به گزارش ایران اکونومیست،صبح نو در ادامه نوشت: اینها سوالاتی است که مردم و افکار عمومی دارند و هر یک تحلیلی متفاوت و نظری جدا در پاسخ به این چراییها بیان میکنند. البته نباید این نکته را از ذهن دور داشت که تجربه فصلهای مکرر سریالسازی تلویزیون و نمایش خانگی در ایران عمدتا جز مواردی انگشتشمار، معمولا منتج به شکست میشود و کمتر سریال تلویزیونی و شبکه نمایش خانگی وجود دارد که در فصل دوم و فصلهای بعدی خود بتواند کیفیت فصل اول را حفظ کند یا در اتفاقی محدود بتواند کیفیت بالاتری را عرضه کند.
«زخم کاری» از شروع تا امروز
«زخم کاری» در ژانر درام جنایی به نویسندگی و کارگردانی محمدحسین مهدویان ساخته و منتشر شد. این سریال یک اثر اقتباسی از رمان بیست زخم کاری نوشته محمود حسینیزاد بود که از فیلیمو پخش شد. این مجموعه از بازیگران شناخته شده و چهره بهره میبرد که همین عامل هم به دیده شدن این سریال کمک کرد. بازیگرانی چون جواد عزتی، رعنا آزادیور و هانیه توسلی از بازیگران اصلی این فیلم هستند. فیلمبرداری سریال «زخم کاری» از اسفند 99 آغاز و تا تیر 1400 به طول انجامید. فصل نخست در ۱۴ خرداد ۱۴۰۰ به نمایش درآمد و در ۱۹ شهریور متشکل از ۱۵ قسمت به پایان رسید. فصل دوم با نام بازگشت در ۱۷ شهریور ۱۴۰۲ آغاز به پخش کرد. فصل اول سریال «زخم کاری» در زمان پخش خود موفق شد نظرات مثبتی از سوی مخاطبان و منتقدین دریافت کند. این مجموعه با میانگین ۲۰ میلیون دقیقه تماشا، پربینندهترین مجموعه شبکه نمایش خانگی است و در بیستویکمین دوره جشن حافظ، نامزد هفت و برنده چهار جایزه از جمله جایزه بهترین مجموعه تلویزیونی و جایزه بهترین بازیگر زن درام برای آزادیور شد.
علیرضا میرمصطفوی از منتقدان سینما در مورد فصل اول این مجموعه نوشته است: «زخم کاری در انتها مخاطب را تنها نمیگذارد. او را با خود به دل قصه میبرد، به آرمانهای داستاننویسی پایبند میماند و میتواند با خلق درام و لحظاتی مسخکننده از راضیکنندهترین سریالهای ایرانی تولید شده باشد.»
محمدمهدی نادی هم قصهگویی، غافلگیری در پایان هر قسمت، شخصیتپردازی مالک، بازی عزتی، آزادیور و دیگر شخصیتهای مکمل را مورد تحسین قرار داد و کارگردانی برخی سکانسها، لحن سریع قصه در قسمتهای پایانی و نبود فلشبک برای شخصیتهای مالک و سمیرا را مورد انتقاد قرار داد؛ اما در مجموع نگاه مثبتی به این سریال داشت که مطلب این منتقد در سایت الف منتشر شده است. با این همه اما فصل دوم این سریال مسیر دیگری رفت و نهتنها با استقبال مواجه نشد، بلکه آنقدر ضعیف بود که مخاطب را شوکه کرد و این امر مهدویان را با انتقادات تندو تیزی مواجه کرد بهنحویکه مهدویان اعلام کرد در فصل سوم این سریال، این ضعفها اصلاح خواهد شد.
چرا «زخم کاری» افت کرد؟
سریال «زخم کاری» فصل دوم که تحت عنوان بازگشت منتشر شد، انتقادات فراوانی برانگیخت. یکی از این انتقادات، استفاده از نام جواد عزتی در سریال بود؛ اما این در حالی بود که عزتی در فصل دوم حضور بسیار اندکی داشت، عملا حضوری نداشت و همین امر مخاطب را ناراضی کرد؛ چراکه در فصل اول نقش عزتی تحتعنوان مالک یکی از جذابیتهای سریال بود. البته در یکی، دو قسمت اخیر «زخم کاری» توانسته است مقداری با قدرت بیش تری برای راضی نگه داشتن مخاطب حرکت کند. در همین زمینه رضا صائمی، منتقد سینما نوشته است: «زخم کاری ۲ در چند قسمت اخیر و پس از اینکه کمی از ریتم و رمق افتاده بود و بر مدار تکرار میچرخید، بار دیگر با چند رخداد تازه جان گرفت. گویی خون به رگ درام برگشت و تعلیق و التهاب لازم برای قصهای جنایی - معمایی فراهم شد.»
