دکتر حسن مسلمی نائینی در گفتوگو با ایران اکونومیست، درباره اقدامات انجام شده توسط جهاد دانشگاهی گفت: مقام معظم رهبری در سخنان خود بارها از عملکرد جهاد دانشگاهی تقدیر کرده و عملکرد این نهاد را مثبت شمردهاند.
وی با بیان اینکه پیش از اینکه عنوان رئیس جهاد دانشگاهی انتخاب شوم، در دهه ۶۰ نیز در این نهاد خدمت میکردم، افزود: این نهاد برآمده از انقلاب اسلامی همواره به جوانان اعتماد کرده است. هنگامی که جهاد دانشگاهی تاسیس شد بسیاری از جوانان و دانشجویان آن روزها به دلیل اینکه خواهان اجرای طرحها و برنامههای خود بودند وارد جهاد دانشگاهی شدند. تیم سازی و توجه به جوانان را میتوان از ویژگیهای بارز جهاد دانشگاهی برشمرد.
رئیس جهاد دانشگاهی ادامه داد: طی سالهای ۶۳ تا ۶۹ در جهاد دانشگاهی خدمت میکردم. اگر کاری را فرا گرفته باشم به دلیل فعالیت چند ساله در جهاد دانشگاهی است. بسیاری از مدیران کشور، حضور در جهاد دانشگاهی را تجربه کردهاند و دست به اقدامات جهادی زدهاند.
وی با اشاره به گذشت ۴۳ سال از عمر جهاد دانشگاهی، خاطرنشان کرد: جهاد دانشگاهی در طول حیات خود دست به اقدامات متعددی زده است. هرگاه کاری بر زمین مانده باشد جهاد دانشگاهی برای به سرانجام رساندن آن وارد عمل میشود. بررسی کارنامه عملکرد جهاد دانشگاهی بیانگر این است که این نهاد در عرصههای مختلفی وارد عمل شده، به طور مثال، کشور در دهه ۶۰ به فعالیتهای فرهنگی نیاز داشت و به همین دلیل جهاد دانشگاهی دست به اقدامات فرهنگی زد.
مسلمی نائینی ادامه داد فعالیتهای جهاد دانشگاهی به امور فرهنگی محدود نمیشد، بلکه این نهاد به مدیریت دانشگاهها نیز کمک میکرد. پس از مدتی نیازهای آموزشی در کشور احصا شد و به همین دلیل جهاد دانشگاهی برای رفع این نیاز هم گام برداشت و دست به تاسیس موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی زد که این موسسات در رتبههای برتر آموزشی قرار دارند و در تراز دانشگاه دولتی هستند.
وی گفت: جهاد دانشگاهی در زمینه فناوری و علوم پزشکی نیز فعالیت کرده، اقدامات این نهاد در عرصه پزشکی سبب شده که پرچم جهاد دانشگاهی در داخل و خارج از کشور به اهتزار درآید. فعالیت و اقدامات مرحوم کاظمی آشتیانی در زمین سلولهای بنیادی سبب شده که کشور عزیزمان در عرصه جهانی شناخته شود.
دکتر مسلمی نائینی با بیان اینکه حمایت از نخبگان همواره در کانون توجه جهاد دانشگاهی قرار دارد، تصریح کرد: سه پارکعلم و فناور توسط جهاد دانشگاهی احداث شده و نخبگانی از کشورمان در علوم مختلف و فناوریهای نوین در این پارکها فعالیت میکنند. مجتمع تحقیقاتی شهدای جهاد دانشگاهی در کشور منحصر به فرد به حساب میآید و جوانان بسیاری متقاضی ورود به این مجموعه هستند.
رئیس جهاد دانشگاهی درباره فعالیت پارک ملی علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی گفت: در این پارک فعالیتهایی در زمینه علوم انسانی، هنری انجام میشود؛ همچنین توانستهایم آموزشهای در زمینه تجاریسازی و کارآفرینی انجام دهیم.
وی با بیان اینکه «اعتماد به جوانان را باید مهمترین ویژگی جهاد دانشگاهی برشمرد»،خاطرنشان کرد: جهاددانشگاهی به جوانان نخبه که دارای ایده، طرح و نظر هستند، اعتماد کرده است. این نهاد با اعتماد به جوانان توانست به موفقیتهای متعددی دست یابد و در این راستا استفاده از پتانسیل جوانان را باید مهمترین ویژگی جهاد دانشگاهی دانست.
