صندوق توسعه ملی میگوید ۱۰۰ میلیارد دلار پول جیرینگی را که طی ۱۳ سال گذشته به دولتها تسهیلات دادهاند وصول نشده اما دیروز سخنگوی دولت این رقم را تکذیب کرد. مدتی قبل هم اعلام شد دولت برای سرمایهگذاری صندوق توسعه ملی در صنعت نفت شرط گذاشته که ۲۰ درصد از صادرات صندوق به دولت پرداخت شود.
دولت در ماههای گذشته نسبت به ادعای مسئولان صندوق توسعه ملی مبنی بر بدهی ۱۰۰ میلیارد دلاری دولتها که طی ۱۳ سال گذشته انباشت شده واکنشی نشان نداد تا اینکه روز گذشته احسان خاندوزی ـ سخنگوی دولت این عدد را گردن نگرفت.
خاندوزی اعلام کرد عدد ۱۰۰ میلیارد دلار مورد تایید دولت نیست؛ زیرا هیاتی برای نظارت بر صندوق توسعه ملی تعیین شده که مشخص میکند چه مقدار از بدهیها به صندوق توسعه، قانونی و حسابرسی شده است و چه میزان حسابرسی شده نیست. خاندوزی البته اصل بدهی را تکذیب نکرد. برای تسویه این طلب نیز در برنامه هفتم توسعه چارهاندیشی شده است.
بر اساس بند «ب» ماده ۳ برنامه هفتم توسعه به صندوق توسعه ملی اجازه داده شده در حوزه اکتشاف، توسعه، استخراج، تولید و فروش نفت و گاز، با اولویت میادین مشترک و جدید سرمایهگذاری کند. این راهکار به منظور تسویه بدهی صندوق به دولت اندیشیده شده است.
در شرایطی که هشدار پایان منابع صندوق توسعه ملی به دلیل خاصه خرجیهای دولت از جیب این صندوق به گوش میرسد، تکذیب مبلغ بدهی توسط دولت نگرانیها را نسبت به پایان عمر این صندوق بیشتر کرد. کما اینکه مدتی قبل مهدی غضنفری ـ رییس صندوق توسعه ملی مدتی گفته بود: بازگشت سرمایه صندوق توسعه ملی باید به همان اندازه صراحت و اطمینان داشته باشد که پرداخت پول صراحت و اطمینان دارد. اگر غیراز این باشد باید مراسم ارتحال حساب ذخیره ارزی را برگزار کنیم، دور هم جمع شویم و برای صندوق فاتحه بخوانیم.
مسئولان صندوق توسعه ملی هنوز نسبت به تکذیب طلب ۱۰۰ میلیارد دلاریشان از سوی سخنگوی دولت واکنشی نشان ندادهاند اما مدتی قبل، مهدی غضنفری رییس صندوق توسعه ملی گفت که صندوق از طلب ۱۰۰ میلیارد دلاری خود دست نکشیده و پس از آزمایش سه راهحل برای وصول آن سرانجام در ماههای اخیر تصمیم گرفت برای وصول این مبلغ در صنعت نفت سرمایهگذاری کند.
منابع صندوق حدود ۱۵۰ میلیارد دلار بوده که از ۱۳ سال گذشته دولتها بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار از صندوق استقراض کردهاند. ۴۰ میلیارد دلار نیز تسهیلات داده شده و این برداشت ایجاد شد که موجودی فعلی آن به ۱۰ میلیارد دلار رسیده است. البته غضنفری اعلام کرد موجودی صندوق توسعه ملی فقط ۱۰ میلیارد دلار نیست؛ زیرا تسهیلاتی که با نرخ سود پایین پرداخت شده جزو دارایی صندوق است و بلاعوض نیست؛ حتی برخی منابع برگشته و صندوق توانسته از این منابع برای ارائه وام استفاده کند.
مسیر تحقق سرمایهگذاری صندوق توسعه ملی در صنعت نفت نیز به گفتهی غضنفری چندان هموار نبود؛ زیرا برای اینکه اجازه سرمایهگذاری در صنعت نفت را اخذ کنیم ناچار شدیم با اختصاص ۲۰ درصد از صادرات نفت اختصاصی صندوق به دولت موافقت کنیم.
با تکذیب طلب ۱۰۰ میلیارد دلاری صندوق توسعه ملی از دولت توسط خاندوزی باید منتظر واکنش مسئولان این صندوق ماند. اما آنها قبلا اعلام کردهاند که حتی از یک دلار پول صندوق نمیگذرند.