اما انتقادات به سریال «زخم کاری» محدود به نقش عزتی نیست، بلکه از منظر قصه و پیشرفت قصه و شخصیت پردازی برخی نقشها هم انتقادات جدی به مهدویان وارد شده است. البته قبل از پرداختن به این مسأله باید اشاره کرد که بازی کوتاه مهدویان در این سریال هم بسیار تو ذوق زد. بازی که اصلا مخاطبان دوست نداشتند.
یکی از انتقادات، مرگ شخصیتهای مختلف است. سایت عصر ایران در این زمینه نوشته است: «گرچه به نظر میرسد این مرگهای متوالی شاید به زمان بیش تری برای ایجاد غافلگیری نیاز دارد تا مخاطب بتواند آنها را هضم کند؛ اما انگار مهدویان قصد دارد با حذف تدریجی برخی شخصیتهای قصه، فضا را برای بازگشت شخصیت محوری و مهجورمانده؛ یعنی مالک مالکی فراهم کند تا این قهرمان پنهان داستان، در موقعیتی به قصه رجعت کند که بازگشتش با شوکتی قهرمانانه همراه شده و حضوری مقتدرانه داشته باشد. حالا پس از چند قسمت رخوت و رکود دراماتیک، شاهد تغییری استراتژیک در روند داستان هستیم که میتواند مخاطب را در یک التهاب و تعلیق ممتد با خود همراه کند و چهبسا با غافلگیریهای تازه به اوج هیجان برساند.»
اما نباید از نقش بیبرنامگی و عدم توجه کافی و تمرکز لازم مهدویان در شکست فصل دوم «زخم کاری» هم گذشت. خبرگزاری تسنیم با انتشار نقد مفصلی در این زمینه نوشته است: «شاید بیبرنامگی مهدویان در ساخت ادامه «زخمکاری» هم مزید بر علت شده است. محبوبیتی که فصل اول در میانِ مخاطبان پیدا کرد، باعث شد صاحبان پلتفرم دست به کار شوند و از او بخواهند فصل دوم را تدارک ببیند. همانطور که برای «نیسان آبی» چنین اندیشهای کردند و معلوم نیست آن اثر چه سرانجامی پیدا کند؛ چون حداقلِ اتفاق، تغییر کارگردان بوده است. منوچهر هادی جای خود را به مسعود اطیابی داده که خیلی در ساخت سریال کارنامه خوبی را از خود به جای نگذاشته است.»
در بخش دیگری از مطلب تسنیم آمده است: «زخمکاری مهدویان روی پاشنه جواد عزتی میچرخید و الان در خلأ حضور او همه ضعفها خودشان را نشان میدهند. برخی از سریالها بر محور درام و قصه پیش میروند؛ اما این سریال نشان داده اگر شخصیتی همچون «مالک» در داستانش پررنگ نباشد، حتی بر روی دیگر کاراکترها و بازیگران هم تأثیر میگذارد.»
آخرین وضعیت سریال «زخم کاری» در این وضعیت است که «حالا به نظر میرسد قصه دارد به آن نقطه نزدیک میشود. موقعیتی که میثم در مخاطرهآمیزترین شرایط خود قرار دارد و بازگشت پدر میتواند برای او بهمثابه منجی باشد. بازگشتی که شاید مرهمی بر زخم کاری باشد که بر جان میثم نشسته است. شاید حالا بتوان گفت نبرد نهایی نزدیک است.» یعنی مهدویان با درک ضعف سریال به دنبال پررنگ کردن نقش مالک در فصل سوم سریال است. باید منتظر فصل سوم سریال بمانیم؛ اما فصل دوم مهدویان از مسیر فصل اول کاملا به بیراهه رفت و به نظر میرسد ساخت سریع فصل دوم و پاسخ دادن به نیاز مخاطب و از سوی دیگر مناسبات مالی پلتفرمها در این زمینه نقش پررنگی داشت و باعث شد مهدویان تن به یک کار سرهم بندی شده دهد که نتیجه برای او فاجعهآمیز بود و همه داشتهها و موفقیتهای او در فصل اول را بر باد داد و بر او خدشه زد.