به گزارش ایران اکونومیست، دو سال قبل رسانهها با استناد به آمار منتشرشده توسط ایسپا (مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران) نسبت به کاهش مرجعیت رسانهای در صداوسیما هشدار دادند. بر این اساس در شرایطی که در سال ۱۳۸۳، سازمان صداوسیما با بیش از ۷۰ درصد، انتخاب نخست مردم برای کسب اخبار بود، اما این اعتماد در یک بازه زمانی ۱۷ ساله و طی یک روند نزولی، به کمتر از ۴۵ درصد رسیده بود.
اما در حالی که در سالهای اخیر بحثهایی درباره مرجعیت خبری رسانهها در ایران به وجود آمده بود، مقایسه آمار جدید و دو سال قبل ایسپا (مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران) باز هم نتایج امیدوارکنندهای ندارد و این رقم بار دیگر کاهش یافته و به زیر ۴۰ درصد رسیده است.
این ارقام با موضوع آمارهای مرجعیت خبری، در گفتوگوی اخیر حسن مسلمی نایینی، رییس سازمان جهاد دانشگاهی با ایران اکونومیست قابل مشاهده است.
بر اساس نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران در آبان ماه ۱۴۰۲، سازمان صداوسیما و شبکههای اجتماعی مجازی مهمترین منابع کسب خبر در میان مردم هستند که رسانه ملی با ۳۷.۹ درصد در جایگاه نخست قرار دارد و شبکههای اجتماعی مجازی با ۳۱ درصد رتبه دوم را در اختیار دارد. شبکههای ماهوارهای نیز ۸.۹ درصد مرجعیت خبری دارند.
این آمار در نگاه اول اگرچه مناسب به نظر میرسد اما مقایسه آن با آمار دو سال قبل همین مرکز افکارسنجی، از افت مرجعیت خبری خبر میدهد.
ایسپا مشابه همین نظرسنجی را در شهریور ۱۴۰۰ انجام داد که بر اساس نتایج منتشرشده آن، رسانه ملی ۴۲.۱ درصد، فضای مجازی ۴۱.۴ و شبکههای ماهوارهای ۵.۱ درصد انتخابهای مردم ایران را در کسب خبر تشکیل میدهند.
همچنین با توجه به قید صریح رییس سازمان جهاد دانشگاهی مبنی بر این که عمده محتوای خبری و اطلاعرسانی کشور در شبکههای اجتماعی مجازی، توسط خبرگزاریهای رسمی و پایگاههای خبری تولید میشود، دو منبع نخست کسب خبر (رسانه ملی و شبکههای اجتماعی) را با اغماض میتوان نشانگر میزان توجه مردم ایران به رسانههای داخلی دانست که هر دو عدد طی دو سال و دو ماه اخیر، کاهش یافته است.
این در حالی است که مرجعیت خبری شبکههای ماهوارهای در این مدت، از ۵.۱ درصد به ۸.۹ درصد رسیده است. بر اساس این ارقام، مرجعیت خبری شبکههای ماهوارهای طی ۲۶ ماه سهچهارم بیشتر از قبل شده است.
مسئله مرجعیت خبری که تحت تأثیر متغیرهایی چون سیاستهای کلان رسانهای و قدرت زیرساختهای فنی اینترنتی قرار دارد، از اهمیت فراوانی برخوردار است که خصوصا در بحرانها و اتفاقات مهم اجتماعی و سیاسی، بسیار مورد توجه قرار میگیرد. حال باید دید این آمارهای قابل تأمل که زنگ خطر لزوم تغییر سیاستهای رسانهای خصوصا رسانه ملی را به صدا درآورده، تغییری را ایجاد خواهد کرد یا در بر همان پاشنه سابق خواهد چرخید.