وی درباره توسعه کمی و کیفی برنامههای جهاد دانشگاهی گفت: اگر بخواهیم برنامهها و اقدامات این نهاد گسترش یابد، باید ارتباط جهاد دانشگاهی با دانشگاهها را گسترش دهیم. مدتی است که دانشگاهها محدود به خود شدند و ارتباط چندانی با سایر نهادها ندارند؛ جهاد دانشگاهی باید ارتباط خود با دانشگاهها را گسترش دهد، چرا که دانشگاهها محل تولید علم هستند و باید ارتباط دانشگاهها با مراکز تحقیقاتی، پژوهشی و فناوری بیش از پیش افزایش یابد.
رئیس جهاد دانشگاهی با بیان اینکه برای توسعه برنامههای خود میتوانیم از بخش خصوصی کمک بگیریم، خاطرنشان کرد: بهرگرفتن از ظرفیتهای بخش خصوصی میتواند به پیشرفت امور کمک کند. ما به تولید علم و محصول مبتنی بر علم توجه کردهایم اما این موضوع نیازمند بودجه، فضای بیشتری است. اگر فقط به تولید علم توجه کنیم، چندان ارزشی ندارد؛ بهتر است که علم را به مرحله تولید محصول برسانیم.
وی درباره ارتباط دانشگاههای جهاد دانشگاهی با پژوهشگاههای این نهاد گفت: به طور قطع، توجه به آموزشهای تخصصی و مهارتی اهمیت دارد. دانشگاههای جهاد دانشگاهی باید ارتباط نزدیکی با مراکز پژوهشی این نهاد داشته باشند؛ به طور مثال، دانشگاه علم و فرهنگ ضمن ارتباط با پژوهشگاه رویان توانسته است دانشکده «زیست فناوری» را ایجاد کند. ما مراکزی داریم که در زمینه نفت فعالیت میکنند، اگر این مراکز با دانشگاهها مرتبط شوند، میتوانند رشتههای تخصصی بهتری داشته باشند و استقبال از سوی دانشجویان نیز بیشتر میشود.
مسلمی نائینی با بیان اینکه ارتباط میان صنعت و دانشگاه از اهداف تاسیس جهاد دانشگاهی به حساب میآید تصریح کرد: جهاد دانشگاهی باید یک حلقه واسط میان صنعت و دانشگاه باشد اگر با کمک دولت بتوانیم نیازهای جامعه و صنعت را احصا کنیم میتوانیم این نیازها را به صورت پایاننامه یا رساله دکتری درآوریم. ما در جهاد دانشگاهی میتوانیم این پایان نامهها و رسالهها را به دانشگاهها ارجاع دهیم که دانشجویان و اساتید آن را انجام دهند. شاید مثلاً مشکلات به قدری باشد که دانشجو نتواند در مدت زمان تحصیل خود در قالب رساله یا پایان نامه به آن بپردازد، جهاد دانشگاهی میتواند آن موضوع را به مسائل کوچکتری تقسیم کند تا دانشجویان به آن بپردازند.
وی با بیان اینکه ۴ ماموریت در حوزه فناوری در برنامه هفتم برای جهاد دانشگاهی لحاظ شده است، توضیح داد: ماموریتهایی در حوزه «آب شیرینکنها»، «معادن»، «قطار برقی» و «سلول رمانی» لحاظ شده است که جهاد دانشگاهی در تمام این زمینهها تجارب خوبی دارد. امیدواریم که با همکاری سازمانها و نهادهای دیگر بتوانیم این ماموریتها را تا پایان برنامه هفتم توسعه به سرانجام برسانیم. به طور مثال، با همکاری وزارت نیرو میتوانیم پروژه آب شیرین کنها را به سرانجام برسانیم. پروژه آب شیرین کنها در برنامه ششم توسعه به جهاد دانشگاهی واگذار شد اما به دلیل اینکه حمایتهای لازم شکل نگرفت این پروژه ناتمام ماند.
