حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی در شصت و نهمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد با تشریح مواضع اصولی ایران اسلامی در عرصه های منطقه ای و جهانی، به مذاکرات هسته ای اشاره کرد و تداوم تحریمهای ظالمانه علیه ایران را ادامه اشتباهی راهبردی علیه یک ملتِ معتدل و مستقل، در شرایط حساس منطقۀ خواند.
رییس جمهور گفت: ما در یک سال گذشته به شفافترین گفتوگوها برای اعتمادسازی در موضوع هسته ای ایران دست زدهایم؛ و نه در اثر تهدید و تحریم که بر مبنای ارادۀ ملت خود، مذاکره جدی و صادقانه را در دستور کار قرار دادهایم زیرا براین باوریم که موضوع هسته ای، یک راه حل بیشتر ندارد و آن فقط مذاکره است.
روحانی افزود: اگر برخی که در تخیل خویش، به راههای دیگری میاندیشند، سخت در اشتباهند. هرگونه تأخیر در حصول توافق نهایی، تنها هزینهها را بالا می برد و این هزینهها نه فقط بر ما، که بر اقتصاد و تجارت طرف مقابل و بر توسعه و امنیت منطقهای تحمیل میشود وهیچکس نباید در این حقیقت تردیدی داشته باشد که مصالحه و توافق با ایران، به نفع همگان بخصوص کشورهای منطقه است.
رییس جمهور با ابراز امیدواری به اینکه مذاکرات جاری در فرصت کوتاه باقیمانده به توافق نهایی بینجامد گفت: ما به ادامه برنامه هستهای صلحآمیز خود شامل اِعمال حق غنی سازی و سایر حقوق هستهای در خاک ایران در چارچوب مقررات بینالمللی مصممیم. ما با انگیزه مثبت، حسننیت وجدیت، به تداوم مذاکرات هستهای با کشورهای طرف مذاکره، بر مبنای اعتماد متقابل، رفع دوسویه ابهامات، موضع برابر، احترام متقابل و اصول پذیرفته شده بینالمللی پایبندیم.
روحانی تاکید کرد: از دیدگاه ما، التزام به تعهدات و اجرای دقیق تفاهمات و اجتناب از زیادهخواهی در مذاکرات، از سوی طرفهای مذاکرهکننده با ایران، ضرورتی تامّ دارد زیرا توافق نهایی در مورد برنامه هستهای صلحآمیز ایران، میتواند سرآغاز همکاری های همهجانبه در راستای پیشبرد امنیت، صلح و توسعه در منطقه و جهان باشد.
رییس جمهور افزود: دستیابی به توافق جامع هستهای با ایران، فرصتی تاریخی برای غرب است که نشان دهد با پیشرفت و توسعه دیگران مخالف نیست و تبعیض در مقررات بینالمللی را دنبال نمیکند. این توافق می تواند پیامی جهانی برای صلح و امنیت نیز داشته باشد که راهحل اختلافات، مذاکره و تکریم است نه منازعه و تحریم.
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود گفت که سیاست اصولی کشور من، تلاش برای تعامل سازنده با همسایگان بر اساس احترام متقابل و با تأکید بر منافع مشترک است. طرح مسئله سلطه ایران بر کشورهای مسلمان منطقه، افسانهای بیش نیست که در قالب پروژه ایرانهراسی در سالهای اخیر برآن دمیده می شود. آنها که در این شیپور میدمند، نیاز به جعل دشمنی موهوم دارند تا تنش را تداوم دهند و با تشدید تضادّ و تفرقه، منابع توسعه ملتها را به انحراف کشند.
رییس جمهور تصریح کرد: رویکرد اصولی ما، پایان بخشیدن به توهم ایرانهراسی و زمینهسازی برای مشارکت راهبردی با همسایگان است.
دکتر روحانی افزود: همانطور که در سال گذشته نسبت به توسعه خشونت و افراطیگری هشدار دادم، امسال نیز تأکید میکنم که اگر رویکرد درست برای مواجهه با این مسئله اتخاذ نشود، به سمت منطقهای ناآرام و پرتلاطم با بازتابهای جهانی خواهیم رفت. راهحل درستِ برخورد با این مسئله هم نه از بیرون بلکه با محوریت و ابتکار درونی و البته همکاریهای بین المللی قابل تصور است.
رییس شورای عالی امنیت ملی در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر اینکه افراطی گری به مسئلهای جهانی تبدیل شده است گفت : برخی از کشورها در پیدایش افراطی گری موثر بوده و در مبارزه با آن ناکامند و اکنون ملتهای ما تاوان آن را پس می دهند.
روحانی اظهارداشت: همه آنان که در ایجاد و تقویت این گروههای تروریستی نقش داشتهاند باید به اشتباهات خود در پدیدار شدن افراطی گری اعتراف و نه تنها در پیشگاه گذشته که در برابر آینده نیز عذرخواهی کنند.
