امروز دكتر جوادي، متخصص بيماري‌هاي چشم به پرسش‌هاي ما پاسخ مي‌دهد.
چشم يكي از اعضاي حساس و آسيب‌پذير بدن است كه اگر روزي دچار اختلال شود، بخش عمده‌اي از زندگي‌مان را درگير خواهد كرد.
صدمات چشمي؛ اين مشكلات از زخم‌هاي سطحي و ملايم قرنيه تا خارج شدن چشم متغير است. متاسفانه بيشتر صدمات چشمي مانند صدمات پلك، قرنيه، عدسي و شبكيه و اعصاب بينايي غيرقابل برگشت است و ديد به حالت اوليه برنمي‌گردد.
سوختگي‌هاي شيميايي كه در منزل يا آزمايشگاه يا كارگاه‌هاي صنعتي ممكن است رخ بدهد نيز صدماتي را براي چشم به همراه دارد كه براي پيشگيري از صدمات بايد از عينك محافظ استفاده كرد.
همچنين كساني كه جوشكاري مي‌كنند اگر ذره‌اي از آن وارد چشم شود، موجب نابينايي و پارگي قرنيه خواهد شد.
بنابراين از دادن ميل بافتني، چنگال و... به دست كودكان جدا خودداري كنيد. بايد مراقب ضربه‌هاي غيرنافذ مانند ضربه توپ، برف و... باشيم؛ چرا كه باعث خونريزي در چشم و ايجاد آب مرواريد مي‌شود.
همچنين بايد به رانندگان يادآوري كنيم كه استفاده از كمربند ايمني در رانندگي باعث كاهش ضربه به چشم مي‌شود. مراقبت از چشم‌ها به عنوان عضو مهم بدن براي تمامي افراد (كودكان و بزرگسالان) ضروري و مهم است.
كارشناس آموزش اورژانس كشور گفت: اغلب مواد شیمیایی به خصوص مواد شوینده و رنگ برها از جمله مواد خطرناكی هستند كه در صورت عدم احتیاط، منجر به آسیب های چشمی می‌شود.
به گزارش روابط عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، آرزو دهقانی افزود: در صورت تماس اغلب مواد شوینده شیمیایی با چشم، این عضو بدن به شدت آسیب می بیند و حتی در مواردی كه ماده شیمیایی قوی تر باشد، كره چشم سوراخ خواهد شد.
وی اظهار داشت: از سوی دیگر استفاده نادرست از برخی مواد شوینده منجر به زخم پلك و چسبندگی پلك چشم می شود كه حتی در بعضی موارد منجر به از بین رفتن كامل بینایی فرد خواهد شد.
دهقانی تصریح كرد: در صورت برخورد مواد شیمیایی با چشم باید با اورژانس 115 تماس بگیرند و چشم به آرامی 20 دقیقه شستشو شود.
كارشناس آموزش اورژانس كشور خاطرنشان كرد: باید پلك‌ها را باز كرده و آب را روی سطح چشم بریزند همچنین می‌توان صورت مصدوم را زیر دوش یا آب بگیرند و لازم است كه این شستشو را تا زمان انتقال انجام دهند پس از20 دقیقه شستشو، چشم را با یك گاز استریل پوشانده و پانسمان كنند.
مركز سلامت محيط و كار وزارت بهداشت در اطلاعيه ديگري اعلام كرد كه شدت اشعه ماورا بنفش (UV) خورشيد همچنان با عدد 10 در سراسر كشور در شاخص «خطر بسيار زياد» است و فقط يك عدد با بيشترين حد ممكن يعني «شاخص خطر بسيار شديد» فاصله دارد.
شاخص اشعه ماورا بنفش در يك طيف شدت از يك تا 11 درجه‌بندي مي‌شود و اگر بين يك و دو باشد بي‌خطر، بين 3 تا 5 كم خطر، بين 6 تا 7 داراي خطر زياد و بين 8 تا 10 خطر بسيار زياد و شاخص 11 نشانه خطر بسيار شديد اين اشعه است.
اشعه ماورا بنفش يك اشعه مضر براي سلامت پوست و چشم است و مي‌تواند عامل بروز سرطان پوست و برخي بيماري‌هاي پوستي باشد.
وزارت بهداشت در اطلاعيه خود از مردم تمام استان‌هاي كشور خواسته است براي كاهش عوارض اشعه ماورابنفش هنگام تردد در فضاي آفتابي حتما از عينك آفتابي استفاده كنند، كرم ضد آفتاب با SPF بالاي 30 بزنند و ضمن اجتناب از ماندن طولاني در محيط بيرون از كلاه و لباس مناسب استفاده كنند.
