رکود شدید در بازار خودرو

به گزارش شهروند،  رویگردانی مشتریان از بازار خودرو‌ سال ٩٣ به اندازه‌ای بوده است که بسیاری از نمايشگاه‌داران خودرو نیز اعلام می‌کنند که درآمد آنها در اوج فروش سالانه بازار یعنی ٦ماهه ابتدايی‌ سال تنها کفاف مخارج جاری و پرداخت دستمزد پرسنلشان را داده است. آنها طولانی شدن دعوای بي‌نتیجه برای قیمت‌گذاری خودرو را مهم‌ترین دلیل رکود بي‌سابقه بازار خودرو می‌دانند و می‌گویند حاشیه‌سازی‌ها هم خریداران و هم فروشندگان این بازار را بازی داده است.

حاشیه‌های بي‌نتیجه قیمت‌گذاری بازار را فلج کرد
امسال بازار خودرو بدترین وضع ممکن را تجربه کرد. جنجال و دعواهای طولانی قیمت‌گذاری خودرو درست در زمانی اتفاق افتاد که بازار در شرایط اوج فروش سالانه قرار داشت. وعده‌های گوناگون برای بازنگری نرخ خودرو و حاشیه‌سازی نمایندگان مجلس باعث شد مردم برای خرید از بازار خودرو دچار تردید شوند. انتشار اخبار مختلف و متناقض از رسانه‌ها به سرگردانی خریداران در این بازار دامن زد و در شرایطی که محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت و نیز شورای رقابت بر منطقی بودن قیمت‌ها پافشاری می‌کردند رئیس‌جمهوری از قیمت‌ها اعلام تکدر کرد. جنجال و گفت‌وگوهای متعدد نمایندگان مجلس با رسانه‌ها و وعده کاهش قیمت‌ها نیز مزید بر علت شد و خریداران این بازار را در حالت انتظار برای کاهش قیمت‌ها قرار داد.

این موضوع حتی بر پیش‌فروش مستقیم نمایندگی‌های خودروهای داخلی نیز تأثیر گذاشت و پیش‌فروش‌ها که هر سال بیشتر از آن‌که خریداران داخلی را بهره‌مند کند با هجوم دلال‌ها مواجه می‌شد امسال با وجود تمدید‌های چندباره با واکنش سرد خریداران مواجه شد. پس از منحل شدن چندباره شورای بازنگری قیمت‌ها، سرانجام این دعواهای طولانی تنها به کاهش ٣‌درصدی قیمت چهار خودرو شامل سمند، پراید، تیبا و ٤٠٥ منجر شد اما این کاهش جزیی قیمت‌ها نیز نتوانست جنجال قیمت‌گذاری خودرو را پایان دهد و نمایندگان این‌بار از ناکافی بودن کاهش ٣‌درصدی گفته و احتمال کاهش ١٥‌درصدی قیمت‌ها را مطرح کردند.

همزمان با ادامه‌دار شدن این دعواها حاشیه‌ها به خودروهای خارجی نیز کشید و ممنوعیت واردات برخی از انواع این خودروها را رقم زد.  حالا درست همزمان با شروع نیمه دوم‌ سال و فصل رکود بازار خودرو، محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت از جمع کردن حاشیه‌های بازار خودرو به ایرنا خبر می‌دهد و می‌گوید: تولید خودروهای داخلی در ٦ماهه ابتدايی‌ سال ٩٣ حدود ٧٥‌درصد افزایش داشته است. نعمت‌زاده همچنین رسانه‌ها را به ارایه اطلاعات غلط به رئیس‌جمهوری متهم کرده و گفته است قیمت خودروهای داخلــــی تنها ٥/٥‌درصد افزایش داشته است که این افزایش قیمت منطقی است و جنجال‌سازی رسانه‌ها باعث شده است رئیس‌جمهوری تحت‌تأثیر قرار بگیرد و اعلام تکدر کند!

مشتری‌ها حتی برای قیمت گرفتن هم تماس نمی‌گیرند!
این گفته‌های وزیر صنعت در شرایطی است که حاشیه‌های قیمت‌گذاری پس از فلج کردن بازار خودرو در زمان اوج فروش، حالا دیگر رو به فراموشی رفته است بي‌آن‌که هیچ‌کدام از طرفین بازار معامله خودرو را منتفع کند. حالا فروشندگان از رکودی بي‌سابقه در بازار خودرو‌ سال ٩٣ می‌گویند و رویگردانی خریداران از این بازار.