رییس جمهور با اشاره به اینکه برای مقابله اصولی با تروریسم باید ریشههای آن را شناخت و چشمههای آن را خشکاند گفت: تروریسم در بستر فقر، بیکاری، تبعیض، تحقیر و بی عدالتی میروید و با فرهنگ خشونت رشد میکند و برای ریشه کن کردن آن باید عدالت و توسعه را گستراند و از تحریف ادیان الهی برای توجیه قساوت و بی رحمی جلوگیری کرد.
روحانی تصریح کرد: اشتباهات راهبردی غرب در مسائل منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی و قفقاز، این نقطه از جهان را به بهشت تروریستها و افراطیون بدل کرده است. تجاوز نظامی به افغانستان و عراق و مداخله های نادرست در تحولات سوریه نمونههای روشنی از این راهبرد غلط در منطقه خاورمیانه است.
رییس جمهور با تاکید بر اینکه "ما همواره معتقد بودیم که دموکراسی، با کولهپشتی، نمی آید؛ دموکراسی، محصول رشد و توسعه است، نه جنگ و تجاوز" گفت: دموکراسی یک کالای صادراتی نیست که از غرب به شرق تجارت شود. در یک جامعۀ توسعه نیافته، دموکراسی وارداتی، به دولتِ ضعیف منتهی می شود و دولت ضعیف هم به شدت آسیبپذیر است.
روحانی اظهارداشت: وقتی پای ژنرالها به منطقه باز شد، انتظار نداشته باشید دیپلماتها به استقبال آنان بروند. وقتی جنگ شروع شد، دیپلماسی به پایان میرسد. وقتی تحریم آغاز شد، نفرتِ عمیق از تحریم کنندگان هم شروع می شود. وقتی فضای خاورمیانه امنیتی شد، پاسخ آن هم امنیتی می شود.
رییس جمهور افزود: منافع کشورهای غربی در این منطقه در گرو به رسمیت شناختن باورها و خواست مردم منطقه در قالب نظام های مردمسالار است.
روحانی گفت: تجربۀ پیدایش القاعده، طالبان و گروه های افراطی اخیر نشان داد که نمی شود از گروه های افراطی، برای مقابله با کشورهای مخالف استفاده کرد و پس از آن، از عوارض پیدایش این افراط در امان ماند.
رییس جمهور با اشاره به اینکه اگر چرایی بُروز پدیدۀ کنونی را بهدرستی تحلیل نکنیم نخواهیم توانست راه حل درستِ بُرونرفت از آن را پیدا کنیم، تصریح کرد: امروز هم دوباره نسبت به خطر گسترش افراطیگری و همچنین خطر درک نادرست و برخورد غلط با این پدیده هشدار می دهم.
روحانی با تاکید بر اینکه خاورمیانه تشنۀ توسعه است و خسته از جنگ افزود: در منطقۀ ما سیاستمداران و نخبگان معتدلی وجود دارند که مورد اعتماد ملتهای خویشاند. آنان نه غربستیزند و نه غربگرا. به نقش استعمار در عقب افتادگی ملتهای منطقه آگاهند اما از نقش ملتهای خویش در راه توسعهیافتگی نیز غفلت نمی ورزند؛ غرب را از خطاهایش مبرا نمی کنند، اما به غفلتهای خویش نیز توجه دارند. این نخبگان می توانند با جلب اعتماد مردم، قویترین ائتلافهای ملی و بینالمللی علیه خشونت را تشکیل دهند.
رییس جمهور تصریح کرد: من اعلام میکنم اگر امروز همه توان خود را علیه افراط و خشونت بهکار نگیریم، و کار را به کاردان نسپاریم، فردا جهان برای هیچکس جای امنی نخواهد بود.
رییس جمهور با اشاره به ارائه طرح «مبارزه با خشونت و افراطی گری» از سوی ایران و استقبال گسترده از آن گفت: در منطقه پرآشوب و پرتلاطم خاورمیانه، ایران یکی از با ثبات ترین و امن ترین کشورهای این منطقه است. همه کشورهای منطقه باید در نظر داشته باشند که همه ما در یک کشتی نشستهایم، در مسائل سیاسی و اجتماعی تا امنیتی و نظامی، همۀ ما نیازمند همکاری های گسترده برای دستیابی به تفاهم مشترک و دائمی هستیم.
روحانی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران در تمامی عرصهها مبنای حل مشکلات را تعامل و اعتمادسازی پایدار میان قدرتهای منطقهای میداند و از هرگونه همکاری میان کشورهای مسلمان برای مبارزه با افراطیگری، تهدید و تجاوز حمایت میکند و آمادهاست نقش دائمی سازنده و مؤثرِ خود را ایفا کند.
*خبرگزاری مهر
ف/ف