به گزارش خبرنگار کتاب ایران اکونومیست، آیین رونمایی از مجموعه چهارجلدی مصور ایران باستان، با حضور جبرئیل نوکنده رئیس موزه ملی ایران، سلمان رئیسی عبداللهی دبیر هنری مجموعه، احسان رضایی دبیر مجموعه، شاهرخ نظم‌جو باستان‌شناس، مصطفی ده‌پهلوان رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی، علی نصیریان بازیگر و جمعی از پژوهشگران این حوزه یکشنبه ۲۰ اسفند در موزه ملی ایران برگزار شد.
نوکنده با بیان اینکه یکی از رسالت‌های موزه ملی ایران حفظ میراث ایران فرهنگی است، گفت: به این منظور موزه ملی همکاری‌هایی را با ناشران ملی و بین‌المللی داشته است.
رئیس موزه ملی ایران با اشاره به همکاری مشترکی که با ناشر این مجموعه داشته است، ادامه داد: از سال ۱۴۰۱ همکاری مشترک با انتشارات سایان منجر به انتشار کتاب در چهار جلد شد. مجموعه ایران باستان از دوره پارینه سنگی تا دوره ساسانی را در بر می‌گیرد.
جبرئیل نوکندهنوکنده با اشاره به تلاش پژوهشگران برجسته در تألیف این مجموعه افزود: گروهی تلاش کردند تا این مجموعه منحصر به فرد را تألیف کنند. این مجموعه به زبان قابل فهم برای همگان نوشته شده است تا مخاطبان بدون نیاز به پیشینه علمی بتوانند درباره آن اطلاعات کسب کنند.
وی ادامه داد: مخاطبان بعد از خواندن چهار جلد اطلاعاتی درباره تاریخ و میراث فرهنگی ایران کسب خواهند کرد.
تصاویر مجموعه با کمترین تخیل و با استفاده از مستندات تهیه شد
سلمان رئیسی عبداللهی در پیامی که فرستاده بود با اشاره به این که نزدیک ۲ دهه است که در حوزه تصویرگری کتاب فعال است، گفت: وقتی تاریخ ایران را مرور می‌کنیم، متوجه می‌شویم تصویر نقش مهمی در انتقال آن برعهده داشته است. در کتیبه‌های باستانی ایران، تصویر بزرگ از فیگورهای مختلف می‌بینیم؛ این مساله نشان دهنده توجه خاص بر تصویر است، تاجایی که حتی بعد از کاربردن خط هم از اهمیت تصویر کم نشد.
دبیر هنری مجموعه چهارجلدی ایران باستان درباره اینکه فرم خوب می‌تواند به انتقال محتوا کمک کند، توضیح داد: این مجموعه تاریخ مصور نتیجه همکاری نزدیک به دوسال نیروی متخصص نزدیک است که با کمترین تخیل و با استفاده از مستندات تاریخی تهیه شده است.
دوره هخامنشی از نظر هویتی دوره مهمی است
شاهرخ نظم‌جو نیز با تاکید بر اینکه جای چنین مجموعه‌ای در ایران خالی بود، گفت: جای مجموعه‌ای که به زبان ساده این اطلاعات را در اختیار همگان بگذارد، خالی بود.
به گفته این باستان‌شناس دوره هخامنشی از نظر هویتی دوره مهمی است اما اطلاعات کمی از این دوره در اختیار است. در دوره هخامنشی می‌توان درباره گستره ایران صحبت کرد و بنابر این شواهدی که از این دوره وجود دارد، این گستره و فرهنگ آن دوره را نشان می‌دهد.
مسئول بخش هخامنشیان مجموعه با اشاره به زبان ساده مورد استفاده در ۴ جلد، افزود: مهم بود که مجموعه از زبان باستان‌شناسی خارج شود تا همه بتوانند به سادگی آن را متوجه شوند. تاریخ باستان‌شناسی دیوار کوتاهی دارد که هرکس به خود اجازه می‌دهد از دیوار آن بالا رود و درباره آن اطلاعات دهد.
