به گزارش ایران اکونومیست، آنطور که شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، اعلام کرده است، رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران مدعی شده که بر اساس گزارش کمیسیون اصل ۹۰ مجلس سوخت‌های تولیدی کشور از جمله بنزین، نفتگاز و دیگر سوخت‌ها مطابق استاندارد ملی نیستند و از ۱۶ نیروگاه کشور ۱۴ نیروگاه مازوت مصرف می‌کنند و اگر کسی اعتراضی دارد می‌تواند به کمیسیون مراجعه کند.
این ادعا در حالی مطرح می‌شود که کیفیت سوخت‌های تولیدی در کشور در چند مرحله مورد پایش قرار می‌گیرد. ابتدا در پالایشگاه‌ها این روند بررسی و سپس در انبارهای نفت، کیفیت و استاندارد فرآورده‌های نفتی آزمایش می‌شود و در نهایت در جایگاه‌های سوخت توسط سازمان‌هایی مانند سازمان محیط زیست و سازمان ملی استاندارد به صورت دوره‌ای، سوخت عرضه شده نمونه‌گیری می‌شود.
آنطور که شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران اعلام کرده در هیچ‌کدام از این مراحل تاکنون استدلالی مبنی بر غیر استاندارد بودن سوخت‌های تولیدی در کشور وجود ندارد و مشخص نیست رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران چگونه و با چه معیاری استاندارد فرآورده‌های نفتی تولیدی در کشور را زیر سوال می‌برد.
شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران مدعی شد اگر هر شخصی مستنداتی مبنی بر غیر استاندارد بودن سوخت در اختیار دارند می‌توانند آنها را در اختیار مراجع ذیصلاح قرار دهند و حتی در رسانه‌ها منتشر کنند اما مشخص نیست با وجود اصرار چندباره شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در خصوص انتشار این اسناد، هیچ‌گاه سند و یا مدرک مستدلی در این زمینه ارائه نشده و تنها به اظهارنظرهای کلی در این خصوص بسنده شده است.
همچنین ادعا شده که از ۱۶ نیروگاه کشور، ۱۴ نیروگاه مازوت مصرف می‌کنند؛ شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در این زمینه تنها تامین‌کننده سوخت جایگزین است تا در شرایط قطعی گاز تامین پایدار برق به مخاطره نیافتد. این سوخت جایگزین بر اسای قانون شامل نفتگاز و نفت کوره می‌شود و همواره تلاش شده تا نفتگاز سوخت اصلی باشد و نفت کوره تنها در شرایط اضطرار مورد استفاده قرار گیرد.
بنابراین شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران نقشی در نحوه و زمان استفاده نفت کوره و یا نفتگاز در نیروگاه‌ها ندارد و برای جلوگیری از قطع برق در زمستان به دلیل افزایش مصرف گاز در بخش خانگی، سوخت دوم را که می‌تواند با قیمت‌های فوب خلیج فارس صادر کند، با قیمتی نزدیک به صفر در اختیار نیروگاه‌ها قرار می‌دهد تا هیچ‌کدام از بخش‌های کشور مانند صنایع، بیمارستان‌ها، مراکز خدماتی و حتی بخش خانگی با قطع برق مواجه نشوند.
بنابراین برای تامین پایدار برق در کشور تنها دو راه باقی می‌ماند؛ راه اول این است که بخش خانگی در زمستان در مصرف گاز صرفه‌جویی کند و با راهکارهای بهینه‌سازی مصرف درصدی از مصرف گاز را کاهش دهد و یا اینکه با افزایش مصرف گاز خانگی باید از سوخت دوم شامل نفتگاز و نفت کوره در نیروگاه‌ها استفاده کرد.
طبق اعلام شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، مهدی پیرهادی، رییس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران نیز به تازگی مدعی شده است که مازوت‌سوزی در نیروگاه‌های تهران انجام می‌شود. البته این ادعای اعضای شورای شهر تهران از سوی مهدی چمران رییس شورا تکذیب شد؛ چمران تاکید کرد که نیروگاه‌هایی که از مازوت استفاده می‌کنند، پلمب شده‌اند.
بنا بر اعلام چمران، اینکه گازوئیل مورد استفاده اتوبوس‌ها استاندارد است و گوگرد بنزین هم حذف شده و مشکلی ندارد. البته این نکته باید مورد توجه قرار گیرد که مصرف سوخت در ایران بسیار بالاتر از میانگین جهانی است. شدت مصرف انرژی در کشور تقریبا ۲ برابر میانگین جهانی است. بنابراین حتی پاک‌ترین سوخت نیز به دلیل مصرف بالا می‌تواند آلودگی ایجاد کند.
رئیس شورای شهر تهران نیز این نکته را تایید کرد که در هر شرایط بنزین و گازوئیل آلودگی ایجاد می‌کنند و تا وقتی مردم با وسایل شخصی خود تردد کنند، آلودگی هوا به همین وضع ادامه خواهد داشت.
موضوع دیگر بررسی خود پالایندگی تهران است. شهر تهران که تا چند دهه قبل جمعیتی بسیار کمتر از امروز داشت به شکل نامتقارنی توسعه پیدا کرده و شیوه توسعه شهر، جلوی فرآیند خودپالایندگی تهران را تا حد زیادی گرفته است. از سوی دیگر، با افزایش جمعیت تهران، مصرف سوخت در تمام بخش‌ها با رشد روزافزون روبه‌رو شده است و با توجه به ماهیت سوخت که عناصر کربن و هیدروژن تشکیل شده، ایجاد آلودگی اجتناب‌ناپذیر است.
اگرچه باید همه بخش‌ها در کاهش این آلودگی فعال شوند اما تا زمانی که بهینه‌سازی مصرف شکل نگیرد، حتی با افزایش بیشتر از این کیفیت فرآورده‌های نفتی نیز باز هم سریال دنباله‌دار آلودگی هوا ادامه خواهد داشت.
نکته دیگر این است که بر اساس قانون تا زمانی که مصرف بنزین در کشور ۷۵ میلیون لیتر در روز باشد، وزارت نفت موظف به تامین بنزین با استاندارد یورو ۴ در کلان‌شهرها است. اگرچه اکنون مصرف بنزین بالای ۱۱۰ میلیون لیتر در روز است با این حال همچنان بنزین توزیعی در تهران و ۷ کلان‌شهر دیگر با استاندارد یورو ۴ و با اکتان ۹۲ عرضه می‌شود.
البته بسیاری از دستگاه‌ها، وزارت نفت را مجری قانون هوای پاک و مقصر وضعیت کنونی هوا می‌دانند و انگشت اتهام در اجرایی نشدن بندهای قانون هوای پاک در حالی به سمت این وزارتخانه گرفته می‌شود که وزارت نفت بر اساس این قانون به عنوان بخشی از دولت، دستگاه حاکمیتی و نظارتی بر کاهش آلودگی هوا است در حالی که وظیفه بیش از ۲۰ دستگاه در اجرای این قانون مشخص و ابلاغ شده است.
