به گزارش ایران اکونومیست، امروز در دنیا ۱۸ هزار و ۷۰۰ سامانه آب شیرین‌کن وجود دارد که نزدیک به ۸۵ درصد این سامانه‌ها به دلیل راندمان و بهره‌وری بالا و مناسب‌تر از روش اسمز معکوس (RO) استفاده می‌کنند. موضوع راه‌اندازی سامانه‌های نمک‌زدایی در دنیا به عنوان یکی از راه‌کارهای موثر در تامین آب مطرح است و همه کشورها در تلاش هستند چالش‌ها و محدودیت‌های موجود در مسیر تامین آب را با بهره‌مندی از سامانه‌های نمک‌زدایی مرتفع کنند.
اکنون کشورهای حوزه خلیج فارس مسائل و مشکلات خود را با شیرین‌سازی آب برطرف کرده‌اند و در حال حاضر با مشکلی به عنوان تامین آب روبرو نیستند. ۵۰ درصد سواحل خلیج فارس به لحاظ طول و متراژ مربوط به ایران بوده، این در شرایطی است که میزان استحصال آب از سامانه‌های آب شیرین‌کن توسط کشور بسیار پایین‌تر از سایر کشورهای حوزه خلیج فارس به خصوص در حوزه منا و خاورمیانه است.
در این بین ایران مکلف است بر اساس ماده ۳۶ قانون برنامه ششم توسعه ۷۰ درصد تجهیزات مورد نیاز سامانه‌های آب شیرین‌کن را در داخل تولید و بومی‌سازی کند، همچنین در کنار آن باید ۳۰ درصد آب مورد نیاز استان‌های ساحلی خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر از منابع آب شیرین‌کن تامین شود.
با توجه به اولویت تامین آب شرب در تمام نقاط کشور و با عنایت به ظرفیت موجود جهت تامین آب از دریا، اهمیت اجرای پروژه‌های احداث آب شیرین‌کن در کشور و به ویژه نوار ساحلی خلیج فارس دوچندان شده و این مهم در دولت سیزدهم نیز با جدیت در دستور کار قرار گرفته است.
هر ساله تعدادی از پروژه‌های آب شیرین‌کن از محل ردیف خرید تضمینی احداث شده و بسیاری از آنها در حال بهره‌برداری است. بر این اساس در سال‌های ۱۳۹۸، ۱۳۹۹، ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ به ترتیب ۷، ۲، ۸ و ۶ قرارداد راه‌اندازی پروژه آب‌شیرین منعقد شده است. با توجه به ماهیت این پروژه‌ها که منبع تامین آب آنها دریا است، قراردادهای این حوزه در خصوص تامین آب شهرهای سواحل جنوبی کشور منعقد شده است که از جمله استان‌های پیشتاز در این زمینه می‌توان به استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان اشاره کرد.
از سال ۱۴۰۰ پروژه‌های آب شیرین‌کن در استان‌های مختلف از جمله سیستان و بلوچستان، هرمزگان، یزد و بوشهر به بهره‌برداری رسیده است که شامل فاز چهارم نمک‌زدایی زاهدان، نمک‌زدایی ناهنگ، نمک‌زدایی بافق، نمک‌زدایی مهدی آباد – آوین، نمک‌زدایی فاز ۴ بوشهر، نمک‌زدایی عسلویه(اخند) و غیره می‌شود.
همچنین در این زمینه پروژه‌های متعددی در استان‌هایی چون سیستان و بلوچستان، هرمزگان، خوزستان و بوشهر با ظرفیت اسمی تولید آب در مجموع ۹۶ هزار و ۵۵۰ مترمکعب در شبانه روز در حال ساخت و مرحله پیشبرد است.
آب شیرین‌کن‌ها تا ۶ برابر افزایش می‌یابد
علی‌اکبر محرابیان - وزیر نیرو - در مراسم افتتاح پروژه خط انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی ایران عنوان کرد که باید سهم خود را از دریا برداریم و در این راستا میزان آب شیرین‌کن‌ها را تا ۶ برابر افزایش خواهیم داد. وزارت نیرو بر اساس وظایف ذاتی و بر اساس اولویت‌های دولت سیزدهم، تأمین آب برای تمام نقاط کشور به ویژه فلات مرکزی ایران را در دستورکار خود قرارداده است و برای تأمین آب شرب، صنعت و کشاورزی برنامه‌های عملیاتی اجرایی برای استان‌های مختلف کشور را در دستور کار دارد.
به‌گفته وی پیش‌بینی شده است میزان آب شیرین‌کن‌ها را تا ۶ برابر افزایش دهیم که تا پایان فعالیت دولت این آب شیرین کن‌ها به تدریج افتتاح خواهد شد، در این راستا برای انتقال آب دریا چند کلان پروژه را شروع کرده‌ایم که اولین آن انتقال آب دریای عمان به سیستان و بلوچستان و دیگری انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی ایران است.
توسعه زیرساخت‌های صنعت آب در بخش‌های مختلف و در حوضه‌های آبریز کشور، اعم از ساخت سیل‌بندها و سدها، ایجاد خطوط انتقال، کانال‌ها و تصفیه‌خانه‌ها، شبکه‌های آبرسانی و شبکه‌های توزیع و همچنین متنوع‌سازی مسائل آبی در دستور کار دولت و وزارت نیرو قرار گرفته است. بر این اساس امروز به مرور زمان و با رشد اقتصاد و افزایش میزان مصرف آب در کنار افزایش میزان تقاضای منابع آبی، سالانه شاهد تحلیل این منابع هستیم، بر این اساس استفاده از آب‌های غیرمتعارف از جمله بهره‌مندی از آب دریا جزو برنامه‌های وزارت نیرو است.