او افزود: برای اطلاع درباره هخامنشی باید کتاب‌های زیادی مطالعه شود اما در این مجموعه با مطالعه هر جلد، اطلاعات کاملی درباره یک دوره به دست می‌آوریم.
کاری کوچک درباره ایران بزرگ انجام دادیم
احسان رضایی نیز با تاکید بر اینکه در این مجموعه جای گفتن از بزرگی تاریخ ایران، این عظمت نشان داده شد، گفت: کتاب‌های تاریخی معمولا از مسائلی صحبت می‌کنند و جز چند تصویر محدود ندارند، این در حالی است که سال‌ها شاهد مجموعه‌های مصور درباره روم و مصر بودیم. جای خالی این مجموعه در ایران مشخص بود.
دبیر مجموعه چهارجلدی ایران باستان با اشاره به اقدامات تألیف این مجموعه که از سال ۱۴۰۱ در دفتر انتشارات آغاز شده است، افزود: برای تهیه این مجموعه حدود ۱۰۰ بنای تاریخ بازسازی و به بررسی ۶۰ شخصیت پرداخته و ۷۰ محوطه تاریخی عکاسی و عکس‌هایی درباره آن خریداری شد.
او با توضیح درباره مراحل تهیه و تنظیم این مجموعه، بیان کرد: نگارش متن و تبدیل آن به فرم گرافیکی دوش به دوش هم پیش رفت، تعدادی از متن‌ها توسط متخصصان آن دوره تالیف شد، به نقطه‌ای رسیدیم که بگوییم کاری کوچک درباره ایران بزرگ انجام دادیم. راه گذر از سختی‌ها این است که ایران را بیشتر بشناسم و ایران را دوست داشته باشیم.
نیاز داریم مردم را به سواد میراثی دعوت کنیم
مصطفی ده‌پهلوان درباره دوران سلوکی و اشکانیان توضیح داد: سال‌ها بود که کتاب درخوری برای فارسی زبانان نداشتیم، امروز نیاز داریم تا مردم را به سواد میراثی دعوت کنیم، زیرا محوطه‌های این کشور به دست فرزندان این کشور به یغما می‌رود.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به اینکه در ایران آگاهی تاریخی کمی وجود دارد، گفت: در آموزش، از کتاب‌هایی که نمی‌توانند خروجی برای افراد از جنس غیرباستان‌شناس داشته باشند، استفاده می‌شود. در دروس باستان‌شناسی هم کتاب جذابی نداریم.
او با تأکید بر اینکه تا زمانی که ایران باستان را درک نشود، نمی‌توان ایران این روزها درک کرد، ادامه داد: این مجموعه می‌تواند به مخاطبان روایت درست، دقیق و علمی از تاریخ باستان ارائه دهد. این مجموعه می‌تواند ذهنیت و عینیت درستی از گذشته به مخاطبان کتاب بدهد.
تورج دریایی و خداداد رضاخانی که خارج از مرزهای ایران هستند پیام‌هایی برای این آیین فرستادند.
فرهنگ و هنر ضایعات روانی مردم را ترمیم می‌کند
علی نصیریان نیز با ابراز خرسندی از اینکه در این آیین درباره ایران صحبت شد، گفت: در این روزها نیاز به برگزاری این جلسات است و مردم از نظر روانی نیاز به مرمت روانی دارند و هیچ چیز جز فرهنگ و هنر نمی‌تواند ضایعات را جبران کند.
به گفته این بازیگر پیشکسوت، تشکیل و برگزاری مجالس فرهنگی که در آن درباره فرهنگ و کتاب گفت‌وگو می‌شود، فرصتی است که افراد از نظر روانی استراحت کنند و لحظاتی به موسیقی، شعر و تاریخ ایرانی فکر کنند.
