چند وقتی است که پیدا کردن بلیت پروازهای داخلی برای مردم به یک عملیات تقریبا غیرممکن تبدیل شده و تداعیکننده ضربالمثل معروف «گشتم نبود، نگرد نیست» شده است. اگر هم باشد با قیمتهای نجومی و بالاتر از نرخهای مصوب سازمان هواپیمایی کشوری.
با وجود اظهارات گاه و بیگاه مسئولان وزارت راه و شهرسازی در رابطه با ورود هواپیماهای متعدد به کشور و الحاق آنها به ناوگان هوایی، اما در عمل تغییر محسوسی در عملکرد شرکتهای هواپیمایی و افزایش خدماترسانی آنها به مردم صورت نگرفته است. طی 2 سال اخیر خرید بلیت هواپیما با دشواری انجام میشود و بعضا خبری از فروش بلیت با قیمتها مصوب نیست.
اواخر آذرماه امسال رئیس سازمان هواپیمایی کشوری با اعلام اینکه از ابتدای دولت سیزدهم 70 هواپیما و هلیکوپتر دست دوم وارد کشور شده، گفته بود: با توجه به وضعیت کشور تا قبل از ورود هواپیما به کشور آن را رسانهای نمیکنیم.
وی پیشتر(اوایل شهریور ماه امسال) نیز از افرایش تعداد هواپیماهای فعال به 250 فروند تا پایان سال خبر داده و گفته بود: در طول 20 ماه گذشته 60 فروند هواپیما به کشور وارد شده که 30 فروند از این هواپیماها تاکنون عملیاتی شده است.
در این شرایط این پرسش مطرح میشود که خروجی ورود هواپیماهای جدید به ناوگان هوایی مسافری کشور چه بوده است؟ آیا باعث شده تا روند همیشگی گرانفروشی برخی ایرلاینها کُند شود؟ آیا دسترسی به بلیت پروازهای داخلی برای مردم تسهیل شده است؟ آیا کیفیت خدمات ارتقا یافته است؟ آیا دستورالعمل حقوق مسافران رعایت میشود؟
متاسفانه پاسخ این پرسشها "خیر" است. بهعنوان نمونه سری به سایتهای دارای مجوز فروش بلیت پروازهای داخلی میزنیم تا اثرگذاری ورود هواپیماهای جدید به ناوگان هوایی کشور را از نزدیک مشاهده کنیم.
در سایت علیبابا پروازی برای مسیر تهران-مشهد طی امروز 19 دیماه سال 1402 نه بهصورت سیستمی و نه چارتری وجود ندارد و کاربر با این پیام مواجه میشود: «متاسفانه هیچ پروازی مطابق فیلترهای مدنظر شما پیدا نشد.»
برای پرواز تهران-کیش نیز وضعیت مشابه است. تمام پروازهای این مسیر شرکتهای هواپیمایی کاسپین، قشمایر، آسمان، چابهار، وارش، کیشایر، ایرانایر، فلای پرشیا و... تکمیل شده است.
البته برای روز پنجشنبه 21 دیماه میتوان با قیمت حدود 3 میلیون تومانی بلیت پرواز تهران-کیش هواپیمایی چابهار را خریداری کرد، یعنی تقریبا 1.3 میلیون تومان گرانتر از قیمت مصوب اعلام شده از سوی سازمان هواپیمایی کشوری.
بلیت پرواز تهران-شیراز نیز برای امروز موجود نیست، البته هواپیمایی فلای پرشیا بلیت این پرواز را برای فردا با قیمت 2 میلیون و 10 هزار تومان میفروشد. این قیمت حدود 700 هزار تومان از قیمت مصوب بالاتر است!
هیچ بلیت پروازی برای مسیر تهران-اهواز نیز تا شنبه هفته آینده موجود نیست. هواپیمایی کارون بلیت این پرواز را برای یکشنبه آینده 800 هزار تومان گرانتر از قیمت مصوب عرضه کرده است. برای مسیر پروازی تبریز-کیش و تبریز-شیزار نیز تا اطلاع ثانوی بلیت وجود ندارد.
همانگونه مشاهده میشود با وجود ورود هواپیماهای جدید به ناوگان هوایی کشور طبق ادعای رئیس سازمان هواپیمایی کشور اما نه تنها تغییری در روند خدماترسانی به مردم صورت نگرفته که شرکتهای هواپیمایی در حال گرانفروشی بلیت پروازهای داخلی هستند. مسئلهای که بهنظر میرسد سازمان هواپیمایی کشوری فعلا متوجه آن نشده است.
قیمت مسیرهای پروازی که در جدول بالا مشاهده میشود سیستمی و اکونومی بوده (مستندات موجود است) و سایت فروشنده برای در امان ماندن از مباحث مربوط به تبعات گرانفروشی اقدام به درج عبارت "نرخ رسمی ایرلاین" کرده است!
شرکتهای هواپیمایی اوایل امسال بهصورت خودسرانه و بدون اخذ مجوزهای لازم اقدام به افزایش قیمت بلیت هواپیما کردند. موضوعی که در ابتدا سازمان هواپیمایی کشوری با ان مماشت کرد، اما با ورود وزیر راه و شهرسازی جلو گرانفروشی ایرلاینها با همکاری سازمان تعزیرات حکومتی گرفته شد.
در حالی حدود 8 ماه از این ماجرا میگذرد که شرکتهای هواپیمایی بی سرو صدا قیمت بلیت پروازهای داخلی را افزایش دادهاند. تا امروز نیز خبری از نظارت سازمان هواپیمایی کشوری بر این بخش و جلوگیری از افزایش غیرقانونی بلیت هواپیما نیست. البته این احتمال وجود دارد که قیمت بلیت هواپیما با چراغ سبز متولی حملونقل هوایی مسافری افزایش یافته باشد.
محمدیبخش رئیس سازمان هواپیمایی کشوری شهریور ماه امسال درخصوص نظارتها بر نحوه عرضه بلیت گفته بود: سازمان تعزیرات، دادستانی، سازمان هواپیمایی کشوری و سازمان بازرسی کل کشور در قالب یک گروه از تمام شرکتها و سایتهای فروش بلیت بهصورت روزانه نحوه عرضه و نمایش فروش بلیت را بررسی و بازرسی میکنند.