عرضه نفت به‌دنبال افزایش 700 هزار بشکه‌ای تولید نفت لیبی در حالی موجب
کاهش قیمت آن شده است که عربستان نیز جنگ قیمتی تازه‌ای را در بازار نفت
آغاز کرده است.
با عبور قیمت نفت آمریکا و برنت از حداقل‌های 2 سالهنفت در مسیر قیمت 75 دلاری
قیمت نفت در شرایطی طی یک ماه اخیر با
افت حدودا 7 دلاری روبه‌رو شده و از 100 دلار و 75 سنت به 90 دلار و 7 سنت
در روز جمعه و رسید که پیش‌بینی‌ها از تداوم روند کاهشی قیمت نفت همچنان
قوی است. این در حالی است که ارزش دلار در برابر سبدی از ارزهای معتبر به
بالاترین میزان خود در بیش از چهار سال اخیر رسیده است. این امر به افت
شدید قیمت طلا و نفت منجر شده است. در این بین قیمت نفت برنت روز چهارشنبه
رکورد 27 ماه اخیر خود را در رقم 90 دلار و 70 سنت شکست و این مساله احتمال
کاهش بیشتر بهای نفت را تقویت کرد. روز گذشته قیمت نفت برنت نیز به 93
دلار و 33 سنت رسید.
نگاهی به معاملات آتی نفت نشان می‌دهد که
نگرانی‌ها از آینده قیمت نفت بالا است. به‌عنوان نمونه نفت آمریکا تحویل
ماه نوامبر به کمترین قیمت خود در 17 ماه گذشته رسیده است و به بهای زیر 90
دلار معامله می‌شود. در این بین اما برخی گمانه زنی‌ها از احتمال کاهش سقف
تولید اوپک خبر می‌دهد؛ تصمیمی که نظرات موافق و مخالف فراوانی دارد. در
این بین پیش‌بینی‌های CNBC نشان می‌دهند نفت در شرایط کنونی قابلیت آن را
دارد که به قیمت 75 دلار برسد و در صورتی که اوپک تولید را کاهش ندهد و
روند تقویت قیمت دلار به همین منوال باشد، ثبت این قیمت تا پایان سال 2014
بعید نیست.
این قیمت برای نفت به معنای یک فاجعه برای کشورهای
تولیدکننده محسوب می‌شود اما کشورهای مصرف‌کننده‌ای که برای رشد اقتصادی
خود نیازمند کاهش سطح قیمت هستند از این روند رضایت دارند. النعیمی، وزیر
نفت عربستان پیش از این معتقد بود قیمت نفت مناسب است و نیازی به کاهش
تولید نیست، اما اخبار جدید حکایت از آن دارد که این کشور ممکن است تولید
را به‌منظور حمایت از بازار کاهش دهد؛ همانطور که جنگ قیمتی به راه انداخته
است تحلیلگران اقتصادی عربستان پیش‌بینی کرده‌اند که تولید نفت این کشور
در سه ماه پایانی امسال به دلیل عرضه نفت فراوان در بازار، کاهش تقاضا و
نیز کاهش نگرانی‌های ژئوپلیتیک، کم شود. تحلیلگران بانک جدوه پیش‌بینی
کرده‌اند که عرضه نفت عربستان در ماه‌های پایانی امسال به روزانه ٩ میلیون و
۵٠٠ هزار بشکه کاهش یابد. این سطح تولید، میانگین روزانه تولید نفت
عربستان در سال ٢٠١۴ را به ٩ میلیون و ٧٠٠هزار بشکه می‌رساند.
با این
حال برخی کارشناسان معتقدند قیمت نفت با فرا رسیدن فصل سرما در نیمکره
شمالی متوقف شده و دوباره افزایش خواهد یافت؛ لذا جای نگرانی وجود ندارد.
با این حال گمانه‌زنی‌هایی نیز وجود دارد که اوپک در نشست آذرماه خود در
صورت تداوم کاهش قیمت به افت تولید رأی خواهد داد.
بررسی‌ها نشان
می‌دهند عرضه‌های مناطقی از آمریکای شمالی افزایشی است و از طرفی تقاضای
کشورهای اروپایی به دلیل اقتصاد رکودی که در ماه‌های اخیر تشدید شده روند
کاهشی به خود گرفته است. به عبارتی مازاد عرضه در بازار نفت دومین عامل بعد
از افزایش قیمت دلار است که روند کاهشی قیمت را تشدید می‌کند. با این حال
همه نگاه‌ها به سمت ریاض است. اگر این کشور همانطور که کارشناسان اعلام
کرده‌اند میزان تولید خود را به 9 میلیون و 500 هزار بشکه کاهش ندهد قیمت
75 دلاری تا پایان سال سناریویی واقع‌بینانه از بهای نفت محسوب می‌شود. در
حال حاضر سطح تولید این کشور 9 میلیون و 765 هزار بشکه در روز است.