یکی از نمایشگاه‌داران تهرانی که خود را محبی معرفی می‌کند به «شهروند» می‌گوید: در تمام طول عمر کاری‌ام هرگز وضع بازار خودرو را تا این حد آشفته احساس نکردم. رکود بي‌سابقه امسال باعث شد که نه فقط معامله خودرو کاهش چشمگیری داشته باشد که حتی مردم برای گرفتن قیمت‌ها با فروشندگان تماس نگیرند.  این فعال بازار خودرو ادامه می‌دهد: با آن‌که دلار ١٠٠ تومان افزایش قیمت را تجربه کرد و ممنوعیت واردات برخی از خودروهای خارجی اخیرا در هیأت دولت تصویب شده است و همین موضوعات می‌توانست بهانه خوبی برای افزایش قیمت خودروهای خارجی باشد اما رکود بي‌سابقه در این بازار باعث شده است که قیمت خودرو‌های خارجی نه‌تنها افزایش نداشته باشد بلكه افت یک تا ٥‌میلیون‌تومانی را در پاییز امسال تجربه کند.

کمبود عرضه خودرو داخلی مانع از افت قیمت نشد
یکی دیگر از نمایشگاه‌داران خودرو که در محدوده خیابان انقلاب فعالیت می‌کند درباره بازار خودروهای داخلی به «شهروند» می‌گوید: در بازار خودروهای داخلی نیز مانند خودرو‌های خارجی رکود سنگینی حاکم است به‌طوری‌که کمبود عرضه در این بازار نیز نتوانسته است مانع از افت قیمت خودروهای داخلی شود.  این فعال بازار با اشاره به زمان تحویل خودرو از سوی نمایندگی‌ها توضیح می‌دهد: حاشیه‌های بازار خودرو باعث شد که نمایندگی‌های فروش خودرو امسال بیشتر از همیشه در تحویل خودروهای خود به خریداران تعلل کنند به گونه‌ای‌که در پیش‌فروش‌های فوری انجام‌شده توسط خودروسازها هنوز خودروهای ثبت‌نامی مردادماه تحویل نشده است. این موضوع باعث شده است که میزان عرضه خودرو به بازار آزاد نیز کاهش داشته باشد. با این وجود رکود سنگین مانع شده است که کمبود عرضه قیمت خودرو را افزایش دهد.  به گفته او پراید صندوقدار، پژو ٢٠٦ صندوقدار و پرشیا پرفروش‌ترین خودروهای بازار کشور به شمار می‌آیند که درحال حاضر به جز پراید بقیه خودروها بین ٢٠٠‌هزار تا یک‌میلیون تومان کاهش قیمت داشته‌اند. این فعال بازار خودرو درباره پیروی نکردن قیمت پراید از بازار عمومی خودرو می‌گوید: پراید به دلیل این‌که خودرو کار به شمار می‌رود با ورود به فصل پاییز و رونق گرفتن بازار کرایه خودرو و سرویس مدرسه نه‌تنها کاهش قیمت نداشته که حدود ٤٠٠‌هزار تومان نسبت به تابستان افزایش قیمت را تجربه کرده است و نرخ آن از ١٩‌میلیون و ٩٠٠‌هزار تومان در تابستان به ٢٠‌میلیون و ٣٠٠‌هزار تومان رسیده است.

قدرت مالی خریداران ایرانی در سراشیب سقوط
رکود بي‌سابقه بازار خودرو در شرایطی اتفاق می‌افتد که تعدادی از نمایشگاه‌داران خودرو با اشاره به وضع درآمدهای خود در‌ سال ٩٣ می‌گویند این درآمدها تنها کفاف هزینه‌های جاری نمایشگاه‌های خودرو و پرداخت دستمزد پرسنلشان را داده است. کارشناسان بازار خودرو نیز با اشاره به کاهش روزافزون قدرت خریداران خودرو در ایران معتقدند افزایش هزینه‌های تولید، افزایش قیمت بنزین و سوخت، افزایش ٣٠‌درصدی نرخ دیه و بیمه شخص ثالث باعث شده است که قدرت خریداران ایرانی‌ سال‌به‌سال افت قابل ملاحظه‌ای داشته باشد. این در شرایطی است که مبلغ وام خودرو سالیان ‌سال است که همان ٧‌میلیون تومان مانده است. این مبلغ تا چند‌ سال گذشته می‌توانست ١٠٠‌درصد هزینه خرید برخی از انواع خودرو را پوشش دهد اما در شرایط فعلی این میزان وام کفاف تأمین یک‌سوم قیمت ارزان‌ترین خودرو داخلی را می‌دهد. این موضوع درحالی است که بسیاری از بانک‌های کشور از ارایه وام‌های خرد به خریداران سر باز می‌زنند یا با تعیین شرایط دشوار و سودهای گزاف توجیه اقتصادی خرید خودرو با وام را از بین برده‌اند.