ایران اکونومیست- بهای نفت آمریکا روز گذشته در شرایطی با افت نسبتا سنگین به زیر 54 دلار
رسید که این قیمت کف 66 ماهه این نوع نفت محسوب میشود. این در حالی است که
نفت برنت نیز در حال حاضر در محدوده 57 دلار معامله میشود. بررسی علل
ریزش قیمت نفت در بازارهای جهانی نشان میدهد بهرغم مولفههای اثرگذاری
همچون کاهش معنادار 600 هزار بشکهای تولید لیبی، قیمت انواع نفت در
بازارهای جهانی همچنان روندی کاهشی را تجربه میکند.
نفت آمریکا به مرز 50 دلار نزدیک میشود
حتی سوختن 800 هزار بشکه نفت لیبی نیز
نتوانست نفت را مجبور به صعود کند. قیمت نفت که تا نیمههای روز دوشنبه به
دلیل آتشسوزی در بندر اسسایدر لیبی مقداری صعودی شده بود، با افزایش ارزش
دلار در برابر یورو و احتمال رسیدن موجودی آمریکا به سطح بیسابقهای با
افت قابل توجهی مواجه شد.
بهای نفت خام آمریکا روز گذشته تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت 14 به وقت
تهران)، با کاهش 50 سنتی نسبت به آخرین قیمت روز دوشنبه به 26/53 دلار به
ازای هر بشکه رسید، در عین حال نفت برنت نیز با کاهشی مشابه مواجه شد و در
قیمت 38/57 دلار معامله شد، بر این اساس نفت در ساعاتی از روز به کف پنج
سال و نیم اخیر خود رسید. از طرفی براساس آخرین بهروزرسانی سایت اوپک،
بهای سبد نفت این سازمان روز دوشنبه بیش از 5/1 دلار کاهش داشته و به 44/54
دلار رسیده است. در این بین برخی کارشناسان با توجه به رشد سطح ذخیرهسازی
نفت در دنیا سیاست عربستان در قبال کاهش نفت را به نقد کشیدند.
ارزش دلار در برابر یورو به بیشترین سطح دو ساله رسید
روز دوشنبه ارزش دلار در برابر یورو به بیشترین سطح ظرف دو سال گذشته رسید
و همین موجب تداوم افت قیمت نفت شد. این رشد از دو جهت افزایش رشد اقتصادی
آمریکا و نگرانی از وضعیت اروپا قابل بررسی است.
هفته گذشته انتشار آمار اقتصادی آمریکا با وجود پیشبینی رشد اقتصادی این
کشور بسیاری را متعجب کرد، در واقع رشد حدود 5 درصدی اقتصاد آمریکا با
پیشبینیهای حدود 3 درصدی سابق تفاوت زیادی داشت. از طرفی اوضاع اقتصادی
اروپا چندان مساعد نیست، در واقع چندی است که اروپا با تورم و رشد اقتصادی
محدود مواجه است و رکود این منطقه مهم اقتصادی را تهدید میکند. در این بین
این روزها انتخابات یونان شاخص ارز این منطقه را با نوسان روبهرو کرده
است چراکه کاندیدایی که شانس برنده شدن در انتخابات این کشور را دارد چندان
موافق سیاستهای منطقه یورو نیست و همین مساله موجب نگرانیهایی در اروپا
شده است. چراکه بحران اقتصادی یورو در پی بحران مالی یونان شروع شده بود و
احتمال تغییر سیاستهای اقتصادی در این کشور میتواند سیگنالی مبنی بر شروع
بحران اقتصادی در منطقه یورو باشد، هرچند که بسیاری از تحلیلگران این
موضوع را رد کردهاند. بنابراین رشد اقتصادی آمریکا در برابر ضعف اروپا
موجب شد طی مدت اخیر ارزش یورو در برابر دلار با افت شدیدی مواجه شود و از
آنجا که در معاملات جهانی نفت با دلار معامله میشود، بالا رفتن ارزش دلار
به کاهش بهای نفت منجر شده است. رشد شاخص دلار یکی از عوامل تشدید افت بهای
نفت ظرف 6 ماه گذشته بوده است.
