بر اساس دادههای بانک مرکزی نرخ بهره بین بانکی در هفته گذشته به شکلی غیرمنتظره بیش از 0.1 واحد درصد افزایش یافته است. با توجه به ثبات حجم پول تزریق شده در بازار باز، کارشناسان علت این جهش را در تغییرات طرف عرضه و تقاضای منابع در بازار بین بانکی جست و جو میکنند.
بازار بین بانکی سازوکاری است که درآن بانکهای دچار کسری منابع میتوانند از بانکهای دارای مازاد منابع، اعتبار قرض بگیرند و در ازایش، نرخ بهرهای در زمان سررسید که عموما 24 تا 48 ساعت است، بپردازند.
با توجه به اینکه کنترل مستقیمی در این بازار وجود ندارد، فشار عرضه و تقاضای منابع نهایتا نرخ بهره مورد توفق بانکها را مشخص میکند.
طبق قانون عرضه و تقاضا هرچقدر فشار تقاضا بیشتر باشد، فشار برای افزایش نرخ بهره و هرچه فشار عرضه بیشتر باشد، فشار در راستای کاهش نرخ بهره ایجاد میشود.
به همین ترتیب مشاهده میشود نرخ بهره بین بانکی در هفته اخیر از 23.44 درصد در هفته منتهی به 22 آذر افزایش یافته و در هتفه منتهی به 29 آذر به 23.55 درصد رسیده است.
با توجه به اینکه نرخ بهره بین بانکی مهمترین نرخ بهره در اقتصاد است و سایر نرخهای بهره با آن تعدیل میشوند، بانک مرکزی کشورها عمدتا به وسیله عملیات بازار باز یا اعتبارگیری قاعدهمند تلاش در کاهش نوسانات نرخ بهره میکنند. بدین ترتیب با افزایش تزریق اعتبار در بازار باز یا اعتباردهی قاعدهمند، فشار تقاضا بر نرخ بهره کاهش یافته و نوسانات آن کمتر میشود.
این درحالیست که در دو هفته اخیر، شدت تزریق اعتبار در بازار باز یا اعتباردهی قاعدهمند به بانکها تغییر چندانی نداشته است. به همین ترتیب برخی کارشناسان نوسان نرخ بهره در هفته اخیر را به مسائل بین بانکی ارتباط میدهند.
به عبارت دیگر احتمالا در هفته گذشته فشار تقاضا در بازار بین بانکی افزایش داشته یا میزان عرضه منابع کمتر شده که در نتیجه آن نرخ بهره نیز حدود 0.11 واحد درصد طی یک هفته افزایش یافته است که در جایگاه خود جهش چشمگیری به شمار میرود.