به گزارش ایران اکونومیست، محمد جوانبخت، امروز در آیین اختتامیه کارگاه آموزشی بین‌المللی سواد رسانه‌ای آب در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره اقدامات جایگزین مذاکره برای دریافت حق‌آبه هیرمند از کشور افغانستان، اظهار کرد: وزارت نیرو بر اساس معاهدات فی‌مابین طبیعتا مسئول بخشی از اقدامات فنی و بخشی از اقدامات حقوقی است.
وی ادامه داد: در این راستا با برگزاری جلسات کمیساران و سایر جلسات حتی در سطح وزیر نیرو موضوعات مطرح، پیگیری شده و باز هم پیگیری خواهد شد.
معاون وزیر نیرو درباره اقدامات جایگزین آب رودخانه هیرمند، گفت: قطعا وقتی منابع آبی هر منطقه‌ای با مشکل مواجه شود، وزارت نیرو دست روی دست نمی‌گذارد، یقینا طرح‌های جایگزین داریم و اجازه نمی‌دهیم در حوزه آب شرب مشکلی پیش بیاید.
وی درخصوص این روش‌ها به استحصال آبهای زیرزمینی و یا انتقال آب از حوضه‌های نزدیک اشاره کرد و در پاسخ به این پرسش که توافقات گذشته برای نصب دستگاه‌های اندازه‌گیری برای دریافت حق‌آبه ایران به کجا رسیده است؟ گفت: اجرای این توافقات به شدت از سوی ما پیگیری می‌شود و کمیته فنی آن نیز تشکیل شده است.
جوانبخت ادامه داد: به هرحال در فرهنگ آبهای مشترک و یا آبهای مرزی، ترمی به نام بالادست و ترمی به نام پایین دست وجود دارد، رفتار این دو متفاوت است و طبیعتا دستگاه‌های اندازه‌گیری میزان برداشت آب را شفاف می‌کند. به طور کلی به نظر می‌رسد که طرف مقابل به سختی قصد همراهی دارد.
معاون وزیر نیرو درباره برخی سدسازی‌ها در کشور ترکیه نیز گفت: بسیاری از این پروژه‌ها در درون کشور همسایه ما در حال انجام است. در این رابطه پروتکل‌ها و روش‌های متعارف‌پیگیری وجود دارد که انجام می‌شود.
معاون وزیر نیرو خاطرنشان کرد: قرار بود نشستی با طرف ترک در این زمینه داشته باشیم، در این رابطه ما نمی‌توانیم به جزئیات اقدامات همسایگانمان اشاره کنیم و فقط می‌توانیم به محدودیت‌های ناشی از اقدامات آنها در کشورمان بپردازیم. این مسایل طی دو تا سه جلسه حضوری با آنها بیان شده است، بنا بود این نشست‌ها ادامه یابد که به بهانه‌هایی چون کرونا و بعد زلزله و انتخابات دچار تاخیر شده است که امیدواریم این مذاکرات ادامه یابد.
جوانبخت درباره مسائل آبی مطرح میان ایران و عراق نیز به خبرنگاران گفت: مناسبات ایران و عراق در بخش آب به‌خصوص در سال‌جاری بسیار خوب بوده است و می‌توان گفت تقریبا مشکلی نداریم.
معاون وزیر نیرو اضافه کرد: سوء تفاهم‌هایی که در گذشته مطرح می‌شد مرتفع شده است، خوشبختانه وزیر نیروی کشورمان در کنفرانس آب بغداد، مذاکرات خوبی داشتند و توافق شد نشست‌های کمیته مشترک ادامه یابد.
طرح سراسری نصب کنتورهای هوشمند روی چاه‌های کشاورزی به‌زودی اجرایی می‌شود
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا همچنین در سخنان خود در مراسم با تاکید بر ضرورت درج میزان مصرف آب محصولات کشاورزی روی برچسب کالا، از اجرای طرح سراسری نصب کنتورهای هوشمند روی چاه‌های کشاورزی در سال‌جاری خبر داد.
وی افزود: اینکه ما در یک منطقه‌ای با اقلیم خشک و نیمه‌خشک زندگی می‌کنیم امری بدیهی است و نیاکان ما با شرایط کم‌آبی و بی‌آبی سالیان سال دست و پنجه نرم کرده‌اند؛ تمدن غنی آبی ما حاصل سخت‌کوشی پیشینیان این سرزمین بوده است. با جوامع مدرن امروزی به روش‌های قدیم و سنتی نمی‌توان تامین و مدیریت آب را در دستورکار قرار داد، بنابراین استفاده از روش‌های مدرن در مدیریت و حکمرانی آب امری ضروری است.