رئیس جهاد دانشگاهی ادامه داد: ما در خصوص ماموریت معادن باید با سازمان صنایع و معادن ارتباط برقرار کنیم تا ظرفیتهایمان را به آن برای آنها به اثبات برسانیم. همچنین برنامههایی در ارتباط با موضوع جوانی جمعیت به جهاد دانشگاهی واگذار شده است.
مسلمی نائینی درباره آخرین وضعیت طرحهای در دست اقدام جهاد دانشگاهی گفت: پروژه قطار ملی مراحل نهایی را پشت سر گذاشته شرکتی با همکاری جهاد دانشگاهی، معاونت علمی ریاست جمهوری و شهرداری تهران در حال شکل گرفتن است، اگر شرکت تاسیس شود در مسیر تولید انبوه قطارهای ملی گام برمیدارد.
وی درباره شعار «جهاددانشگاهی الگوی پیشرفت؛ با ایمان، امید و اعتماد به جوانان» گفت: جهاد دانشگاهی همواره به جوانان اعتماد کرده است؛ در حالی که دارای ایمان و امید هستند. مرحوم کاظمی آشتیانی در حوزه امید، ایمان و باورهای دینی بسیار کار کرده است. جهاد دانشگاهی بر مبنای وظایف و اقداماتی که انجام داده است این شعار را برای سال جاری برگزید.
رئیس جهاد دانشگاهی با بیان اینکه با برنامهریزی باید ظرفیتهای جهاد دانشگاهی را به دانشگاهها معرفی کرد: رهبری در دیدارهایی که با نخبگان دارند همواره به مرحوم کاظمی آشتیانی اشاره میکنند و به نخبگان میگویند مرحوم کاظمی آشتیانی را سرلوحه خود قرار دهند. ما باید کارهای جهاد دانشگاهی را بیشتر به دانشگاهها معرفی کنیم و افرادی مثل کاظمی آشتیانی را به دانشگاهها معرفی کنیم. در این راستا در حال برنامه ریزی برای معرفی مناسب این دانشمند جهادگر از طرق مختلف هستیم.
دکتر مسلمی نائینی با بیان اینکه فلسفه علم و مباحث فناوری در کانون توجه جهانیان قرار دارد، اظهار کرد: درسهایی مانند فلسفه علم و فناوری در دانشگاهها تدریس میشود. در نظر داریم که در این ارتباط اقداماتی برای دانشجویان انجام دهیم و جهاد دانشگاهی بهعنوان پیشران درحوزه علم و فناوری در کشورمان میتواند با تشکیل «مرکز فلسفه علم و فناوری» توسعه علم و فناوری در کشور را حکیمانه مدیریت کند.
وی با اشاره به اساسنامه جهاد دانشگاهی گفت: ما باید اطلاعات جامعی در خصوص نحوه برخورد با غرب در اختیار جامعه و دانشگاهها قرار دهیم. برای این منظور با جهاد تبیین میتوانیم به بسیاری از شبهاتی که به نظام جمهوری اسلامی وارد میشود، پاسخ دهیم. ما میتوانیم از این طریق اطلاعاتی در ارتباط با نحوه برخورد با نظام سلطه به ویژه کشورهایی مثل آمریکا را در اختیار دانشجویان و جامعه قرار دهیم.
رئیس جهاد دانشگاهی با بیان اینکه کشورهای غربی و آمریکا دم از آزادی بیان و احترام به عقاید یکدیگر میزنند، گفت: این در حالی است که در برخی از همین کشورها کتاب آسمانی مسلمانان را به آتش میکشند. به همین دلیل باید نقاط ضعف آنان را به جامعه نشان دهیم.
وی در پایان با اشاره به اینکه هنگامی که مدیران، مسئولیت یک نهاد و سازمان را بر عهده میگیرند باید دارای برنامه باشند و بر مبنای آن حرکت کنند. اگر مدیر بر مبنای برنامه تعریف شده حرکت نکند، این احتمال وجود دارد که با شکست مواجه شود ادامه داد: در نظر داریم در جهاددانشگاهی یک برنامه مستحکم و غیر سلیقهای تنظیم کنیم و برای تهیه برنامه تحول در جهاددانشگاهی از نخبگان، اساتید دانشگاهها و اعضای هیئت علمی جهاد دانشگاهی کمک گرفتهایم که به امید خدا این برنامه تحولی طی ۴ یا ۵ ماه آینده به سرانجام میرسد.