چگونه در مترو زنده بمانیم؟

ایران اکونومیست- تازه در آن وانفسای پله برقی، آدم هایی که دوست دارند زودتر برسند و یک جا بند نمی شوند هم هستند که مصداق واقعی قوز بالا قوزند. پایین پله ها که برسید، جبهه جدیدی جلوی تان گشوده می شود. صفوف به هم پیوسته چندلایه از آدم های آماده حمله، احتمالا خاطرتان را مکدر می کند اما متاسفانه کار از این حرف ها گذشته است. اگر دست بجنبانید شاید در لایه سوم یا چهارم آدم های منتظر قطار، بتوانید جایی دست و پا کنید و خودتان را بچپانید. فرهیخته بازی در بیاورید، بی تعارف کلاه تان پس معرکه است. طبق یک قانون نانوشته، همیشه قطار بعدی شلوغ تر است و همیشه تعداد آنهایی که پیاده می شوند، از آنهایی که می خواهند سوار شوند خیلی کمتر است.

اگر از تعلیق و گره های دراماتیک لحظه سوار شدن ـ در جهت عدم ترویج خشونت ـ بگذریم که به یک جنگ تمام عیار می ماند، می رسیم به داخل واگن. هر آنچه تا کنون از مصائب و دشواری ها تحمل کرده اید، در مقابل چیزی که هم اکنون پیش روی شماست، کاریکاتوری بیش نبوده است؛ در چند سانتی متر مکعب جاشده اید، نه توان تکان خوردن دارید و نه امکانش را. فشار ازدحام را تقریبا در اغلب نواحی بدن خود احساس می کنید. قید کیف و بندوبساط و متعلقات تان را که همان اول باید بزنید، اگر سالم بردید و سالم بیرون آوردید حتما خدا را شکر کنید. کتاب و مجله؟ شوخی بزرگی است، حتی فکرش را هم نکنید. گفتن ندارد اما بوی دهان آدم های اغلب صبحانه نخورده، بوی عرق کسانی که زیربغل شان گاها در نزدیکی مشام شما قرار دارد و گرمایی که تابستان و زمستان به حالش فرقی ندارد، شرایط نامطبوعی را رقم می زند که شرح بیشترش چنان که افتد و دانی جایز نیست.

خب بس است دیگر، قبل از این که برادران زحمتکش روابط عمومی مترو دست به تلفن و تکذیبیه و جوابیه و این طور مسائل شوند، ایها الناس! این تصویر از مترو، اگرچه شایع، اما دروغ است. حداقل این که همه حقیقت نیست. اگر شما هم از آن دسته از آن افراد نمک خورِ نمکدان شکنید که باوجود سوار شدن به مترو، هر جا می رسید چنین تصویری از آن را به ذهن دیگران پمپاژ می کنید، دیگر بقیه مطلب را نخوانید، با شما کاری نداریم. اما برای دیگران، از همان اول شروع کنیم؛ پله برقی شلوغ است؟ خب مگر مجبورید حتما از پله برقی استفاده کنید؟ آن پله های معمولی کنار پله برقی را برای دکور که نساخته اند. اگر مشکل جسمانی و عذر پزشکی ندارید، از پله استفاده کنید، به همین راحتی.

یا اصلا قبل تر از ماجرای پله برقی، انتخاب ایستگاه مناسب خودش یک مهارت است. گول شلوغی ایستگاه ها را نخورید؛ در بعضی ایستگاه ها مثل امام خمینی، یا دروازه دولت به دلیل وجود امکان تغییر خط، تعداد افرادی که از قطار پیاده می شوند همیشه زیاد است و به همین نسبت سوار شدن راحت تر.

در مورد دشواری های سوار شدن و هل دادن و ازدحام و... هم راستش خب نه این که نباشد، اما باید کمی پوست کلفت تر باشید. اگر هزینه ـ فایده کردید و نهایتاً مترو را برای رفت وآمد برگزیدید، دیگر پیه این چیزها را به تن و بدن تان بمالید. هر چند برای مقابله با آنها هم ترفندهایی هست که می تواند گاهی کمک تان کند؛ اولی اش این که اگر زور بالای سرتان نیست، ساعات شلوغی را برای رفت و آمد انتخاب نکنید. اگر چاره ای نبود و انتخاب کردید، پس از ورود به ایستگاه همان پایین پله ها نایستید، آنجا معمولا شلوغ ترین قسمت است، آن اواسط ایستگاه ـ که دورترین نقطه از دو راه پله دو سر ایستگاه به حساب می آید ـ معمولا بهترین انتخاب است.

مهم ترین بخش پروژه اما پس از سوار شدن به قطار آغاز می شود. محفظه کوچکی در دو طرف در واگن وجود دارد، آنجا حاشیه امن خوبی است که معمولا از شما بهتران پیش از شما اشغالش کرده اند، پس بی خیالش شوید و سریع خودتان را از ازدحام مقابل در دور کنید. محوطه مقابل درها بدترین و محوطه بین دو ردیف صندلی بهترین جا برای ایستادن در واگن های مترو هستند. در فضای مقابل صندلی ها در 90 درصد مواقعِ حتی شلوغ مترو، اینقدر فضا هست که راحت بایستید و حتی مجله یا کتاب مطالعه کنید. اگر اهل کوله پشتی باشید، برد کرده اید. با یک دست می توانید کتاب بخوانید و با دست دیگر میله بالاسری را بگیرید. تازه وقتی کتاب دست تان باشد، اگر یکی از صندلی ها خالی شود، بعد از سالمندان و معلولان، گزینه بعدی نشستن در نگاه دیگران، شما هستید، اتفاقی که احتمال وقوعش اصلا کم نیست. با وجود همه این ترفندها اگر شلوغی خیلی اذیت تان کرد و ذله شدید، به ترافیک کشنده همان ساعات در خیابان های تهران بیندیشید، حتما به آرامش اعصاب تان کمک می کند. یک راه دیگر هم این است که سوار بی آرتی شوید و صد بار بگویید صد رحمت به مترو! آن ضرب المثل معروف را که یادتان هست؟ « گشنگی نکشیدی که عاشقی یادت بره».