به گزارش ایران اکونومیست، نشریه بلومبرگ در گزارشی می‌نویسد: فیتسو شکست نزدیکترین متحد خود را در تشکیل یک حزب جدید دید. دادستان‌ها به دنبال این هستند که او و همکارانش را به اتهام فساد در پشت میله‌های زندان قرار دهند و حزبش Smer در نظرسنجی‌ها به پایین‌ترین حد خود سقوط کرده است. با این حال، واکنش به جنگ در اوکراین و همچنین درگیری اخیر لهستان با کی‌یف، مسیر بازگشت به قدرت را برای فیتسو هموار کرده که این امر به منزله آزمونی برای توانایی اتحادیه اروپا در متحد ماندن در برابر جنگ‌افروزی روسیه است.
مردم اسلواکی ۳۰ سپتامبر (چهارشنبه) سال جاری میلادی پای صندوق‌های رای می‌روند و فیتسو از نگرانی‌های مربوط به درگیری‌های پیش آمده استفاده کرده است. در اسلواکی با جمعیت ۵.۴ میلیون نفری که اکثریت حامی روسیه هستند، وی قول داده که به کمک نظامی به اوکراین پایان دهد و رئیس جمهوری اسلواکی را "یک عامل آمریکایی" خوانده و مخالف عضویت اوکراین در ناتو است.
"بورس زالا"، یکی از موسسان حزب Smer که اکنون بر روی اسناد سیاستگذاری برای اندیشکده "اجلاس ترقی" در براتیسلاوا کار می‌کند، گفت: فیتسو در عبور از خطوط قرمز هیچ مشکلی ندارد. او هرکاری برای پیروزی و کسب آرا انجام می‌دهد.
اسلواکی به عنوان یکی از اعضای اتحادیه اروپا، منطقه یورو و همچنین ناتو از نظر سیاسی مهم است. همچنین کشوری است که بین مجارستان با ویکتور اوربانش و لهستان با حزب ملی گرایش "قانون و عدالت" قرار گرفته که هدفش پیروزی در سومین انتخابات ۱۵ اکتبر است.
این سه کشور با تمدید ممنوعیت واردات غلات اوکراین به منظور حفاظت از کشاورزان خودشان به شدت کی‌یف را خشمگین کردند به طوریکه فیتسو همین اواخر گفته بود که اگر بار دیگر به قدرت برسد، این خط مشی را ادامه می‌دهد. ماتئوش موراوکی، نخست وزیر لهستان نیز با بیان اینکه کشورش انتقال تسلیحات به اوکراین را متوقف کرده، باعث تشدید این تنش شده بود البته مقام‌های ورشو خودشان را از این اظهارنظر عقب کشیدند.
اسلواکی به صورت کلی در حمایت خود از اوکراین از زمان حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ ثابت قدم مانده حتی با این که نظرسنجی‌هایی نشان داد که بیش از نیمی از مردم اسلواکی غرب یا اوکراین را مقصر این جنگ می‌دانند.
اسلواکی همچنین هنوز به سمت شرق سلاح می‌فرستد، به بیش از ۱۰۰ هزار پناهجوی اوکراینی اسکان داده و از تمامی تحریم‌ها علیه روسیه در حالی حمایت کرده که تاثیر مستقیمی بر تامین انرژی داشته است.
بازگشت فیتسو ۵۹ ساله می‌تواند تمامی اینها را تغییر دهد و همکاری اسلواکی با ناتو را که خودش منتقد سرسخت آن و آمریکاست، زیر سوال ببرد. همچنین این روند می‌تواند تاثیر ویکتور اوربان را که مخالف تحریم‌ها و ارسال سلاح است، تقویت کند.
