بعد از انتشار مطالبی در پایگاه خبری کبنا نیوز با عنوان « «بانک مسکن کهگیلویه و بویراحمد در نهضت ملی مسکن اخر شد/داستان گم شدن ۱۵۰۰ واحد مسکونی در استان چیست؟»» و جوابیه بانک مسکن کهگیلویه و بویراحمد، کبنا نیوز تحلیلی را بر این جوابیه لازم دانست که در ادامه آن را می‌خوانید.
تیم تحلیلی کبنا نیوز به بررسی ابعاد مختلف این «جوابیه» و راستی آزمایی آن پرداخت است.
در ابتدا لازم دانسته‌ایم بر نقش پررنگ کارکنان شریف شبکه بانکی و بانک مسکن و زحمات و تلاش‌های پرسنل بانک صحه گذاشته و این نکته را بیان داریم که بیان مشکلات و کمبود‌ها از طرف رسانه‌ها صرفاً به منظور آسیب‌شناسی و یافتن راه حل برای عقب ماندگی هاست. در این گونه موضوعات عملکرد مدیران مجموعه‌ها مورد نقد قرار می‌گیرد و نه زحمات پرسنل خدوم هر مجموعه
تحریریه کبنا نیوز از تمامی کارمندان شریف بانک مسکن که برنامه‌های بانک با تلاش شبانه روزی‌ایشان اجرا می‌شود کمال تشکر و قدردانی را دارد.
اما صرف پاسخ دادن به خبر‌های منتشر شده از سوی رسانه‌ها پایان کار و اتمام وظایف مدیران نبوده و واضح است که رسالت خبری ایجاب می‌کند رسانه‌ها به دنبال بیان نقایص جهت برطرف شدن مشکلات شناسایی مسأله و پاسخگونمودن مدیران بویژه مدیران دولتی باشند.
اگرچه نکات عنوان شده توسط روابط عمومی بانک را به هیچ عنوان نمی‌توان «جوابیه» محسوب کرد چرا که جوابیه مستلزم ارائه آمار و مستندات بوده و نه رد مصادیق و موارد اشاره شده در خبر و دفاع بانک مسکن استان تنها در قالب تکذیبیه می‌گنجد زیرا دیوار حاشا همیشه بلند است و طرف تکذیب‌کننده نیازی به اثبات حقایق گفته شده نمی‌بیند. این به اصطلاح جوابیه بیشتر شبیه بیانیه شعاری بوده و البته معلوم است که مدیر هیچ سازمانی نمی‌گوید ما در خدمت مردم نیستیم ولیکن مطابق رسالت خبری و قانون ناظر بر مطبوعات و رسانه‌ها این رسانه خود را در هر مرحله موظف به انعکاس پاسخ سازمان‌ها و ادارات نامبرده شده در خبر‌های خود می‌داند.
در پاسخ بانک به چه سؤالاتی جواب داده نشده است:
۱- به «مصاحبه غفوریان مدیر بانک مسکن استان یزد با خبرگزاری‌ها که عنوان کرد می‌تواند پرداخت تسهیلات طرح نهضت ملی سایر بانکها را نیز عهده دار شود. »
۲- در متن تحلیل کبنا آورده شده است که «مدیر استان کهگیلویه و بویراحمد از متولیان و متقاضیان خواست به علت حجم بالا به سایر بانکها برای پرداخت معرفی شوند. »
۳- به این نکته نیز اشاره‌ای نشده است که « مدیران باید خود را به تهران نشان دهند تا به استان‌های بزرگتر بروند. »
۴- در مطلب بانک آمده است که تسهیلات نهضت ملی تماماً از محل منابع داخلی بانک بوده است و اشاره‌ای به آورده‌های مردم نشده است.
به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن -هیبنا، علی عسکری سرپرست بانک مسکن در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی در خصوص روند ارایه تسهیلات نهضت ملی مسکن توسط آن بانک توضیح داد: از ابتدای اجرای طرح تاکنون۹۸۲ هزار و ۳۶۳ نفر در بانک مسکن افتتاح حساب کردند.
