عباس آخوندی در برنامه گفتگوی ویژه خبری در خصوص مصوبه جدید هیئت دولت در خصوص افزایش تسهیلات مسکن برای بهسازی بافت های فرسوده گفت: مصوبه هیئت وزیران یک جهت گیری جدید و تغییر استراتژیک را در برنامه مسکن و شهرسازی نشان می دهد، البته بحث بافت های فرسوده و بافت های ناکارآمد همواره مطرح بوده اما هیچ گاه به صورت جدی مورد توجه قرار نگرفته است.
وی افزود:لذا در مکان یابی مسکن مهر نیز شاهد آن بودیم که این پروژه در حاشیه شهرها و فضاهایی اجرا شد که سابقه سکونت در آن جا کمتر بوده است.
آخوندی با اشاره به اینکه علی رغم سیاست های برنامه پنجم مبنی بر اینکه به درون بافت ها برگردیم اجرا نشد گفت:هزاران دلیل می توان برای این موضوع داشت که چرا بافت های فرسوده و بافت های داخل شهر در مصوبه جدید دولت مد نظر قرار گرفته است.
*همین بافت های تاریخی هستند که هویت تاریخی ایران را شکل می دهند
وزیر راه و شهرسازی اضافه کرد: هر چه از معماری ایران، از هویت فرهنگی و هویت تاریخی داریم در بافت های فرسوده قرار دارد و زمانی که به معماری اسلامی ایرانی توجه می شود چیزی در عالم ماورا نیست بلکه همین بافت های تاریخی هستند که هویت تاریخی ایران را شکل می دهند.
وی با اشاره به توجیه مصوبه دولت از لحاظ اقتصادی نیز اظهار داشت: همه این بافت ها امکانات زیربنایی و تاریخی دارند و علاوه بر آن امکانات و خدمات آب، برق، گاز و تلفن و خدمات شهری و از همه مهمتر محله و جمعیت دارند.
آخوندی ادامه داد:وقتی روابط اجتماعی در این بافت ها ساری و جاری است و به طور کلی می توان گفت این بافت ها دارای هویت هستند لذا برگشت به سیاست احیای بافت های فرسوده و بافت های تاریخی یک جهت گیری بسیار درست برای برگشت به هویت اصیل ایرانی است.
وی با بیان اینکه در برخی مناطق تراکم جمعیت در این بافتها 50 نفر در هکتار است، گفت: در پیرامون برخی شهرها تراکم 700 نفر در هکتار داریم ضمن آنکه 9 میلیون نفر در پیرامون شهرها زندگی میکنند که با 11 میلیون نفر ساکن در بافتهای فرسوده یک سوم جمعیت شهری را تشکیل می دهند.
وزیر راه و شهرسازی در ادامه در پاسخ به این سوال که بافت های فرسوده را تعریف کنید و این بافت ها چه مشخصاتی دارند و چه میزان جمعیت کشور در این بافت ها سکونت دارند گفت: با یک حوزه بسیار بزرگی طرف هستیم، بافت های تاریخی ایران که ارزش تاریخی دارند از سوی وزارتخانه شناسایی شده و در شورای معماری و شهرسازی کشور نیز به تصویب رسیده چیزی در حدود 22 هکتار در سرجمع شهرهای قدیمی مانند تهران، مشهد، گرگان، اصفهان، شیراز و تبریز است.
*11 میلیون نفر در این بافت ها زندگی می کنند
آخوندی خاطر نشان کرد: بافت هایی داریم که دارای قدمت هستند ولی لزوما ارزش معماری و تاریخی ندارند ولی آن ها هم دارای قدمت هستند که این بافت ها نیز چیزی حدود 5.4 هزار هکتار را شامل می شوند و سرجمع این دو چیزی در حدود 76 هزار هکتار بافت شهری است و جمعیتی در حدود 11 میلیون نفر در این بافت ها زندگی می کنند.
