به گزارش ایران اکونومیست، مهدی منصوری بیدکانی، استاد اقتصاد در یادداشتی که در اختیار ایران اکونومیست قرار داده، در رابطه با لزوم برخورد قاطعانه بانک مرکزی با صرافیهای متخلف نوشت: در بحران کووید ۱۹ و نتایج آگاهیبخش آن سبک جدید حکمرانی و بازچینشی بزرگ را در نظام اقتصادی جهان و آینده روابط اقتصادی، ماهیت مدلهای کسبوکار و به نوعی تغییر روش سنتی تصمیمسازی و تصمیمگیری در فضای اقتصادی را شاهد بودیم.
تغییرات تا حدی بوده که اقتصاددانان نتیجه گرفتهاند برای کنترل اقتصاد الزاماً نباید متعهد به نظام تعادل بدون دخالت بود. این اعترافی است که در مقدمه گزارش سالیانه صندوق بین المللی پول نیز به وضوح مشاهده میشود!
بیثباتی ارزی سم مهلک اقتصاد کشورها
در خصوص نرخ ارز باید ذکر شود جدای از اینکه نرخ ارز توسط دولت تعیین شود یا تقاطع عرضه و تقاضا، تمام اقتصاددانان معتقدند که نااطمینانی ارزی سم مهلک اقتصاد یک کشور است. بانک مرکزی نیز در همین راستا به عنوان متولی سیاستهای پولی در سال ۱۴۰۲ با مدیریت و اهتمام به تثبیت نرخ ارز، توانسته التهاب بازار ارز را کنترل و ثبات را بر آن حاکم کند.
در این میان اقتدار بانک مرکزی و اصرار بر اجرای کامل مقررات ناظر بر عملیات ارزی در کنار سیاستگذاری دقیق بسیار مهم است. بانک مرکزی و مراجع برخوردکننده با متخلفان در بازار ارز میتوانند تا حدود زیادی بر هم زدن نظم بازار را کنترل کنند و بی شک برای رصد تخلفات ارزی و مبارزه با پولشویی بخشی از کار هم باید برخورد با صرافیهای غیرمجاز و یا دارای مجوزی که دچار تخلف و سفته بازی میشوند، باشد.
البته با توجه به اینکه در آستانه انتخابات هستیم ممکن است برخی از نمایندگان مجلس هم با هدف جلب حمایت مالی صرافیها با امضاهای طلایی مانع برخورد با برخی متخلفان ارزی شوند که باید از این گونه رانتها جلوگیری کرد.
آسیب تورمی صرافیهای غیرمجاز
صرافیها باید پاسخگو باشند که علیرغم اصرار دولت بر تفکیک حسابهای تجاری از غیرتجاری چرا همچنان برخی معاملات در فضای غیررسمی انجام میشود؟! این کار آنها باعث تشدید نوسانات و صعود ناخواسته ارز و نا اطمینانی بیشتر میشود و یکی از مهمترین سیاست راهبردی دولت و بانک مرکزی که کاهش تورم است را همین صرافیهای غیرمجاز میتوانند با شکست مواجه کنند! لذا به عنوان یک معلم اقتصاد هشدار میدهم آسیب تورمی صرافیهای غیرمجاز از آن چیزی که فکر میکنید بزرگتر است!
نوسانات ارزی بر سرمایهگذاری و بازار سرمایه نیز اثرگذار است
بخش دیگر کار در آثار متعاقب آن است ارتباط پویا بین شاخص قیمت سهام و نرخ ارز از نکاتی است که باید مورد عنایت جدی اقتصاددانان دولت باشد. بررسی ارتباط قوی بین این دو متغیر برای اهداف اقتصادی به ویژه تصمیمگیری در مورد سرمایهگذاریهای بین المللی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، به دلیل اینکه یک رخداد منفی یا مثبت در نرخ ارز به سرعت تغییراتی را در شاخص قیمت بورس سهام ایجاد میکند و نوسانات به بازار سرمایه سرایت میکند.
جالب است بدانید در اقتصاد ایران بین نرخ ارز غیررسمی و شاخص قیمت سهام رابطه عِلی بسیار قوی دو طرفه وجود دارد. حال سوال این است که آیا در چنین شرایطی تکثیر صرافیهای غیرمجاز و حرکت به سمت نظام نرخ ارز شناور تهدیدی برای سرمایههای مردم و دولت و همچنین سرمایه گذاری به حساب نمیآید؟
امروز خبری منتشر شد مبنی بر تعطیلی کانون صرافان ایران؛ این خبر نشان دهنده اقتدار و اقدام درست بانک مرکزی مبنی بر ساماندهی بازار ارز است. باید از این اقدام حمایت کرد و پیامدهای مثبت این اقدام را بزودی در بازار ارز شاهد خواهید بود.