سرپرست بانک مسکن میزان واریزی به حساب سازندگان را معادل ۶۴ هزار و ۲۹۸ میلیارد تومان عنوان کرد و توضیح داد: تاکنون از محل آورده متقاضیان ۲۵ هزار و ۱۲۷ میلیاردتومان و از محل تسهیلات ۳۹ هزار و ۱۷۱ میلیاردتومان به حساب سازندگان واریز شده است.
عسکری میزان قرارداد‌های تسهیلاتی منعقده در بانک مسکن را معادل ۲۴۳ هزار و ۱۳۴ واحد مسکونی به مبلغ ۸۲ هزار و ۷۵۲ میلیاردتومان عنوان کرد.
یعنی ۳۹ هزارمیلیارد سهم بانک و ۲۵ هزار میلیارد توسط مردم پرداخت شده است.
اما چرا باید سهم مردم نادیده گرفته شده و فقط پرداختی بانک در آمار‌ها آورده شود.
اما به راستی چرا بانک مسکن استان کهگیلویه و بویراحمد از مقایسه شدن با بانک مسکن سایر استان‌ها هراس دارد؟
برای یافتن پاسخ این سؤال به سراغ صحبت‌های سرپرست بانک مسکن کشور می‌رویم. دکتر عسکری در مصاحبه با رسانه‌ها عنوان کرده است که «در کل کشور ۲۴۳ هزار و۱۳۴ واحد تسهیلات پرداخت کرده‌ایم» اگر ۱۸۰۰ واحد پرداختی استان کهگیلویه و بویراحمد را در کل کشور اندازه بگیریم سهم استان از این ۲۴۳۱۳۴ واحد می‌شود ۷/. یعنی کمتر از یک درصد. به زبان ریاضی ۲۴۱۳۳۴=۱۸۰۰-۲۴۳۱۳۴
بعبارتی بانک مسکن استان به اندازه پول خرد سایر استان‌ها هم تسهیلات پرداخت نکرده است.
اگر با ۷/. (هفت دهم) تسهیلات پرداختی که سهم استان از کل کشور در بانک مسکن بوده است و۱۸۰۰واحدی که اکبری می‌گوید بانک استان رتبه‌های بالای ارزیابی عملکرد را در کل کشور کسب کرده است پس باید فاتحه بانک مسکن کشور را خواند که سهم بالای جدولش ۷/. است. بهتر است محمد اکبری به رسانه‌ها بگوید آن ۹۹. ۳ درصد بقیه رتبه چندم جدول را کسب کرده‌اند. این داستان ناخودآگاه ما را یاد سریال «قهوه تلخ » میاندازد. آنجا که خزانه دار حقوق مشاور را یک سکه تعیین می‌کند و می‌گوید تو بیشترین سهم را داری.
با این تفاوت که این بار به جای قهوه باید سریال «مدیر تلخ» ساخته شود.
پاسخ دوم به این سؤال را در میان گزارشات آماری بانک مرکزی ج. ا. ا می‌توان یافت.
در مقایسه تسهیلات پرداختی بانکها ُ استان کهگیلویه و بویراحمد در رتبه ۲۸ قراردارد. یعنی پس از استان‌هایی مانند ایلام بوشهر چهارمحال سیستان و بلوچستان یزد و هر استان دیگری که فکرش را بکنید. در این گزارش مستقیماً به استان کهگیلویه و بویراحمد اشاره شده است.
مانده کل تسهیلات بالغ بر ۵۵۸۳۳. ۱ هزار میلیارد ریال می‌باشد که نسبت به پایان سال قبل ۱۴۵۴۵. ۲ هزار میلیارد ریال (۳۵. ۲درصد) افزایش داشته است... کمترین مبلغ مربوط به استان کهگیلویه و بویراحمد معادل ۲۱۸. ۲ هزار میلیارد ریال می‌باشد.
بنابراین قابل پیش‌بینی است که چرا بانک مسکن استان از مقایسه شدن با سایر استان‌ها می‌ترسد.
پیشنهاد ما این است اگر واقعاً این گونه نیست آماری از عملکرد بانک‌های مسکن کل کشور در طرح نهضت ملی ارایه دهید.