وزیر راه و شهرسازی گفت:یک سری بافت های غیررسمی در حاشیه شهرها داریم که آن ها هم جزء این مصوبه جدید دولت قرار می گیرند که هم کیفیت نازلی دارند و هم تراکم بسیار زیادی دارند.
وی ادامه داد:در برخی نقاط ما تا 700 نفر در هکتار هم داریم یعنی در واقع ما دارای یک نوع کارآمدی و عدم تعادل جدی در بین مرکز و پیرامون شهرها هستیم که این ایجاد تعادل خود نکته بسیار مهمی است.
به گفته وی،این بافت ها نیز چیزی در حدود 9 میلیون نفر را دربرمی گیرد و سر جمع این دو چیزی در حدود 20 میلیون جمعیت است و بیش از یک سوم جمعیت شهری ایران را شکل می دهد.
وی در پاسخ به این سوال که ارقام و نحوه پرداخت این وام قرار است تغییراتی داشته باشد و منابع افزایش وام برای بافت های فرسوده از کجا تامین خواهد شد،اظهارداشت: از جهت بانک مرکزی چیزی در حالت ایده آل حدود 25 درصد تسهیلات بانکی به حوزه مسکن اعطا می شود،این عملکرد، عملکرد سنوات قبل نیز پیش از آن که دولت مداخله جدی در بحث مسکن داشته باشد وجود داشته و کل تسهیلات بانکی در بخش تسهیلات وام مسکن حدود 25 درصد بود.
* 70 هزار میلیارد تومان در حوزه مسکن تسهیلات داده شود
آخوندی افزود:این تسهیلات به تدریج با مداخلات گسترده که صورت گرفت به 12.5 تا 13 درصد رسید ،بنابراین اگر بانک مرکزی بخواهد به درصد قبلی برگردد، 280 هزار میلیارد تومانی که قرار است داده شود مفهوم آن این است که باید چیزی در حدود 70 هزار میلیارد تومان در حوزه مسکن تسهیلات داده شود.
*ساخت سالانه 300 هزار مسکن در بافت فرسوده/سالانه 12 هزار میلیارد تومان تسهیلات
آخوندی در در پاسخ به این سوال که در مصوبه جدید هدف ساخت چند واحد مسکونی است گفت:حدود یک سوم جمعیت شهری در این محدوده هستند پس فرض ما براین است که در یک وضعیت مطلوب بتوانیم چیزی در حدود یک میلیون واحد مسکونی، باید در سنوات آتی به شکل میانگین ساخته شوند.
وی ادامه داد: هدفگذاری برای این مجموعه 300 هزار واحد مسکونی درسال است که برای شش سال متوالی این رقم یک میلیون و 800 هزار واحد مسکونی خواهد بود.
به گفته وی،میزان تسهیلاتی که باید به این 300 هزار بافت فرسوده اختصاص یابد سالانه 12 هزار میلیارد تومان است که یک رقم قابل توجه محسوب می شود.
آخوندی در خصوص مزایای اجتماعی طرح نوسازی بافت های فرسوده گفت: با توجه به جوان بودن جامعه ایران و وجود تعداد زیادی زوج جوان خانه اولی، طرح نوسازی بافت های فرسوده اثرات مثبت اجتماعی بالایی دارد.
وی افزود: خوشبختانه مجلس به موضوع بافت های فرسوده توجه زیادی داشته است و درحال حاضر هم کمیسیون عمران مجلس بر روی طرح نوسازی بافت های فرسوده تمرکز کرده است که این امر می تواند تضمینی برای تداوم سیاست نوسازی بافت های فرسوده باشد.
آخوندی گفت: طرح نوسازی بافت های فرسوده موتور محرکه ای است که ما بتوانیم نرخ بهره وری از زمین در بافت های شهری را که دارای خدمات زیربنایی هستند،افزایش دهیم چرا که در طرح نوسازی بافت های فرسوده انضباط شهری مد نظر قرار داده شده است.