در همين خصوص مهندس علي گوراني، كارشناس بهداشت پرتوهاي وزارت بهداشت به جام‌جم مي‌گويد: اهميت اعلام اين وضعيت از اين جهت است كه بين شيوع سرطان پوست و در معرض نور شديد خورشيد قرار گرفتن، ارتباط مستقيمي وجود دارد. در واقع كارشناسان هشدار مي‌دهند كه اگر كسي در طول عمرش 5 بار سوختگي پوست ناشي از خورشيد را تجربه كند، مستعد سرطان پوست خواهد بود.
او با اشاره به اين‌كه حدود 16 درصداز سرطان‌هاي كشور را سرطان پوست تشكيل مي‌دهد، اظهار مي‌كند: سرطان پوست، در مردان اولين و در زنان دومين سرطان شايع شناخته شده است.
كارشناس بهداشت پرتوهاي وزارت بهداشت نازك شدن لايه اوزن، ارتفاع، عرض جغرافيايي، پوشش ابر و زاويه تابش نور خورشيد از جمله دلايل كلي براي شدت تابش اشعه ماورا بنفش بيان مي‌كند و مي‌گويد: مجموع اين عوامل سبب شده تا امروز شاخص تابش اشعه ماورا بنفش روي عدد 10 باشد.
خطري جديد اما بدون متولي
علي‌رغم اين‌كه وزارت بهداشت شاخص تابش اشعه ماورا بنفش را عدد 10 اعلام مي‌كند اما دكتر يوسف رشيدي، مديرعامل شركت كنترل كيفيت هواي تهران به ايسنا مي‌گويد: براساس اندازه‌گيري‌هاي انجام شده از 25 خرداد شاخص ميزان اشعه فرابنفش (UV) وارد شرايط «خطر بسيار شديد» و از 28 خرداد اين شاخص به عدد 12 رسيده است.
او با بيان اين‌كه در فصل تابستان بخصوص حدود ظهر، ميزان اشعه فرابنفش افزايش مي‌يابد، ادامه مي‌دهد: با كاهش ميزان ابرناكي اشعه UV افزايش مي‌يابد هر چند با وجود ابري بودن آسمان امكان بالا بودن ميزان اشعه UV وجود دارد.
محمدهادي حيدرزاده، مشاور شهردار تهران در امور محيط زيست نيز ضمن انتقاد از نبود متولي خاص براي اشعه فرابنفش UV اعلام مي‌كند: به نظر مي‌رسد موضوع اشعه فرابنفش UV در كشور خصوصا در تهران موضوع جديدي در بحث سلامت شهروندان است اين در حالي است كه در اين زمينه هيچ متولي و دستورالعمل اجرايي خاصي در كشور وجود ندارد.
او با اشاره به اين كه ميزان بالاي اشعه فرابنفش UV موجب بيماري‌هاي پوستي و سرطان پوست مي‌شود به شهروندان توصيه مي‌كند حتما بين ساعات 11 تا 16 از تردد در فضاي باز و انجام فعاليت‌هاي ورزشي خصوصا شنا در محيط‌هاي روباز، فعاليت‌هاي عمراني، كشاورزي و باغباني در اين ساعات خودداري كنند.
به گفته مشاور شهردار تهران در امور محيط زيست، سازمان حفاظت محيط زيست نيز بايد هرچه سريع‌تر نسبت به تشكيل كميته‌اي ويژه در خصوص اشعه فرابنفش UV اقدام كرده و ضمن مشخص كردن وظايف دستگاه‌هاي مختلف تمهيدات ويژه‌اي از جمله تغيير ساعت كاري را در روزهاي خطرناك اين اشعه در دستوركار قرار دهد.
چه بايد كرد؟
به گفته كارشناسان، ايران از نظر جغرافيايي در منطقه‌اي قرار دارد كه در برخي نقاط كشور شدت پرتوگيري ماورابنفش بالاست.
كارشناس بهداشت پرتوهاي وزارت بهداشت با اشاره به درجه‌بندي شاخص تابش اشعه ماورا بنفش و چگونگي حفاظت مردم در هر كدام از اين شاخص‌ها، مي‌گويد: در پرتوگيري كمتر از 2 بايد از عينك و كرم‌هاي ضدآفتاب استفاده شود. اين حداقل حفاظتي است كه مي‌توان داشت. در شاخص 3 تا 5 استفاده از عينك، كرم و كلاه ضروري است و هر كدام از وسايل بايد شرايط خاص خود را داشته باشند.
گوراني ادامه مي‌دهد: در پرتوگيري‌هاي زياد، خيلي زياد و بيش از حد زياد بايد از عينك، كرم ضد آفتاب، كلاه و چتر استفاده شود. نكته قابل توجه آن است كه در پرتوگيري‌هاي بيش از حد زياد (بزرگ‌تر از 11) توصيه مي‌شود كه افراد تا حد امكان از منزل خارج نشوند؛ بويژه از ساعت 10 صبح تا 16 بعدازظهر و در صورت خروج از منزل نيز بايد حفاظت‌هاي لازم را انجام دهند.