اینکه چرا علیرغم تأکید رسانه‌ها به میزان تسهیلات پرداختی به واحد‌های آماده شده اشاره‌ای نمی‌شود یا مبلغ آورده‌های مردمی بیان نمی‌گردد برای مخاطب جای سؤال باقی می‌گذارد. این رسانه‌امید دارد در جوابیه‌های بعدی بانک به این سؤالات و همینطور سهم برخورداری هر شهرستان از تسهیلات احتمالی پرداخت شده پاسخ داده شود.
نکات ظریف و مستتر در پاسخ بانک:
۱- در سطور ۵-۶-۱۰-۱۴-۱۹-۲۵ بازهم به نبود زمین و عدم ارایه اسناد مالکیت اشاره شده است. یعنی بانک استان توپ را به زمین استانداری و راه و شهرسازی انداخته است. در واقع تأیید پاسکاری مشکلات نهضت ملی که در رسانه‌ها به کرات مطرح گردیده است.
در سایت رسمی بانک مسکن -هیبنا- به نقل از آمده است:
« بر اساس گزارش‌های ارایه شده توسط معاونت مسکن و ساختمان، استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان‌جنوبی، بوشهر و لارستان (اداره کل راه و شهرسازی جنوب استان فارس) استان‌هایی هستند که اراضی طرح نهضت ملی مسکن را به طور کامل تأمین کرده‌اند و استان‌های قم، کردستان، هرمزگان، ایلام و تهران ۵ استانی هستند که مکلف شده‌اند تا اراضی اجرای طرح نهضت ملی مسکن را تا مردادماه سال جاری شناسایی، معرفی و تأمین کنند. »
یعنی اشاره‌ای به مشکل زمین در استان کهگیلویه و بویراحمد نشده است. شاید داستان چیز دیگری است.
۲- در بخشی از مطلب بانک آمده است «تنها دو پروژه ۱۶۰ واحدی جهاد و ۱۹۵ واحدی ارم به بانک معرفی شده است؛ با هر دو پروژه قرارداد منعقد شده و با توجه به پیشرفت فیزیکی نسبت به پرداخت سهم‌الشرکه اقدام گردیده است» پاسخ هوشمندانه‌ای برای عدم پرداخت تسهیلات به دو پروژه مزبور می‌باشد.
تحلیل روانشناسی جوابیه بانک مسکن:
- وقتی مدیری می‌گوید ۱۰۰٪ تعهدات خود را انجام داده‌ام یعنی فعلا تصمیمی برای ادامه همکاری و پرداخت تسهیلات به سایر متقاضیان ندارم. پرواضح است اگر بانک ۱۰۰٪ تعهدات خود را انجام داده باشد پرونده‌های بیشتری هرگز تقبل نخواهد کرد. مخصوصاً اگر مدیر بانک استان به متقاضیان و متولیان گفته باشد «به سایر بانکها مراجعه کنید»
- ازعدم اشاره روابط عمومی بانک به افزایش سقف تسهیلات بصورت برابر برای همه متقاضیان و در همه شهر‌ها به مبلغ ۵۵۰ میلیون تومان نیز می‌توان استنباط کرد بانک استان تصمیمی در این خصوص نداشته و یا توان مدیریتی و اعتباری آن را ندارد.
- در مطلب بانک آمده است با توجه به جذب سپرده بالا و رشد خوب منابع بانک مسکن استان با کمبود اعتبار مواجه نیست و هیچگونه کمبود اعتباری ندارد. این موضوع اگرچه به نحوی گفته اکبری مدیر استان «برای معرفی متقاضیان به سایر بانکها» را نقض می‌کند اما می‌توان این گونه برداشت کرد که در صورت معرفی متقاضیان به بانک مسکن بانک توان اعتباری لازم را برای پرداخت تسهیلات دارد. بهتر است ۱۵۴۸ واحد خودمالک که هنوز توسط بانک تعیین تکلیف نشده‌اند سریعاً به بانک مراجعه نمایند زیرا به مدد رشد منابع منابع اعتبار لازم برای پرداخت وجود دارد.
- اینکه بانک می‌گوید در مطلب کبنا نیوز با استان‌های خاصی سنجیده شده است یعنی عملکرد قوی سایر استان‌ها را قبول دارد ولی خواهان مقایسه با استان‌های دیگری است. اگر با توجه به مساحت مقایسه صورت پذیرد باید با استان‌های قزوین گیلان قم اردبیل و چهارمحال و بختیاری ارزیابی شویم. در ۴ مورد اول تکلیف مشخص است. لازم به ذکر است فقط در استان چهارمحال و بختیاری به گفته خود بانک مسکن حدود ۵ هزار واحد مسکونی قرارداد تسهلاتی منعقد شده است. شاید بهتراست در شاخص «پیش شماره‌های تلفن» ارزیابی شویم.