رابرت فیتسوفیتسو همیشه رفتاری خشن در قبال اروپا نداشته است. در دوران نخست وزیری او، اسلواکی در سال ۲۰۰۹ به منطقه یورو پیوست به طوریکه اقتصادش با صنعت خودروسازی به بزرگترین تولید کننده سرانه خودرو در جهان رشد کرد. او همچنین آنگلا مرکل، صدراعظم سابق آلمان را یک متحد می‌دانست.
سوال این است که آیا قدرت گیری مجدد وی به عنوان نخست وزیر اسلواکی یک برگشت به زمانی است که این کشور بیشتر در اروپا دیده می‌شد؟ به ویژه اینکه او شاید مجبور شود برای تشکیل یک دولت حداکثری، راست افراطی را وارد صحنه سیاست کند.
"گریگوری مسزنیکف"، رئیس اندیشکده "موسسه امور مردمی" می‌گوید: اهداف فیتسو هدف قرار دادن اپوزیسیون و مخالفان در خارج است و می‌تواند باعث انزوای اسلواکی شود و درحالیکه اسلواکی هنوز در اتحادیه اروپا می‌ماند، می‌تواند این کشور را از جریان اصلی اروپایی خارج کند.
پیروزی، یک معامله انجام شده نیست. حزب Smer حدود ۲۰ درصد حمایت مردمی را در نظرسنجی‌ها در اختیار دارد که باعث می‌شود تا سه درصد از رقیب اصلی‌اش یعنی حزب "ترقی اسلواکی" به رهبری "میکال سیمکا" جلوتر باشد. این پیشتازی در یک چشم‌انداز سیاسی پراکنده که در آن احزاب کوچکتر در نهایت نقش پادشاه را بازی می‌کنند، به تدریج از پنج درصد در ماه مارس کاهش یافته است.
در پس فروپاشی چکسلواکی در ۱۹۹۳، اسلواکی در همان ابتدای امر از مابقی منطقه دور شد. نخستین دولت‌ها پس از کمونیسم حاکمیت قانون را نادیده گرفتند و از پیوستن این کشور به ناتو در سال ۱۹۹۹ به همراه لهستان، مجارستان و جمهوری چک جلوگیری کردند. مادلین آلبرایت، وزیر امور خارجه وقت آمریکا، از این کشور به عنوان "سیاهچاله" اروپا یاد می‌کرد.
در آن زمان، فیتسو که در دهه ۳۰ زندگی خود بود و دولت چپ میانه را در قدرت تحکیم می‌کرد، با سخنرانی‌های آتشین خود درباره مقابله با فساد و ترویج ادغام اتحادیه اروپا توانست آرای مردمی را کسب کند. حزب Smer در نخستین انتخابات پارلمانی‌اش در ۲۰۰۶ پیروز شد. محبوبیت او در سال ۲۰۱۲، ۴۴ درصد بود چون قول داده بود به محرومان پول بیشتری می‌دهد.
فیتسو با الهام از توانمندی اوربان به منظور تغییر روایت و با هدف ماندن در قدرت، شروع کرد به دور شدن از قول‌ها و وعده‌هایی که زمانی از آنها حمایت می‌کرد. او و حزبش با اتهاماتی روبرو شدند که با فساد آغاز شد و در سال ۲۰۱۸ در ارتباط با قتل یک خبرنگار تحقیقی به نام "یان کوچیاک" و نامزدش به اوج خود رسید.
رابرت فیتسوفیتسو با کاهش محبوبیت مردمی روبرو شد و در نهایت پس از فشار از سوی شرکای ائتلاف کناره گیری کرد. او در مصاحبه آوریل خود با بلومبرگ گفته بود همان قربانی‌ای است که بلافاصله متوجه شده از قضیه قتل این خبرنگار و نامزدش سوءاستفاده می‌شود درحالیکه حزب Smer هیچ ربطی به این ماجرا نداشته است.
دولت‌های بعدی اسلواکی او و نزدیکترین متحدانش را با اتهامات اختلاس هدف قرار دادند. چندین تن از افسران عالی رتبه پلیس، ماموران مخفی و مقام‌های سابق در ارتباط با پرونده‌های مرتبط محکوم شدند.
