خبرگزاری فارس، کمیسیون بهداشت مجلس پس از برگزاری دو جلسه مفصل با حضور مدیران فعلی و سابق دولتی و نهادهای نظارتی گزارش کاملی درباره آلایندگی بنزین پتروشیمی و بنزین وارداتی تهیه کرد و این گزارش را در اختیار هیئت رئیسه مجلس قرار داد.
بر اساس این گزارش، پیش از این نمایندگان عضو کمیسیون بهداشت در گفت‌وگو با فارس خبر داده بودند که هیچ یک از نهادهای مرتبط از جمله وزارت بهداشت، سازمان بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات و شرکت ملی پتروشیمی ادعاهای سازمان حفاظت از محیط زیست درباره آلایندگی بنزین پتروشیمی را تایید نکردند که ظاهرا گزارش کمیسیون بهداشت نیز همین مساله را نشان می‌دهد.
مهدی موسوی نژاد عضو کمیسیون انرژی در گفت‌وگو با فارس در این باره گفت: « علی‌رغم ادعای برخی مسئولین از جمله سازمان محیط زیست در ارتباط با سرطان‌زا بودن بنزین تولید شده در پتروشیمی‌ها کمیسیون بهداشت پس از جلسات متعدد با مسئولان ذیربط و انجام بررسیهای لازم ادعای آلایندگی و سرطان‌زا بودن بنزینهای پتروشیمی‌ها را رد کرد.
در گزارش مربوطه بر این نکته تأکید شده که بالا بودن کیفیتی هوای تهران در سه ماه ابتدایی سال جاری به دلیل استفاده از بنزینهای وارداتی نبوده چرا که از یک سو طبق بررسیهای صورت گرفته بنزینهای وارداتی فاقد استاندارد (یورو 4) بوده و از سوی دیگر تا پایان اردیبهشت‌ماه بنزینهای پتروشیمی‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفته است.»
ابراهیم کارخانه‌ای دیگر عضو کمیسیون انرژی هم در این باره گفت: « 3.5 میلیون لیتر از تولید روزانه بنزین پتروشیمی‌ها در قیاس با بنزین یورو 2 وارداتی از کیفیت به مراتب بهتری برخوردار بوده است. کمیسیون انرژی در نشست های خود هیچگاه به این نتیجه نرسیدکه عوامل آلایندگی هوای پایتخت، مربوط به ریفرمیت بنزین پتروشیمی ها است و یکی از دلایل بهبود نسبی آلودگی هوای پایتخت استفاده از تنها بنزین استاندارد تولید داخل یعنی بنزین پالایشگاه شازند اراک بوده است.»
بر اساس این گزارش، پس از اظهارات این نمیاندگان مجلس، یکی دیگر از نمایندگان مجلس جزئیات بیشتری از گزارش کمیسیون بهداشت در اختیار خبرگزاری فارس گذاشت.
این نماینده مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با اشاره به ارسال گزارش کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درباره وضعیت آلایندگی بنزین پتروشیمی و وارداتی گفت: کمیسیون بهداشت جلسات متعددی با نهادهای مرتبط از جمله وزارت نفت و شرکت‌های تابعه، وزارت بهداشت، سازمان حفاظت از محیط زیست، استاندارد، بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات و نهادهای پژوهشی تشکیل داد که گزارش کمیسیون مستند به مطالب مطرح شده در این جلسات است.
وی ادامه داد: براساس گزارش کمیسیون بهداشت تا سال 93 از مجموع 9 پالایشگاه کشور که 57 میلیون لیتر در روز بنزین تولید کرده‌اند تنها پالایشگاه اراک با تولید 14 میلیون لیتر در روز استاندارد ملی بنزین را که در سال 87 تدوین شده بود رعایت می‌کرده است.
این نماینده مجلس افزود: در عین حال مشخصات فنی ریفورمیت (ماده اولیه تولید بنزین) پتروشیمی با ریفورمیت پالاشگاه‌ها تقریباً مشابه است و در بعضی موارد اختلافات ناچیزی از لحاظ میزان ترکیبات آروماتیک و بنزن دارد.
وی با بیان اینکه سهم ریفورمیت پتروشیمی‌ها جمعاً کمتر از 10 درصد کل بنزین مصرفی بوده است، تأکید کرد: با توجه به مدارک و مستنداتی که در اختیار کمیسیون بهداشت مجلس قرار گرفته است، تأکید بر نقش بنزین تولید شده با استفاده از ریفورمیت پتروشیمی به عنوان عامل اصلی ایجاد آلودگی هوا در تهران فاقد مدارک معتبر علمی است.
این نماینده مجلس تصریح کرد: از سوی دیگر بررسی نتایج آزمایش کیفیت بنزین وارداتی توسط یک آزمایشگاه مرجع خارجی در فروردین و اردیبهشت 93 نشان داد که بنزینهای وارداتی در سه ماهه نخست 93 به هیچ عنوان استاندارد ملی 4904 و یورو 4 را نداشته است و در برخی موارد حاوی مواد ممنوعه نیز بوده‌اند.