وی تاکید کرد: سوداگری زمین از آن جایی شروع می شود یک قطعه زمین که تراکم مجاز و کاربری اش ساخت سه طبقه است با یک بی انضباطی شهری و یک شهر فروشی به 10 طبقه ارتقا می یابد و در آن صورت ظرفیت اقتصادی این ملک بدون هیچ گونه ارزش افزوده ای با یک مجوز افزایش پیدا می کند و این منشایی بر سوداگری می شود.
وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: سوداگری هایی را که در حوزه زمین و ملک صورت می گیرد با هیچ مالیاتی نمی توان کنترل کرد پس در طرح نوسازی بافت های فرسوده دو اقدام انضباط شهری و استفاده از ظرفیت های شهری مورد توجه قرار گرفته است.
*ایجاد دفاتر تسهیل گری در هر محل/هدف تجمیع در بافت های فرسوده
وی با اشاره به این که دولت به کمک شهرداری دفاتر تسهیل گری را در هر محل ایجاد کرده است گفت: این دفاتر تسهیل گری دو کار عمده را انجام می دهد که یکی از کارها این است که مردم آن محل به کمک می آیند و قطعاتی را که در بافت های فرسوده موجود است را تجمیع می کنند.
آخوندی گفت:این دفاتر تسهیل گری می توانند بازار نهایی برای دادوستد را به وجود بیاورند و این بازار نهایی می تواند برای تجمیع ها و یا برای مذاکرات با سرمایه گذاران و یا این که برای معرفی به بانک ها برای گرفتن تسهیلات باشد.
وزیر راه و شهرسازی افزود: این قطعات ریزدانه محسوب می شود که باید تجمیع شوند و وقتی قطعات تجمیع می شود امکان بهره برداری از زمین بیشتر می شود.
به گفته آخوندی، اگر قطعات 80، 100 و 120 متر را با یکدیگر تجمیع کنیم می توانیم از قطعات بزرگتر بهره وری بیشتری داشته باشیم.
*اختصاص تسهیلات ودیعه اسکان موقت برای مالکین/20 میلیون تومان در مراکز استانها
وی به تسهیلات ودیعه اسکان موقت اشاره کرد و گفت:در کلانشهرها ودیعه اسکان موقت حدود 20 میلیون تومان در مراکز استان ها 15 میلیون تومان و در بقیه شهرها 10 میلیون تومان است.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این که به افرادی که تمایل دارند در دوره ساخت کمک می شود،افزود: بازارهای سرمایه گذار تولید و عرضه باید همزمان با بازار فروش ایجاد شود.
وی اظهار داشت: از اراضی شهری باید به تعداد بیشتری استفاده کرد به گونه ای که کسانی که ساکنان فعلی هستند باید سکونتگاه هایشان ارتقا یابد به طوری که منازلشان در برابر زلزله ایمن شود.
*دولت به تعهدات خود پایبند است
وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به سوال دیگری مبنی براینکه وضعیت مسکن مهر به چه صورت است گفت: بسیاری از این پروژه ها بدون مطالعه صورت گرفته است به گونه ای که بنده خودم را در جایگاه کسانی می گذارم که یکی از این واحدهای مسکونی را خریداری کرده اند.
آخوندی با اشاره به این که دولت باید به تعهدات خود پایبند باشد افزود:مشکلات زیاد است و این نوع مداخلات برای سازنده، خریدار و دولت ایجاد مشکل می کند و بیشتر بحث ما در برنامه جدید این است که دولت حداقل مداخله را داشته باشد.
آخوندی با اشاره به این که باید به فکر خدمات شهری، آسفالت کشی، جدول کشی، خیابان بندی و غیره در مسکن مهر باشیم ادامه داد: باید خدمات زیربنایی همچون آب، برق، گاز و فاضلاب و هم چنین خدمات روبنایی مانند مسجد، درمانگاه، کلانتری و غیره را برای واحدهای مسکن مهر فراهم کرد.