فیتسو این اتهامات علیه حزبش را مبنی بر ایجاد یک دولت مافیایی رد کرد و آن را "ساختگی و خنده دار" خواند. اما این موضوع به کانون اصلی کارزار انتخابات ۲۰۲۰ تبدیل شد که نخستین رای گیری در ۱۴ سال گذشته محسوب می‌شد که فیتسو در آن شکست خورد.
از آنجاکه محبوبیت فیتسو به شدت ضربه خورد، او بار دیگر خودش را بازسازی کرد و به صدایی علیه هرچیزی از قرنطینه‌های کرونا و واکسیناسیون تا مهاجرت و سیاستگذاری‌های سبز تبدیل شد. او هم مانند اوربان علیه اتحادیه اروپا موضع گرفت و بجای آنکه کشورش را از این اتحادیه خارج کند، از همان داخل اتحادیه به صدای مخالف تبدیل شد.
"بلا بوگار"، رهبر یک حزب سابق ائتلافی که بخشی از دولت Smer در سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ بود، گفت: فیتسو قطعا تغییر کرده است. وقتی شکار می‌شوید، تغییر می‌کنید.
این حمایت اسلواکی از اوکراین در مقابل حمله روسیه بود که نشان دهنده مهمترین تغییر سیاسی او به شمار می‌رود. فیتسو که با خرید جنگنده‌های اف-۱۶ از آمریکا در سال ۲۰۱۸ موافق بود درباره شرکایش در ناتو نیز موافق بوده است.
"لوبوس بلاها"، معاون رهبر Smer در جریان سخنرانی برای جمعیت هوادارن در ماه گذشته میلادی گفت: جنگ و فاشیسم همواره از غرب آمده‌اند و آزادی و صلح از شرق.
نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که حمایت اسلواک‌ها برای عضویت کشورشان در اتحادیه اروپا و ناتو دچار دو دستگی شده است. دیپلمات‌های مستقر در براتیسلاوا حزب Smer را بابت اشاعه گسترده اطلاعات نادرست درباره حمله روسیه مورد انتقاد قرار داده‌اند. یکی از صحبت‌های فیتسو مانند اوربان این است که جورج سوروس، میلیارد سرشناس در سیاست‌های اسلواکی مداخله می‌کند و اپوزیسیون لیبرال به نفع منافع خارجی عمل می‌کنند.
فیتسو در مصاحبه‌ای به تاریخ آوریل در براتیسلاوا گفته بود: نمی‌خواهم فقط برای آنکه تصویر خوبی در میان کشورهای غربی از خودم بسازم، به اوکراین تسلیحات کشنده بدهم. غیر منطقی است که فکر کنیم روسیه از کریمه خارج خواهد شد. این رویکرد غرب از برخی جهات اوکراین را نابود می‌کند.
حزب Smer به قدر کافی برای برگشت فیتسو در سمت نخست وزیر اسلواکی با حمایت از سوی گروه‌های کوچکتر احیا شده است. در صورت پیروزی این چهارمین بار فیتسو خواهد بود که به سمت نخست وزیری می‌رسد. رقیب اصلی او "سیمچا" نیز به همکاری از سوی دیگر احزاب نیاز دارد اگر که می‌خواهد اولین باشد. او به مردم اسلواکی تاکید کرده که خریدار روایت‌های فیتسو نباشند و به او بی توجهی کنند. او در ماه جاری میلادی گفته بود که دورنمای یک دولت با احزاب افراطی یک ریسک برای اسلواکی است.
همچنین به گفته زالا، متحد سابق فیتسو، به سختی می‌شود او را متوقف کرد. او بدون هیچ مقاومتی تئوری‌های توطئه خود را اشاعه می‌دهد و می‌تواند از آنها به نفع خودش استفاده کند.