موجودی نفت آمریکا در بیشترین سطح 32 ساله
از طرفی به نظر میرسد موجودی نفت آمریکا به سطح بیسابقهای رسیده باشد؛
بر اساس پیشبینی بلومبرگ از افزایش هفتگی ذخایر آمریکا، سطح ذخیرهسازی
این کشور با رسیدن به سطح 2/387 میلیون بشکه رسیده که از سال 1982 تا کنون
بیسابقه بوده است. از طرفی رویترز نیز بر اساس نظرسنجیهای خود اعلام
کرد موجودی ذخایر نفت در هفته یاد شده 900 هزار بشکه کاهش داشته است. حتی
اگر موجودی آمریکا در هفته گذشته کاهش داشته باشد در شرایط کنونی نمیتواند
منجر به افزایش بهای نفت شود.
به گزارش «دنیایاقتصاد»، طی 6 ماه گذشته که نفت با افت حدود 50 درصدی
مواجه شده است، بسیاری از واردکنندگان بزرگ مخزنهای ذخیرهسازی خود را با
سرعت زیادی پر کردهاند، بهطوریکه بر اساس برخی برآوردها در حال حاضر
حدود 98 درصد از ذخایر کشورهای OECD پر شده است. ازسویی حجم کل ذخایر
موجود نفت اعم از خشکی و تانکرهای روی آب در سال 2014 روزانه بهطور
میانگین 47/2 میلیون بشکه افزایش داشته است که میتوان آن را معادل مازاد
عرضه بر تقاضا در نظر گرفت؛ بنابراین اگر روند افزایش ذخایر همچنان ادامه
داشته باشد با پر شدن آنها باید منتظر سقوط دوباره بهای نفت باشیم.
آیا سیاست عربستان برای خروج غیراوپکیها درست است؟
افت بهای نفت از 6 ماه پیش شروع شده و همچنان ادامه دارد. در این بین اوپک
که بنا بود مدافع تولیدکنندگان باشد و از نوسانات شدید در بازار جلوگیری
کند، ترجیح داد در بازار دخالت نکند و منتظر باشد عرضه و تقاضا خود
اصلاحکننده بازار باشند. این سیاستی است که از سوی عربستان به کشورهای عضو
اوپک تحمیل شد. در واقع اگر اوپک تنها ناظر بازار باشد، سیاست وجودی اوپک
زیر سوال میرود. در واقع عربستان معتقد است که با کاهش بهای نفت تولید
غیراوپکیها از جمله نفت شیل کاهش مییابد و با کاهش عرضه از سوی آنها
بهای نفت صعودی میشود؛ اما به نظر میرسد برخی معاملات عربستان غلط از آب
درآمده است و نفت به این زودیها رشد نکند.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، به اعتقاد کارشناسان انرژی هرچند که عربستان با
استدلال بازگشت قیمتها با کاهش سطح تولید اوپک مخالفت کرد، افت تولید نفت
شیل به این زودیها رخ نمیدهد، چرا که کاهش بهای نفت به کاهش
سرمایهگذاریهای جدید منجر شده است و در میادینی که در حال تولید نفت
هستند، پیش از این سرمایهگذاریها انجام شده و هزینه تولید تنها شامل
هزینههای جاری است که در برخی میادین تنها حدود 20دلار در بشکه است. بر
همین اساس بعید است حداقل ظرف یک سال آینده تولید غیراوپکیها کاهش یابد.
از طرفی النعیمی وزیر نفت عربستان بر این باور بود که با کاهش قیمت نفت
تقاضا برای نفت افزایش مییابد، این در حالی است که با کاهش قیمت نفت، برخی
کشورها ازجمله چین، هند و فرانسه با افزایش مالیات قیمت مصرف فرآوردهها
مثلا بنزین را برای مصرفکننده نهایی بالا نگه داشتهاند. سیاست این کشورها
بر اساس استقلال انرژی و کاهش واردات نفت است و کاهش قیمت نفت و افزایش
مصرف در داخل این کشور با سیاستهای این کشورها در منافات بوده است. اتخاذ
این سیاست در کنار افزایش موجودی ذخیرهسازی این کشورها در مجموع برخی
پیشبینیها را به هم زده است.
در عین حال نکته دیگری که سیاست عربستان یعنی حفظ سهم اوپک از بازار را با
تردید مواجه میکند، پیشبینیهای قبلی موسسههای بینالمللی انرژی است که
برآورد کردهاند از سال 2020 به بعد با کاهش رشد تولید غیراوپکیها سهم
اوپک از بازار افزایش مییابد، در واقع افزایش سهم اوپک از بازار مسالهای
است که به خودی خود ظرف چند سال آینده اتفاق میافتد و سیاست کنونی عربستان
غیرضروری است.