آخوندی ادامه داد: در این دوره حدود 460 هزار واحد مسکونی به اتمام رسیده است اما در خود واحدها مشکلات زیادی وجود ندارد و مشکلات در محوطه، خدمات روبنایی و زیربنایی است.
وزیر راه و شهرسازی گفت: در این مدت 200 هزار واحد مسکونی را تحویل داده ایم و برای 260 هزار واحد مسکونی به دنبال نصب انشعابات برق، آب و شبکه فاضلاب هستیم.
آخوندی با اشاره به این که ساختمان هایی که به اتمام رسیدند به زودی خدمات روبنایی و زیربنایی تکمیل خواهد شد افزود: مسکن مهر مسئله چند دولت است بنابراین نمی توان مدعی شد که در طول یک سال تمام مباحث مرتبط با مسکن مهر برطرف خواهد شد.
وی ادامه داد:باید به تدریج مسائل مورد حل و فصل قرار بگیرد و برای هر مجموعه ای که ساخته می شود حداقل یک مدرسه احداث شود.
*محدودیت های مالی در مسکن مهر
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به محدودیت های مالی در بحث مسکن مهر ادامه داد: در شرایطی قرار داریم که تنگنای محدودیت منابع موجود است.
آخوندی گفت: با همدردی و همدلی مردم تلاش می کنیم تا گره ها را به تدریج باز کنیم اما باز هم می گویم که هیچ یک از پروژه های مسکن مهر متوقف نمی شود.
وی ادامه داد:ما همچنان به تلاش خود ادامه خواهیم داد به گونه ای که هیچ یک از پروژه ها متوقف نخواهد شد.
وی با اشاره به این که 220 هزار واحد مسکونی وام دریافت کرده اند گفت: افراد دفترچه اقساط خود را گرفته اند و مطمئن هستند که صاحب ملک خود هستند.
*علی رغم انتقاداتی که به کل طرح داریم مشکلات را برطرف خواهیم کرد
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این که دولت باید به تعهدات خود عمل کند گفت: ما به تلاش خود ادامه می دهیم علی رغم انتقاداتی که به کل طرح داریم مشکلات را برطرف خواهیم کرد.
آخوندی افزود:رئیس جمهور این موضوع را مرتب پیگیری می کند و مشکلات تامین مالی با بانک مرکزی حل شده به گونه ای که مشکلاتی را که با وزارت نیرو هم داشتیم برطرف کرده ایم.
*وام برای کلان شهرها 50 میلیون تومان
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه در سالهای گذشته 25 درصد تسهیلات کل بانکی به بخش مسکن داده می شد اما به مرور این مبلغ به 12 و نیم درصد کاهش یافته است، بیان کرد: نباید به بانکها دستور بدهیم در بخش ارائه تسهیلات مسکن چه کار کنند بلکه دولت اگر می خواهد سیاست گذاری کند باید هزینه رادر هدفمندی یارانه ها جبران کند.
آخوندی با تاکید بر اینکه باید یک میلیون واحد مسکونی در چند سال آینده ساخته شود، اظهار داشت: برنامه دولت این است که هرسال 300 هزار واحد مسکونی در بافت فرسوده ساخته شود.
وی افزود: میزان تسهیلات و سقف افزایش یافته وام برای کلان شهرها 50 میلیون تومان، در شهرهای بالای 200 هزار نفر و مراکز استان ها 40 میلیون تومان و در شهرهای کوچک 30 میلیون تومان در نظرگرفته شده است.
وی با بیان اینکه این وام اثر جدی و واقعی بر بازار بوجود می آورد، اظهار داشت: در کلان شهرها صندوق پس انداز مسکن و دیگر برنامه ها را با بانک مرکزی داریم که برای کلانشهرها به اجرا می رسد اما این تسهیلات فعلا برای ساخت بافت فرسوده است.
*فارس