امنیت غذایی در دام گرانی

به گزارش ایران اکونومیست، قیمت گذاری ۳۲ قلم کالای اساسی در سال زراعی جدید، قرار است تا پایان مرداد انجام شود. در این جلسه موضوع قیمت خرید تضمینی گندم نیز مورد بررسی قرار گرفته و گندم کاران امید به اصلاح قیمت‌ها دارند. در آخرین جلسه شورای قیمت گذاری محصولات اساسی کشاورزی در دوره سرپرست وزارت جهاد کشاورزی (اردیبهشت) قیمت جدید خرید تضمینی گندم ۱۵ هزار تومان در هر کیلو اعلام شد؛ ۱۱.۵۰۰ قیمت پایه، ۱۵۰۰ یارانه برای کمک به خرید کود و ۲ هزار تومان نیز جایزه تحویل گندم به دولت)؛ اما این امر منجر به تأمین رضایت گندم کاران نشد. به گفته فعالان این بخش، هزینه تولید و خدمات افزایش زیادی داشته و آنالیز قیمت‌ها حداقل قیمت تمام شده گندم به اضافه سود متعارف را حدود ۱۷ هزار تومان نشان می‌دهد. به هر روی قرار بود در هفته جاری جلسه شورای قیمت گذاری محصولات اساسی کشاورزی تشکیل و قیمت محصولات تعیین شود اما به دلایلی این جلسه به هفته آینده موکول شد. عنوان می‌شود جلسه بعدی این شورا با حضور محمدجواد عسکری، رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی خواهد بود.

تأخیر پرداخت هزینه گندم

پرونده گندم به اینجا ختم نشده و مدیرعامل بنیاد ملی گندم کاران از تأخیر پرداخت مطالبات کشاورزان خبر داد و گفت، تا کنون بیش از ۸ میلیون تن گندم خرید تضمینی شده که مبلغ آن بیش از ۱۲۰ هزار میلیارد تومان خواهد شد در حالی که از این مبلغ ۶۲ هزار میلیارد تومان پرداخت شده و حدود ۵۰ درصد مطالبات باقی مانده گندم کاران بیش از ۴۰ روز است که پرداخت نشده است.

بنا به مصوبه شورای قیمت گذاری محصولات اساسی کشاورزی در اسفند سال گذشته هزینه گندم باید در مدت ۲۴ ساعت به حساب کشاورزان واریز شود و اگر این مبلغ پرداخت نشود بر اساس مصوبه این شورا که حکم قانون داشته و لازم الاجرا است باید جریمه تأخیر پرداخت شود. در قانون افزایش بهره‌وری کشاورزی و منابع طبیعی پیش بینی شده هزینه خرید تضمینی گندم در صورت مازاد تولید یا افزایش قیمت‌ها که پیش تر پیش بینی نشده باشد باید با ایجاد خط اعتباری از سوی بانک مرکزی پرداخت شود.

مطالبات معوق بذرکاران

کشت بذر نسبت به محصول کشاورزی نهایی از حساسیت بیشتری برخوردار است و درجه خلوص آن باید مورد تأیید نهادهای متولی باشد. بذر مورد نیاز کشت گندم در داخل از سوی تعدادی کشاورز طرف قرارداد شرکت‌هایی که با دولت و سازمان‌های جهاد کشاورزی همکاری دارند، آماده و تحویل می‌شود.

به گفته مدیرعامل بنیاد ملی گندم کاران، در حال حاضر ۳ ماه از تحویل بذرها از سوی بذرکاران گذشته اما مبلغی از سوی شرکت متولی خرید این بذرها پرداخت نشده است؛ از این رو دولت باید با شرکت‌هایی وارد همکاری شود که توانایی مالی مناسب داشته باشند یا با نظارت بر فعالیت آنها مطالبات کشاورزان به موقع پرداخت شود.

رصد بازار کالاهای اساسی

رصد هفتگی بازار کالاهای اساسی در هفته دوم مرداد ۱۴۰۲ حاکی از کاهش محصولات در برخی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای دارد. کاهش تقاضا، معوق شدن مطالبات تولیدکنندگان و... سبب شده تا حجم خرید برخی از شعبات فروشگاه‌های زنجیره‌ای کاهشی باشد. در این کارزار، حذف تولیدکنندگان ضعیف به فروشگاه‌های با قدرت مالی پایین رسیده و کم کم شاهد کاهش شعبات این فروشگاه‌ها در سطح شهرها خواهیم بود.

شرایط تحریم، کاهش تقاضا در داخل و اشباع بازار کشورهای همسایه شرایط را برای دولت سخت‌تر کرده و اگر سیاست گذاران تدبیری برای افزایش قدرت خرید مردم و رونق دوباره بازار داخل نیندیشند تولید تحت شعاع چنین شرایطی ضعیف و ضعیف‌تر خواهد شد. با اعمال تحریم دوباره در نیمه دوم دهه ۹۰ و افزایش نرخ تورم این نگرانی و گلایه به تولیدکنندگان مواد غذایی رسیده و امروز تولیدکنندگان فرآورده‌های لبنی از ریزش ۳۰ درصدی بازار تقاضا کشور اظهار نگرانی می‌کنند.

حذف تعرفه واردات گوشت مرغ

وضعیت بازار انواع گوشت به صراحت حاکی از کاهش بیش از ۵۰ درصدی تقاضا در این بازار است به طوری که طی چند سال اخیر سرانه مصرف هر ایرانی از ۱۲ کیلو گرم به ۶ کیلو گرم در سال گذشته رسید و این عدد امسال با توجه به قیمت‌های سلیقه‌ای موجود در بازار و رسیدن نرخ گوشت قرمز تازه به بیش از ۵۰۰ هزار تومان بازار تقاضا حداقلی خواهد بود. این وضعیت به بازار گوشت مرغ هم تسری پیدا کرده و خانوارها با کاهش قدرت خرید و حرکت از طبقه‌ای به طبقه‌ای پایین‌تر برای تأمین پروتئین‌های مورد نیاز به تخم مرغ، حبوبات، قارچ و... روی آورده اند.

دولت برای تنظیم بازار گوشت مرغ سعی دارد با واردات تأمین نیاز کند. در این راستا هیأت وزیران در جلسه اول مرداد به پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و به استناد اصل ۱۳۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی سود بازرگانی گوشت مرغ را صفر تعیین کرد.

آمار فراوانی تولید

بنا بر پژوهش‌های انجام شده از سوی مرکز آمار کشور سال گذشته مرغ با وزن ۲ هزار و ۹۰ تن معادل ۹۷.۵ درصد از کل وزن قابل مصرف طیور عرضه شده را به خود اختصاص داد. در این راستا استان گلستان با ۱۱۷ میلیون قطعه و به وزن ۲۳۲ هزار تن بیشترین تعداد و وزن مرغ تولیدی را به خود اختصاص داده است.

طرح آمارگیری کشتار طیور کشتارگاه‌های کشور از دی ١٣٩٩ توسط مرکز آمار ایران با همکاری سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها و سازمان دامپزشکی کشور به مرحله اجرا درآمده که نتایج آن تا پاییز سال ١٤٠٠ به‌صورت فصلی و پس از آن به صورت ماهانه منتشر شده است. ‌