تحلیل آمار‌های ارایه شده توسط بانک مسکن:
- روابط عمومی در مطلب خود به آمار ۱۸۰۰ واحد پرداختی خود در طرح نهضت ملی مسکن استان مجدداً اشاره نموده و تعداد پروژه‌ها را نیز به این شرح آورده است:
۳۰۰ واحد در دهدشت ۲۸۸ و ۱۲۴ واحد در گچساران ۱۶۰ و ۱۹۵ واحد در یاسوج و ۸۰۰ واحد خودمالک با یک حساب سرانگشتی مجموع همین تعداد می‌شود ۱۸۶۷ واحد و اگر ۱۸ واحد چرام ۱۷ واحد لیکک ۳۴ واحد سی سخت را به آن بیافزاییم تعداد آن‌ها ۱۹۳۶ واحد می‌شود که با ۱۸۰۰ واحد بانک ۱۳۶ واحد اختلاف دارد.
- منظور این رسانه از بیان گم شدن ۱۵۰۰ واحد نهضت ملی در بانک مسکن اشاره به تعداد ۱۵۴۸ واحد خودمالک دارای زمین بوده است که هنوز توسط بانک تعیین تکلیف نشده است. روابط عمومی بانک استان برای فرار از پاسخگویی فرض غلط را براین گذاشته است که منظور ۱۵۰۰ واحد پروژه‌های دوگنبدان بوده است که اسناد آن‌ها تهیه نشده است. ضمن تشکر از یادآوری پروژه‌های گچساران برای پیگیری‌های بعدی منظور نپذیرفتن ۱۵۴۸ واحد خودمالک دارای زمینی بوده است که بانک از مرداد گذشته دیگر نپذیرفته است.
اما واقعیت چیست؟
در گچساران ۹۲۰ واحد انبوه‌سازی به بانک مسکن معرفی شده که ۴۱۲ واحد در مرحله انعقاد قرارداد بوده و در کهگیلویه۹۶۰ واحد که فقط ۲۷۷ واحد آن در مرحله انعقاد قرارداد با بانک مسکن می‌باشد. بعبارتی از ۱۸۸۰واحد انبوه‌سازی معرفی شده به بانک مسکن قرارداد ۶۸۹ واحد آن منعقد شده و ۱۱۹۱ واحد تعیین تکلیف نشده است. این تعداد تعیین تکلیف نشده بیش از ۶۳ درصد کل معرفی شده هاست.
تعداد ۲۳۵۳ واحد خودمالک به بانک مسکن استان معرفی شده که بانک قرارداد ۷۹۹ واحد را منعقد ولی تعداد ۱۵۴۸ واحد را هنوز تعیین تکلیف ننموده است. لازم به ذکر است که تعداد کل واحد‌های تعیین تکلیف نشده ۲۱۷۱ واحد می‌باشد که بیش از ۷۱ درصد آن متعلق به بانک مسکن است.
آنچه به نظر می‌رسد این است که از ۱۸۸۰ واحد انبوه‌سازی قرارداد ۶۸۹ واحد یعنی معادل ۳۷ درصد و از ۲۳۵۳ واحد خودمالک قرارداد ۷۹۹ واحد یعنی معادل ۲۹ درصد آن توسط بانک مسکن منعقد شده است و تکلیف ۲۷۴۵ واحد دیگر در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. هرگونه که حساب کنیم با این ۳۷٪ و ۲۹٪ نمی‌توان گفت عملکرد بانک تحقق ۱۰۰٪ تعهدات خود بوده است.
اگرچه با آماده شدن پرونده‌های نهضت ملی از سوی متقاضیان و نهاد‌های متولی باید به بانک مسکن استان گفت « شب دراز است و قلندر بیدار» اما‌امید می‌رود با آمدن ریاست جمهوری و حساب کشی از مدیران ضعیف پایان شب سیه برای نهضت ملی مسکن استان سپید باشد.