میزان
تولیداوپک در حال حاضر در حدود 31 میلیون بشکه در روز بوده که دلیل آن
افزایش تولید در کشورهای عربستان، لیبی و عراق است. با این حال مسائل
ژئوپلیتیک در مدت اخیر مانع از افت بیشتر قیمت‌ها شده و این در حالی است که
عدم تعادل در بازار با کاهش ریسک‌ها از یک طرف و تقویت دلار بروز کرده
است. در این رابطه کارستن فریتچ، تحلیلگر کامرزبنک، می‌گوید: لیبی تولید
نفت خود را به‌طور عجیبی افزایش داده و با نگاه به آینده می‌بینیم که اوپک
بیش از مقدار پیش‌بینی شده تقاضای نفت این سازمان در سال 2015 نفت تولید
می‌کند، این موضوع فشار را بر اعضای این سازمان پیش از برگزاری نشست آتی
بیشتر می‌کند. سطح تولید ماه سپتامبر اوپک بیشترین مقدار تولید نفت این
سازمان از ماه نوامبر سال 2012 میلادی است.
آژانس بین‌المللی انرژی
اخیرا با بررسی دلایل ریزش قیمت نفت به خصوص نفت برنت که در حال حاضر به
زیر قیمت نمادین 100 دلاری خود ورود لیبی را به چرخه تولید نفت مهم‌ترین
دلیل کاهش قیمت‌ها عنوان کرده است. دامنه نوسان قیمتی نفت برنت پیش از این
در 13 ماه منتهی به جولای 2014 بین 107 تا 112 دلار بوده است، در حالی که
در حال حاضر پیش‌بینی می‌شود در بهترین حالت ممکن است این دامنه بین 95 تا
100 دلار در نوسان باشد. در این بین بر اساس این گزارش تولید بیش از حد
انتظار نفت توسط آمریکا از یک طرف و کاهش بیش از حد انتظار تقاضا برای سایر
کشورها جز آمریکا عدم تعادل موجود را تقویت کرده و بازگشت لیبی به بازار
این موضوع را تشدید خواهد کرد. میزان افزایش تولید لیبی در حال حاضر به 700
هزار بشکه رسیده و این کشور که پیش از این 200 هزار بشکه در روز نفت تولید
می‌کرد با بازگشت امنیت به آن توانسته روزانه 900 هزار بشکه نفت به
بازارهای جهانی عرضه کند که مهم‌ترین دلیل افزایش تولید و کاهش قیمت محسوب
می‌شود. کارشناسان معتقدند این کشور قادر است روزانه تا یک میلیون و
600هزار بشکه نفت تولید کند و به فروش برساند که این موضوع دورنمای بازار
را با کاهش بیشتر قیمت‌ها روبه‌رو می‌سازد.
در طرف دیگر آمریکا واردات
نفت سبک شیرین خود را به دلیل افزایش سطح تولید خود از این نوع نفت کاهش
داده است و به گفته کارشناسان حتی اگر تولید نفت لیبی هم افزایش نمی‌یافت
آن میزان نفتی که پیش از این توسط آفریقا به آمریکا فروخته می‌شد می‌تواند
جایگزین شود و در هر حال مازاد عرضه همچنان پابرجا است. بر این اساس
پیش‌بینی کاهش بیشتر قیمت نفت برنت معقول به نظر می‌رسد.
گزارش آژانس
نشان می‌دهد که میزان رشد اقتصادی جهان کمتر از حد انتظار است، به‌طوری‌که
در آسیا انتظار خاصی از کشورهای چین و هند نمی‌رود، در عین حال اقتصاد
اروپا وضعیت چندان خوبی را تجربه نمی‌کند. در این بین رشد اقتصادی کشورهای
عضو OECD انتظار می‌رود در سال 2015 کاهش یابد. به این ترتیب در رابطه با
رشد اقتصادی که یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های تعیین‌کننده تقاضا برای نفت خام
است عامل مهمی برای تقویت قیمت‌ها وجود ندارد. بر اساس گزارش آژانس
بین‌المللی انرژی، ترکیب افزایش تولید نفت لیبی، کاهش توان اقتصادی در
کشورهای جهان و کاهش فصلی تقاضا کاهش بیشتر قیمت‌های نفت خام را برای نفت
برنت و اوپک به همراه دارد.
