محسن موسوی خوانساری در گفت و گو با ایران اکونومیست افزود: دریای خزر به علت تغییرات اقلیمی نه تحت تاثیر ورودی آب به آن دچار کاهش تراز شده است. عمده ورودی آب دریای خزر از رودخانه ولگا است. گفته میشد که روی این رود سدهایی ساخته شده که علت کاهش تراز آب دریای خزر است اما این دیدگاه اشتباه بود چون روسیه و رودخانه ولگا حالت دشت دارند بنابراین نمیتوان سدهای عظیمی روی آن ساخت و سدهای ساخته شده روی این رود مربوط به سالیان گذشته است. ورود آب ولگا به دریای خزر نیز با کمی تغییر ادامه دارد.
این عضو انجمن آب و خاک پایدار ایرانیان اضافه کرد: عامل اصلی کاهش تراز آب دریای خزر گرمایش هوا و تغییر اقلیم است که موجب افزایش تبخیر آب شده بهگونهای که تراز آب دریای خزر مرتب در حال کاهش است. در سالهای اخیر ۱.۵ متر تراز آب دریای خزر کاهش یافته است.
وی تاکید کرد: ساحل دریای خزر در ایران یکی از سواحل خیلی خوب است چون سواحل عمیق دریای خزر طرف ایران است اما سواحل آن در طرف روسیه و قزاقستان کمعمق و کمشیب است یعنی با کاهش تراز آب دریای خزر، روسیه، قزاقستان و ترکمستان بیشتر متضرر میشوند بنابراین با توجه به آنکه تاسیسات روسیه در کنار ساحل واقع شده است، این کشور هیچوقت تمایل به کاهش تراز آب خزر ندارد بنابراین کاری میکند که آب وارد آن شود اما تبخیر ناخواسته باعث کاهش حجم این اکوسیستم آبی شده و در ۲۰ سال اخیر مرتب روند کاهشی داشته است.
موسوی خوانساری در پاسخ به این پرسش ایران اکونومیست که آیا کاهش آب دریای خزر تداوم خواهد یافت؟ گفت: دوره کاهش تراز آب دریای خزر طولانی شده است یعنی دوره ۱۰ ساله نیست و تغییر اقلیم و گرمایش هوا علت آن است.
این کارشناس حوزه آب با اشاره به وضعیت خلیج گرگان اظهارکرد: تمام سواحل ایران در دریای خزر به جز خلیج گرگان پرعمق است بنابراین کاهش تراز آب دریای خزر، بر این منطقه تاثیر بیشتری میگذارد. در این شرایط لایروبی خلیج گرگان و کانال آشوراده در افزایش آب این منطقه چندان موثر نیست چون با کاهش آب دریا طی چند سال آینده دوباره آب خلیج گرگان بهقدری کم میشود که قابل قایقرانی نخواهد بود.
موسوی خوانساری در پایان بوته کاری درجریان عملیات لایروبی کانال آشوراده روی دایکهای ایجاد شده به منظور جلوگیری از انتشار ریزگردها را اقدام مثبتی ارزیابی کرد.