به گزارش ایران اکونومیست، نشست ارزیابی فرصت‌های توسعه فناوری در مسیر همکاری‌های ایران و چین از منظر پیچیدگی اقتصادی با میزبانی مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری با حضور سیاستگذاران وزارت امور خارجه، سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران، مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری، انجمن دوستی ایران و چین و اتاق مشترک دو کشور و متخصصان و فعالان اقتصادی و دانشگاهی برگزار شد.
در ادامه، مطالعه‌ای تحت عنوان «ارزیابی فرصت‌های توسعه فناوری در مسیر همکاری‌های ایران و چین» که به همت مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور تدوین شده بود، ارائه شد.
بهروز شاهمرادی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور که مسئولیت انجام این پژوهش را بر عهده داشت، نخست به پیچیدگی ادبیات اقتصادی تعامل با چین پرداخت و گفت: برنامه‌ریزی بلند مدت و هدفمند برای جهت‌دهی به رویکردهای علمی، فناوری، اقتصادی و تجاری کشورها یک ضرورت است.
به گفته وی، پیچیدگی اقتصادی، ابزاری برای تنظیم روابط دو و چند جانبه کشورها در تعاملات از ابعاد متنوع علمی تا اقتصادی و حتی سیاسی است و می‌تواند در سطوح مختلف تحلیل، کاربرهای متنوعی برای سیاستگذاران داشته باشد.
وی ادامه داد: در این مسیر داشتن سامانه هوشمند، فعال و بهروز می‌تواند ابزار کارآمدی برای تصمیم‌گیران باشد.
در ادامه، شقایق حق‌جوی جوانمرد، رئیس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی با تبیین رویکردهای معاونت برای هدفمند کردن تعاملات خارجی و در راستای حداکثرسازی توان ارتقای قابلیت‌های فناورانه کشور و ایجاد مزیت‌های رقابتی، تاکید کرد: توسعه تعاملات بین‌المللی از مهمترین ابزارهای تسریع هدفمند توسعه فناوری است و در این میان، هم‌افزایی و دریافت بازخورد و تجربه و مشارکت فعالان اقتصادی در شناسایی ظرفیت‌ها، یک راهکار کلیدی است.
میرآبادی، رئیس مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری نیز با تاکید بر اینکه معاونت، رویکرد توسعه‌ای در تعاملات بین‌المللی مبتنی بر فناوری و نوآوری دارد، تحلیل‌های دقیق و شناسایی ظرفیت‌های هر کشور را برای ارتقای بهره‌وری این تعاملات بااهمیت خواند.
وی همچنین تصریح کرد: یکی از پرسش‌هایی که همواره در تعاملات بین‌المللی و به‌ویژه در تعامل با چین مطرح می‌شود، این است که در همکاری‌های فناورانه با چین و صادرات محصولات دانش‌بنیان به این کشور با چالش‌ها و ابهاماتی مواجه هستیم.
به گفته میرآبادی، چین، کشوری است که اقتصادش را بر پایه دانش و فناوری بنا کرده و دلیل رشد اقتصادی‌ای هم که در سال‌های گذشته داشته؛ همین است. داده‌هایی که چین در این حوزه کسب کرده است، باعث شده تا همه دنیا در چالش‌هایی که با آن مواجه می‌شوند، نیم‌نگاهی هم به چین داشته باشند؛ لذا همه دنیا و از جمله کشور ما به دنبال تعریف همکاری‌های فناورانه با چین بوده است.
وی ادامه داد: یکی از چالش‌های ما در تعریف همکاری‌های فناورانه با چین، مقیاس ایران و چین است. مقیاس و عددهایی که ما در تعریف همکاری‌های فناورانه و مذاکرات به کار می‌بریم، با اعداد و مقیاس چینی‌ها بسیار متفاوت است و نهایتا بسیاری از گفت‌وگوها و مذاکرات به نتیجه نمی‌رسد. از این رو، شناسایی نقاط خالی که احتمالا مورد علاقه چینی‌ها هم هست، شاید بتواند این چالش را هم برطرف کند.
میترا امین‌لو، مدیر کانون مدیریت دارایی‌های فکری در این نشست تاکید کرد: هوشمندی در توسعه تعاملات خارجی با تکیه بر داده‌های تبادلات تجاری، شناسایی کالاهای با توان صادراتی بالا و همچنین شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری خارجی برای احصای فناوری‌هایی که می‌تواند قابلیت کشور را برای تولید محصولات متنوع ارتقاء دهد، اهمیت دارد و در این خصوص ایجاد ارتباط بین داده‌های تجاری و توانمندی فناورانه یک اقدام کلیدی است.
مهدی دانش‌دوست، معاون بین‌الملل مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت ریاست‌جمهوری هم بر اهمیت توجه به پیچیدگی فناوری در ترسیم نقشه راه همکاری‌های دو جانبه میان ایران و چین تاکید کرد و به بیان چالش‌های موجود کشور در اجرای اسناد راهبردی و الزام همکاری میان دستگاه‌های متولی پرداخت.
وی ادامه داد: ما نیاز داریم قبل از انجام تفاهم‌نامه 20 ساله با چین نقشه راه خود را برای همکاری تدوین کنیم. این در حالی است که اساسا فرآیند محور کارها را پیش نمی‌بریم و این یک نقیصه است.
مجید الماسی، معاون مدیرکل سرمایه‌گذاری خارجی سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران، دیگر سخنران این نشست بود که بر اهمیت اقدامات کلیدی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان در حمایت از دارایی‌های نامشهود اشاره کرد و از لزوم پذیرفته‌شدن این دارایی‌ها در صورت‌های مالی و مراودات سخن گفت.
به گفته وی، باید میان تجارت و سرمایه‌گذاری تفاوت قائل شد، چالش بی‌ثباتی شاخص‌های اقتصاد کلان کشور، ریسک سرمایه‌گذاری خارجی در کشور را بالا می برد.
مجیدرضا حریری، رئیس اتاق مشترک ایران و چین نیز از جذابیت پایین اقتصاد ایران برای چینی‌ها و در عین حال جذابیت بالای سیاسی ایران برای چینی‌ها، سخن گفت و همکاری‌های اقتصادی صورت گرفته با چین را نیز در راستای همکاری‌های سیاسی دانست.
سید سعید موسوی مدنی، رئیس اسبق کمیته اقتصادی انجمن دوستی ایران و چین، دیگر سخنران این نشست تخصصی، طی سخنانی اظهار کرد: ایران می‌تواند با حضور در زنجیره‌های جهانی ارزش با محوریت چین، هاب تولید محصولات فناورانه ایرانی - چینی و نیز صدور خدمات فنی و مهندسی در خاورمیانه باشد. تنظیم روابط و تداوم تجارت سنتی کالا محور یا واگذاری صرف منابع، معادن یا واگذاری بهره‌برداری دریا، در بلندمدت به نفع ایران نیست و منجر به ناترازی شدید ارزی کشور می‌شود.
به نقل از معاونت علمی ریاست‌جمهوری، در ادامه نمایندگانی از دانشگاه‌ها، وزارت خارجه، ستادهای توسعه فناوری و بخش خصوصی پیشنهادات خود را در خصوص اقدامات انجام شده در مجموعه‌های خود ارائه و بر لزوم تقسیم کار، همکاری و تدوین استراتژی تعامل به‌ویژه تاکید بر ظرفیت سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین تاکید کردند.
