند نخبگان برای هم‌راستاکردن فعالیت‌های نخبگانی در سطح ملی استفاده کرد و به‌جای رویکرد فردمحور، با رویکردی شبکه‌ای فعالیت‌های نخبگانی را تقویت کرد. شبکه‌ای از نهادهای مختلف که فعالیت‌ها و تعاملاتشان به شکل‌گیری، ورود، بهبود و اشاعه اثرگذاری نخبگان در عرصه مدیریت تحولات کشور می‌انجامد».
در صورتی که بتوانیم سند راهبردی کشور در امور نخبگان را با سیستم اجتماعی، فرهنگی، علمی، فناوری، اقتصادی و صنعتی کشور گره بزنیم، موانع اجرای آن به میزان چشمگیری کاهش می‌یابد. قرار گرفتن برنامه‌های نخبگانی در بودجه‌های سالانه دستگاه‌های اجرایی منجر به رفع مشکلات و موانع بوسیله خود دستگاه‌ها می‌شود.
همچنین از تصویب سند راهبردی کشور در امور نخبگان ۱۱ سال می‌گذرد، منطقی و معقول اســت که ســازمان‌ها در طی مســیر رشد خود از مراحل متفاوتی عبور کرده و متناسب با هر مرحله، استراتژی‌های خاصی را اتخاذ کنند. بنیاد ملی نخبگان نیز به عنوان سازمانی حرفه‌ای و دارای مأموریتی گسترده طی فعالیت خود، اقدام به تدوین و بازنگری جهت‌گیری‌ها و سیاســت‌های کلان خود کرده اســت.
بر این اساس نقش‌ها و رویکردهای بنیاد ملی نخبگان عبارتند از سیاست‌گذاری، تنظیم‌گری، تسهیل‌گری و نظارت. بند ث ماده ۶۴ قانون برنامه ششم توسعه تاکید دارد که برنامه‌های عملیاتی دستگاه‌های اجرایی «با هماهنگی بنیاد ملی نخبگان» تهیه شود.
در همین راستا، بنیاد ملی نخبگان تلاش دارد بند مذکور از طریق تعریف شاخص‌های اقدام‌های ملی سند راهبردی کشور در امور نخبگان افق جدیدی را در تعامل سازنده با دستگاه‌های اجرایی بگشاید. در صورتی که دستگاه‌های اجرایی به ماموریت خود در قبال اجرایی‌سازی سند نخبگان توجه کنند، زمینه نقش‌آفرینی نخبگان در مدیریت تحولات مهیا خواهد شد.