وی اضافه کرد: در عین حال سنجیده نشدن میزان ترکیبات آلاینده‌ای مانند بنزن، گوگرد و آروماتیک بنزین وارداتی در آزمایشگاه‌های داخلی و تأیید کنترل کیفیت آن نشان از ورود بی قیدوشرط بنزین و عدم نظارت بر بنزین وارداتی دارد و تأیید کنترل کیفیت بنزینهای وارداتی بدون داشتن شاخص‌های استاندارد بسیار قابل تأمل است.
این نماینده مجلس در ادامه گفت: مقایسه قیمت بنزین یورو 4 فوب خلیج فارس با توجه به قیمت‌های مجله معتبر پلتز و بنزین وارداتی در اوایل سال جاری نشان می‌دهد که متوسط قیمت خرید بنزین وارداتی با مشخصات یاد شده که استانداردهای ملی و یورو 4 را نداشته است در هر بشکه 5 تا 12 دلار بالاتر از نرخ بنزین یورو 4 فوب خلیج فارس بوده است.
وی با اشاره به شفاف نشدن قراردادهای وارداتی علی‌رغم تذکرات نهادهای نظارتی گفت: کمیسیون بهداشت عوامل اصلی آلایندگی هوای تهران را طی سال‌های گذشته فرسودگی ناوگان خودروهای سبک، مصرف دو برابری سوخت خودروهای داخلی نسبت به میانگین جهانی، افزایش ترافیک درون‌شهری، آلودگی ناشی از سوزاندن سوخت به خصوص سوخـت‌های مایع در نیروگاه‌های حراراتی، آلودگی تولید شده در صنایع و بخش خانگی و همچنین پدیده‌های طبیعی مانند پایداری هوا و وارونگی به خصوص در فصول سرد سال می‌دانست.
این نماینده مجلس ادامه داد: آلودگی ناشی از بنزن نیز بیشتر مربوط به بخارات بنزین در جایگاه‌های سوخت است و سهم زیادی در آلاینده‌های خروجی اگزوز خودروها ندارد.
وی افزود: براساس آنچه سازمان محیط زیست گزارش داده است مقدار بنزن موجود در هوای چند جایگاه سوخت تهران از حد مجاز بیشتر بوده است و این سازمان می‌گوید این مقادیر در سه ماهه نخست 93 کاهش یافته است.
این نماینده مجلس تصریح کرد: با در نظر گرفتن همه موارد مطرح شده نمی‌توان نتیجه گرفت که بهبود هوای تهران در سه ماهه نخست سال 93 صرفاً به دلیل حذف بنزین تولید شده با استفاده از ریفورمیت پتروشیمی‌ها بوده است چرا که از یکسو این بنزین تا اردیبهشت در کشور توزیع می‌‌شده است و از سوی دیگر بنزین وارد شده به کشور فاقد استاندارد یورو 4 بوده است.
وی تأکید کرد: براساس نظر کارشناسی وزارت بهداشت و گروه‌های دانشگاهی مستقل، اظهارنظر درخصوص افزایش میزان بیماری‌ها به خصوص سرطان در تهران و ارتباط مستقیم آن با سوخت از نظر علمی نیاز به مطالعه جامع‌تر و بررسی همه عوامل تأثیرگذار در آلودگی هوا دارد و حتی درباره تأثیر بنزین عرضه شده در کلان‌شهرها برافزایش آلودگی هوای این شهرها گزارش مستند علمی در وزارت نفت و سازمان حفاظت از محیط زیست تهیه نشده است.
این نماینده مجلس با اشاره به اهمیت مطالعه دقیق و جامع درباره عوامل مؤثر بر آلایندگی هوای تهران گفت: ظاهراً توزیع بنزین یورو 4 پالایشگاه‌های اراک و تهران در شهرهای تهران، کرج و اراک و جایگزینی گازوئیل غیر استاندارد که 10 هزار ppm گوگرد داشته است با گازوئیل با کیفیت بسیار بالاتر و توزیع گاز طبیعی در نیروگاه‌ها و صنایع سنگین به جای سوخت مایع در بهبود نسبی هوای تهران در چند ماه اخیر تأثیر قابل توجهی داشته است.
وی در پایان گفت: کمیسیون بهداشت در این گزارش پیشنهاداتی از جمله تسریع در بهره‌برداری از طرح‌‌های پالایشگاهی، الزام خودروسازان به بهبود کیفیت محصولات خود، واگذاری نظارت بر استاندارد بنزین وارداتی از وزارت نفت به سازمان استاندارد ارائه کرده و خواستار حفظ ظرفیت تولید ریفورمیت در پتروشیمی‌ها البته تا جای ممکن با نگاه صادراتی شده است.
خبرگزاری فارس پیش از این اسنادی درباره آنالیز ریفرمیت(ماده اولیه تولید بنزین) پتروشیمی، توزیع بنزین پیرولیز در دوره اصلاحات، کیفیت بنزین تهران در سال 91 به روایت یک آزمایشگاه مشهور سوئیسی، کیفیت بنزین وارداتی، مقایسه بنزین پتروشیمی نوری با بنزین پاک‌ترین و به‌روزترین پالایشگاه کشور و کیفیت بنزین تهران در سال 81 منتشر کرده بود.
با این وجود سازمان حفاظت از محیط زیست تاکنون حتی یک سند در تایید ادعای خود مبنی بر آلایندگی بنزین پتروشیمی منتشر نکرده یا در اختیار کمیسیون‌های مجلس قرار نداده است.
