نقد‌شونده‌ترین سهام نیمه اول 93

 ایران اکونومیست، سهام شناور آزاد شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار در نیمه نخست سال جاری اعلام شد. به گزارش اداره نظارت بر ناشران بورسی، سازمان بورس و اوراق بهادار، در راستای ابلاغیه ضوابط نحوه محاسبه سهام شناور آزاد ناشران پذیرفته شده در بورس‌ها و بازار خارج بورس مصوب شورای عالی بورس و اوراق بهادار مورخ 11 مرداد 89، درصد سهام شناور آزاد شرکت‌ها در تاریخ 31 شهریور 93 را اعلام کرد. در این جدول 15 شرکت سهام شناور آزاد بالای 50 درصد، 14 شرکت سهام شناور بین 40 تا 50 درصد، 49 شرکت سهام شناور بین 30 تا 40 درصد و 60 شرکت سهام شناور بین 20 تا 30 درصد دارند. این در حالی است که سهام شناور 74 شرکت بین 10 تا 20 درصد قرار دارد.  در این بین به گزارش «دنیای اقتصاد»، مدير امور ناشران و اعضاي بورس در رابطه با ضرورت افزایش سهام شناور آزاد در شرایط کنونی معتقد است باید این موضوع را  در شرايط اين روزهاي بازار جداگانه بررسي كنيم، چراکه عرضه سهام به ‌منظور افزايش سهام شناور آزاد مستلزم وجود كشش بازار براي تقاضاي آن سهام است. به گفته حسینی‌مقدم، سهام شناور آزاد يكي از متغيرهاي اثرگذار بر افزايش نقدشوندگي، عمق و كارآيي بازار است و بيشتر مستلزم سطح سهام شناور آزاد بالاتر براي شركت‌ها است.

وی با اشاره به اینکه مطالعات نشان مي‌دهند افزايش سهام شناور آزاد موجب كاهش امكان دستكاري قيمت، كاهش ريسك نقدشوندگي و دستيابي به قيمت عادلانه‌ نزديك به ارزش ذاتي مي‌شود، افزود: براي سرمايه‌گذاران خيلي مهم است ميزان سهام شناور آزاد يك شركت پذيرفته‌شده در بورس را بدانند؛ زيرا يك شاخص مهم در تعيين نقدشوندگي سهام آن شركت است. بر این اساس سهام با نقدشوندگي بالا مي‌تواند با هزينه كمتر (منظور در محدوده ‌نوسان كوچك‌تر) داد و ستد شود، در حالي‌ كه پايين بودن سهام شناور آزاد علامتي است از نقدشوندگي كم كه هم بر خريداران و هم بر فروشندگان اثر مي‌گذارد. 
بر اساس گزارش منتشره اداره نظارت بر ناشران بورسی سازمان بورس و اوراق بهادار قندشیرین خراسان با 07/66 درصد سهام شناور آزاد در آخرین روز شهریور ماه 93، به‌عنوان نقد‌شونده‌ترین سهام در میان شرکت‌های بورسی انتخاب شد. سهام شناور با احتساب ضریب شناوری این شرکت نیز 66 درصد است. سرمایه‌گذاری صنعت بیمه که در دوره قبل رتبه نخست را به خود اختصاص داده بود، در این دوره با 71/65 درصد سهام شناور و 66 درصد سهام شناور با احتساب ضریب شناوری در رتبه دوم قرار دارد. رتبه سوم جدول نقدشونده‌ترین سهام شرکت‌های بورسی به سرمایه‌گذاری توسعه آذربایجان اختصاص دارد. سهام شناور این شرکت در پایان شهریور ماه 69/65 درصد و سهام شناور با احتساب ضریب شناوری 66 درصد بود. 
عمران و توسعه فارس هم با 81/61 درصد سهام شناور آزاد و 62درصد سهام شناور با احتساب ضریب شناوری در رده چهارم قرار دارد. قند ثابت خراسان با 36/60 درصد سهام شناور آزاد در رده پنجم و فرآورده‌های نسوز آذر با 08/59 درصد سهام شناور در رتبه ششم قرار دارد. رتبه‌های هفتم و هشتم جدول نقد‌شونده‌ها هم به ترتیب به شرکت‌های صنایع سرماآفرین و سرمایه‌گذاری نیرو ایران اختصاص دارد. درصد سهام شناور این دو شرکت به ترتیب 52/58 و 18/55  درصد است. بانک پاسارگاد هم در این جدول در ردیف نهم قرار گرفته است. این شرکت با 38/54 درصد سهام شناور آزاد در بورس اوراق بهادار حضور دارد. جایگاه دهم نیز با 68/53 درصد سهام شناور آزاد به ایرکا پارت صنعت اختصاص دارد. به گزارش «دنیای اقتصاد»، حسینی‌مقدم در بخش دیگری از اظهارات خود اعلام کرد: دسترسي به شمار بيشتري از سهام شركت براي انجام معاملات، ‌خريداران و فروشندگان بيشتري را قادر به مشاركت در بازار مي‌سازد؛ به عبارت ديگر سهام شناور آزاد اندك حكايت از آن دارد كه مقدار كمي از سهام شركت‌ها در دسترس است و در نتيجه تعيين قيمت منصفانه در زمان كوتاه براي خريداران و فروشندگان ميسر نيست. مدير امور ناشران و اعضاي شركت بورس معتقد است اگر باز هم بخواهيم به‌صورت مجزا نسبت به شرايط فعلي بازار، سهام شناور را بررسي كنيم، بايد اشاره شود كه مزاياي سهام شناور آزاد بلندمدت است، يعني منافع سرمايه‌گذاران را در بلندمدت تامين مي‌كند. 
وي در تشريح مزاياي افزايش سهام شناور آزاد براي سرمايه‌گذاران موارد زير را برشمرد:

1) کاهش امكان دستكاري قيمت و دخالت در قيمت‌هاي بازار
2) كاهش ريسك نقدشوندگي
3) عادلانه‌تر شدن قيمت سهام شركت و نزديك شدن آن به ارزش ذاتي. اين موضوع حتي در شرايط ركودي هم خواسته يك سرمايه‌گذار است، به همين دليل با درك اين موضوع در دهه اخير، بسياري از بورس‌ها براي اينكه شاخص آنها بيانگر وضعيت دقيق‌تري از بازار باشد، سهام شناور آزاد را در فرمول محاسبه شاخص هم دخالت داده‌اند.
حسيني‌مقدم معتقد است در يك بازار نقدتر، شناسايي اين سطوح قيمتي دقيق‌تر و صحيح‌تر انجام مي‌شود. از طرفي سياست و رويه بورس و سازمان هم اين نيست كه حتي براي شركت‌هاي فاقد الزام سهام شناور آزاد، در شرايط نامساعد، فشار عرضه سهام را تحميل كند، زيرا منطقا خريداري وجود نخواهد داشت.
مدير نظارت بر امور ناشران و اعضاي بورس معتقد است در بسياري ديگر از كشورها، بيشتر سهام شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس همچنان در اختيار سهامداران كنترل‌كننده يا موسسان شركت قرار دارد. با وجود الزامات براي عرضه عمومي سهام، بسياري از سهامداران كنترل‌كننده تمايل ندارند سهام شركتشان در بازار عرضه و معامله شود. 
به گفته وي، بيش از 40 درصد از ارزش فعلي كل بازار و معاملات، مربوط به عرضه‌هاي شركت‌هاي اصل 44 در چند سال اخير است نه 40 سال گذشته. بنابراين، بالا بردن درصد سهام شناور آزاد شركت‌هاي عرضه شده با توجه به اندازه آنها نيازمند زمان است. در اين ميان، بايد يادآور شد كه برنامه‌هاي تصميم‌سازان بازار سرمايه هم در جهت افزايش سهام شناور است. نگاهي به دستورالعمل پذيرش اوراق بهادار در بورس تهران و قانون توسعه ابزارها و نهادهاي مالي مويد اين مطلب است، چراكه مشوق‌هاي مالياتي خاصي براي بالابردن سطح سهام شناور آزاد طراحي شده است. حسيني‌مقدم گفت: كاهش تدريجي مقررات كنترلي بورس، كاهش درصد مالكيت دولت به‌منظور افزايش سهام شناور آزاد و حذف سياست محدوديت مالكيت سهام توسط اشخاص خارجي، نمونه‌هايي از اقدامات صورت گرفته در برخي كشورها به‌منظور كاهش تمركز مالكيت يا افزايش سطح سهام شناور آزاد است كه مي‌توان از اين تجارب در ايران هم بهره گرفت.
براساس گزارش اداره نظارت بر ناشران بورسی سازمان بورس و اوراق بهادار در نیمه اول سال 93، درصد سهام شناور با احتساب ضریب شناوری 9 شرکت صفر درصد است. سیمان ایلام، گلوکوزان، آلومراد، فولاد کاویان، معدنی دماوند، مجتمع فولاد خراسان، نساجی بروجرد، سیمان فارس و پتروشیمی اصفهان این 9 شرکت را تشکیل می‌دهند. یادآور می‌شود سهام شناور اعلام شده با احتساب ضریب شناوری (عبارت است از حاصل تقسیم تعداد روزهایی از دوره مالی ناشر که طی آن معاملات سهم در بازار عادی بیش از 0001/0 تعداد سهام ناشر است بر نصف روزهای معاملاتی آن دوره و حداکثر معادل یک است) محاسبه شده است. شروع دوره مالی برای تمامی شرکت‌ها، به جز عرضه شده طی دوره که متناسب با روز عرضه تا آخر دوره محاسبه شده است، از تاریخ اول تیرماه 92 تا 31 خرداد 93 در نظر گرفته شده است.
به علاوه، شرکت‌هایی که بخشی از سهام آنها در اختیار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی است، در صورتی که مجموع درصد سهام شرکت‌های مذکور بالای 5 درصد شده باشد به‌عنوان سهام مدیریتی محاسبه شده است. در عین حال، نحوه محاسبه سهامداران مدیریتی و غیرمدیریتی در سهام شناور به این صورت بوده است که اگر هر سهامداری یکی از شرایط زیر را داشته باشد؛ سهامدار مدیریتی است. نخست اینکه اشخاص حقیقی که به واسطه سهامداری خود، اقوام نسبی از طبقه اول و دوم یا اشخاص حقوقی تحت کنترل خود، مجموعا مساوی یا بیشتر از 5 درصد سهام ناشر را داشته باشد. همچنین اشخاص حقوقی که به واسطه سهامداری خود، اشخاص حقوقی تحت کنترل یا اشخاص حقوقی با کنترل‌کننده مشترک مجموعا مساوی یا بیشتر از 5 درصد سهام ناشر را داشته باشند.



دنیای اقتصاد