وی با بیان اینکه یکی از ارکان مهم حکمرانی آب در دنیای امروزی را رسانه‌ها تشکیل می‌دهند، اضافه کرد: بی‌تردید بدون رسانه پیشبرد این امر با نقص بزرگی روبرو می‌شود؛ مدیریت منابع آب به عنوان یکی از مولفه‌های اصلی حکمرانی آب به شمار می‌رود.
جوانبخت با تاکید بر اینکه رسانه‌ها می‌توانند در مسیر سخت حل چالش‌ها و بحران‌های آبی یاریگر کشور باشند، اظهار کرد: رسانه به عنوان رکن مهم ارکان کشور می‌تواند در این مسیر گام بردارد.
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا در ادامه به تعدادی از اقداماتی که رسانه می‌تواند در راستای پیشبرد رسالت‌های حوزه آب صورت دهد اشاره کرد و افزود: از جمله اقدامات می‌توان به اطلاع‌رسانی و ارتقای سطح آگاهی‌های عمومی در حوزه آب، آگاهی‌بخشی از تغییرات اقلیمی به عنوان معضل منطقه‌ای و جهانی، آموزش راه‌های سازگاری با اقلیم خشک، بیان ابعاد حفاظت و صیانت از منابع آبی به ویژه آبهای زیرزمینی، کمک به بهبود ارتباط سطح مدیریتی آب با ذینفعان و همسوسازی جامعه و مردم با اهداف توسعه اشاره کرد.
وی با انتقاد از اصرار بر تداوم برداشت از چاه‌های آب کشاورزی در مناطق خشک و کم‌آب بیان کرد: چگونه می‌توان از منطقه‌ای که در شرایط خشکسالی قرار دارد انتظار برداشت همان میزان آب را داشت که در شرایط نرمال نیز به همان میزان آب برداشت می‌شود.
جوانبخت تاکید کرد: امروز به دلیل برداشت‌های بی‌رویه از چاه‌های آب کشاورزی با تشدید پدیده فرونشست زمین روبرو شده‌ایم؛ این امر به عنوان به صدا درآمدن زنگ خطر فاجعه تمدنی به شمار می‌رود.
نصب کنتورهای برقی برای مدیریت برداشت آب از چاه‌های کشاورزی
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا از نصب کنتورهای برقی بر روی چاه‌های کشاورزی خبر داد و گفت: امسال وزارت نیرو بر اساس تکلیف قانونی، اقدامات وسیعی را در راستای کنترل برداشت آب از چاه‌های کشاورزی با نصب کنتورهای برقی بر روی این چاه‌ها آغاز خواهد کرد.
وزارت نیرو مکلف به بازتخصیص آب برای صنایع و معادن کشور است
وی همچنین به باز تخصیص آب برای صنایع و معادن کشور اشاره کرد و گفت: موضوع مهم دیگری که دستورالعمل آن از سال گذشته ابلاغ و در قانون بودجه امسال نیز آورده شده، این است که وزارت نیرو مکلف به باز تخصیص آب برای صنایع و معادن کشور شده است.
به گفته معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا، عمده نیاز صنایع و معادن از طریق آبهای سطحی و زیرزمینی تامین می‌شود و با توجه به شرایط آبی کشور این برداشت صحیح نیست.
جوانبخت با اشاره به مصرف بالای آب در بخش کشاورزی گفت: نظر من این است که امروز باید روی هر محصول کشاورزی که تولید می‌شود، میزان مصرف آب برای تولید آن نیز درج شود.
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا، اقتصاد آب را از مسائل مهم کشور برشمرد و افزود: میزان مصرف بالای آب در بخش کشاورزی بر همگان روشن است، اما نحوه مصرف آن در شرایط بدتری نسبت به میزان مصرف قرار دارد.
وی ادامه داد: باید برای مدیریت این شرایط و به منظور افزایش بهره‌وری که مورد تاکید مقام معظم رهبری نیز قرار گرفته است، شاهد تغییر الگوی آبیاری و تغییر الگوی کشت در بخش کشاورزی باشیم.
